Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) baş katibi Tomas Qreminqer sentyabrın 12-də Azərbaycanda rəsmi səfərdə olub. Səfər çərçivəsində ATƏT-in Azərbaycanla əməkdaşlıq məsələləri, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi gündəmdə olub. Qreminqer həmçinin, ADA Universitetində keçirilən tədbirdə iştirak edib və "ATƏT Dialoqun və İnamın bərpası üçün platforma kimi" mövzusunda çıxış edib.
ATƏT-in baş katibi Eurasia Diary-nin müxbirinin Ermənistan və Azərbaycan arasında Vətəndaş Sülh Platforması ilə bağlı sualına cavab verib.
Eurasia Diary: Ermənistan və Azərbaycan vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri ATƏT-in Minsk qrupu ölkələrindən olan ictimaiyyət nümayəndələrinin də daxil olduğu Ermənistan və Azərbaycan arasında Vətəndaş Sülh Platformasını formalaşdırıblar. Sizin fikrinizcə, bu platforma Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli prosesini sürətləndirmək üçün ATƏT-in Minsk qrupunun işinə necə inteqrasiya oluna bilər?
Tomas Qreminqer: Bu hər bir münaqişə prosesinə şamil ediləsi çox vacib sualdır. Bununla siyasi-diplomatik yolları vətəndaş cəmiyyəti iştirakçıları ilə birləşdirə bilərsiniz. Əgər yerli əhali münaqişənin həlli üçün hazır deyilsə, siyasətçilər heç cür həll edə bilməzlər. Əslində bu o qədər də asan deyil, ancaq vətəndaş cəmiyyəti faktorları həmişə münaqişənin həllində daha mütəşəkkil və daha mütərəqqi hesab edilir.
Dağlıq Qarabağ münaqişəsində əhalinin kompromisə və həll olunmaya hazırlığı vacibdir. Əgər onlar hazır deyilsə, siyasətçilər tərəfindən hər hansı həll edilmə mümkün deyil. Hesab edirəm ki, vətəndaş cəmiyyəti ilə daha sistemli şəkildə işləmək üçün çox böyük potensial var və burada uzlaşma olmalıdır.
Eurasia Diary: ATƏT-in Minsk qrupu tərəfindən başladılan vətəndaş cəmiyyəti ilə inteqrasiyanın dərinləşdirilməsinə yönəlmiş bir layihə varmı?
Tomas Qreminqer: ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri vətəndaş cəmiyyəti layihələrini diqqətdə saxlayırlar. Mən ən azı bəzi proseslərdə irəliləyişin olduğunu görürəm və hər iki tərəfdən vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri arasında daha çox əməkdaşlığın olmasının vacibliyi ilə tamamilə razıyam, çünki bu olmadan münaqişəni həll etmək mümkün deyil.
ATƏT-in Minsk Qrupu 1992-ci ildə Azərbaycan və Ermənistan arasında Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həll olunmasını təşviq etmək üçün Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq üzrə Konfrans (ATƏK, indi Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı) tərəfindən yaradılmışdır.
2016-cı ilin dekabrında yaradılan Sülh Platforması Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin beynəlxalq hüquqa və BMT Təhlükəsizlik Şurasının münaqişəyə dair qəbul etdiyi dörd qətnaməsinə görə hər iki ölkənin suverenliyini təmin edən ərazi bütövlüyü, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər və səylərə uyğun olaraq sülh yolu ilə nizamlanmasına töhfə vermək istəyən Ermənistan və Azərbaycan vətəndaşlarının təşəbbüsü ilə yaradılıb. Platformaya bu gün ATƏT-in Minsk qrupu ölkələrindən olan vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri də daxildir.
