Rusiyalı memarlardan ibarət nümayəndə heyəti Volqoqraddan Bakıya ilk dəfə burada əsərlərini sərgidə nümayiş etdirilmək üçün gəliblər.
Sərginin rəhbəri - Volqoqrad vilayətində Rusiya Memarlar İttifaqının rəhbəri, Volqoqrad idarəsinin şəhər planlaşdırma şöbəsinin rəhbəri Edvin Petrov və Volqoqradın baş memarı Aleksey Protsenko Eurasia Diary ilə şəhərin memarlıq görünüşü ilə bağlı peşəkar fikirlərini və səfər barədə təəssüratlarını bölüşüblər.
ED: Səyahət etdiyiniz sərgi haqqında daha ətraflı məlumat verərdiniz.
Edvin Petrov: Birincisi, belə səmimi qəbula görə çox minnətdarıq.
Biz Volqoqradın müasir memarlığını əks etdirən sərgi proqramını gətirmişik. Memarlar İttifaqımızın ideyası mədəni əlaqələr qurmaqdan ibarətdir.
Sovet İttifaqının dağılmasından sonra postsovet məkanında durğunluq yaşandı. Bütün sistemin pozulduğu zaman dəyişikliklər və çətinliklər dövrü gəldi. Məsələn, sizdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başladı. Bizim ölkəmizdə də çeçen kampaniyası ilə bağlı bənzər vəziyyət var idi. O vaxt insanlar həyatda qalmaq üçün mübarizə aparırdılar.
Həyat şəraiti yaxşılaşdıqdan sonra, əvvəllər malik olduğumuz mədəni əlaqələrdən məhrum olduğumuzu hiss etdik.
Biz heç bir dövlət dəstəyi almırıq, bütün bunlar şəxsi vəsaitlərimiz hesabına edilir, bəzən müxtəlif sponsorları cəlb edirik. Mahiyyətcə biz buna xalq diplomatiyası deyirik, çünki yerli Azərbaycan memarları ilə görüşlər keçirməkdə maraqlıyıq. Bundan əlavə, ümid edirik ki, onlar da bizim şəhərimizə işgüzar səfərlə gələcəklər. Beləliklə, şəhərlərimizi daha da yaxınlaşdıracaq mədəni əlaqələr quracağıq.
ED: Biz bilirik ki, Volqoqrad və Bakı arasında güclü əlaqələr mövcuddur ...
Edvin Petrov: Bəli, bu faktı təsdiqləyirəm. Həqiqətən də Bakı ilə Volqoqrad arasındakı əlaqələr çox qədim və sıxdır. Volqoqrad tarixən Çariçın adlanırdı. 1925-ci ildə bu şəhər Stalinqrad, 1961-ci ildə isə Volqoqrad adlandırıldı. Çariçın şəhərinin Rusiya sənaye mərkəzi kimi formalaşması Bakı nefti ilə sıx bağlıdır.
Bu şəhərdə Nobel qardaşları tərəfindən neft bazası təşkil edildi, biz onu neft sindikatı adlandırırdıq. 1905-ci ildə Nobel qardaşları tamamilə elektriklənmiş, kanalizasiya sistemi qurulmuş ilk neft şəhərini tikdilər. Dəmir yolu məhz Bakı neftini Rusiyaya çatdırmaq üçün çəkilmişdi.
Bizdə də "Bakı" parkı da var və şəhərdə böyük azərbaycanlı diasporası var.
ED: Azərbaycanla bağlı təəssüratlarınız barədə danışardınız.
Edvin Petrov: Biz bu ölkənin gözəlliyi, xüsusilə də təbiəti və mənzərəsinə vurulduq. Şəhərin, xüsusilə də Şəki şəhərinin memarlığı xoş təəssürat yaratdı. İlk dəfə unikal dünyada analoqu olmayan qədim sənət olan şəbəkə haqqında eşitdik. Şəki Xan Sarayına heyran qaldıq.
Bakıya gələndə şəhərin gözəlliyinə heyran qaldıq. Səfər öncəsi biz Azərbaycanın paytaxtı barədə sorğu apardıq. Bakının yeni Dubay olduğuna dair ictimai fikir formalaşıb. Mən özüm 27 Avropa paytaxtında olmuşam və əminliklə deyə bilərəm ki, Bakı öz çəkisi, gözəlliyi ilə Bratislava, Varşava, Budapeşt, Belqrad, Riqa və s. kimi şəhərləri ötüb. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan rəhbərliyi investisiyaları doğru istiqamətə yönəldir. Bunu parklara, binalara, yollara baxanda fərqinə varmaq olur.
ED: Bir memar kimi Bakıdakı hansı binanı xüsusilə qeyd edərdiniz?
Edvin Petrov: Birmənalı olaraq, Heydər Əliyev adına Mədəniyyət Mərkəzi. Çox yüksək memarlıq səviyyəsi!
ED: Volqoqradda Azərbaycan, onun mədəniyyəti, adət-ənənələri, eləcə də Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə nə dərəcədə məlumatlandırılıb.
Edvin Petrov: Əlbəttə, bir çox insanlar ölkə haqqında bilir. Biz Azərbaycan, Bakı və onun görkəmli şəxsiyyətləri ilə tanışıq. Hətta bir neçəsini qeyd edə bilərəm: Tahir Salahov, Polad Bülbüloğlu, Müslüm Maqomayev. Bu adlar bizə uşaqlıqdan tanışdır.
Dağlıq Qarabağdan danışarkən, bizim nəslin nümayəındələri bu münaqişə ilə yaxşı tanışdır, amma indiki gənclər daha az məlumatlıdırlar. Onlar bu problemləri anlamırlar. Bu, çox böyük bir problemdir və həll edilməlidir, lakin çox vaxt çəkəcək.
Aleksey Protsenko: 10 il əvvəl çox az sayda rus turist Azərbaycana səfər edirdi, lakin indi hər şey fərqlidir. Bu rəqəm sürətlə artır. İndi tanışlardan birinin Bakıdan necə gəldiyini daha tez-tez eşidə bilirik. Xüsusilə də paytaxtın memarlığı daha cazibədardır. Memarlıq nədir? Memarlıq şəhərin üzüdür. Bakının yollarını, xüsusilə onların keyfiyyətini də qeyd etmək istəyirəm.
ED: Memar olaraq, Volqoqrad şəhərində şəhər planlaşdırma və memarlıq sahəsində Azərbaycan təcrübəsini tətbiq edəcəksinizmi?
Edvin Petrov: Bəli, mənə Azərbaycanın hərtərəfli yanaşması maraqlı gəldi. Bina təkcə özü deyil, infrastruktur və yaşıllıq da daxil olmaqla, genişlənmiş ona bitişik ərazilərlə birgə istifadəyə verilir.
Paytaxtın parkları və bağları möhtəşəm ağacları, yaşıllıqları ilə heyran qoydular. Biz təmiz küçələr görürük. Ümumiyyətlə, Bakıdan çox şey öyrənməliyik.
Natalya Quliyeva