Son zamanlar dünyada baş verən hadisələr, geosiyasi reallıqlar, kütləvi etirazlar, terrorlar, iqtisadi böhranlar bəşəriyyəti naməlum tunelə doğru aparır. Prosseslərin gedişatı III Dünya Müharibəsini gətirib çıxara bilərmi?Dünya Müharibəsi başlasa ədəbiyyat tamamilə tənəzzülə uğraya bilər? Ümumiyyətlə, müharibələrin ədəbəiyyata təsiri necə olur?

Ednews bu barədə tanınmış yazıçılar arasında sorğu keçirib. Cavabları təqdim edirik:

Səfər Alışarlı

"Ədəbiyyatın rəqibi müharibə deyil, süni intellektdir. Müharibə ədəbiyyata yeni faciə mövzuları, yeni qəhrəmanlıq örnəkləri verir. Müharibə insanlar arasında köhnə hesabları silməklə ədəbiyyata təzə qida bazası yaradır. Təəssüf ki, bəzi ciddi səbəblər üzündən bizim ədəbiyyatımızda bu baş vermədi. Bəlkə də bizim müharibəmiz hələ qurtarmadığından onun yazıçısı gecikir.

Məncə, süni intellek yazıçı ilə döyüşdə qalib gələ bilməz. Süni intellekt yazıçının oxucusunu əlindən almaqla, cəmiyyətin ənənəvi zövqünü ciddi təsirlərə məruz qoymaqla, mənəvi dəyərləri dəyişməklə onu lazımsız edə bilər".

Elçin Hüseynbəyli

"Əksinə, müharibələr ədəbiyyatı stimullaşdırır. Çünki ən böyük ədəbiyyat, sənət əsəri faciə üstündə qurulur. Əlbəttə, mən bunu istəməzdim, amma reallıq budur. Troya müharibəsini xatırlsanız kifayətdir".

Alpay Azər

"Səhv etmirəmsə, filosof Hanna Arendt II-ci Dünya Müharibəsi zamanı təxminən belə demişdi: "Bundan sonra şeir yazmağın heç bir mənası qalmadı". Amma həmin müharibədən sonra şeirlər də yarandı, poeziyada yeniliklər də edildi. "III Dünya Müharibəsi başlasa ədəbiyyat tənəzzülə uğraya bilərmi?" sualına gəldikdə isə, sözsüz ki, belə bir şey ən azından, müharibənin getdiyi ölkələrdə ədəbiyyata neqativ mənada təsir edə bilərdi. Yəni yazıçılar stress keçirərdi, yaradıcı böhran keçirərdilər, hətta Stefan Svayq kimi intihar edənlərə də rast gəlinərdi. Amma başqa misal da var. Mariopol faciəsi il bağlı sənədli filmin son Oskar film yarışında mükafat alması, yəni ədəbiyyat heç də həmişə yaradıclığa tənəzzül mənasında təsir etmir. Sonda Allaha dua edək ki, III-cü Dünya Müharibəsi olmasın".

Sevinc Elsevər

"Əksinə, ədəbiyyat və incəsənət çiçəklənər. Yeni-yeni müəlliflər, süjetlər, cərəyanlar çıxar ortaya. Filmlər çəkilər, tamaşalar qoyular, rəsmlər çəkilər. Ancaq Allah eləməsin III-Dünya Müharibəsi olsun. Kaş yer üzü elə cənnət olaydı ki, heç ədəbiyyata və incəsənətə ehtiyac olmayaydı. Olsa da məişətdə. İnsanların ruhu pak olaydı, onları paklandırmağa zada ehtiyac duyulmazdı. Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil".

Oğuz