Davosda keçirilən Dünya İqtisadi Forumunun yekunları barədə Eurasia Diary-nin suallarını Rusiya Strateji Dəyərləndirmə və Proqnozlar Mərkəzi sədrinin müavini, tarixçi-analitik İqor Pankartenko cavablandırır.  

- Dünya İqtisadi Forumunun fəaliyyəti dünya iqtisadiyyatında hansısa dəyişikliyə gətirib çıxarırmı?

- Burada birmənalı cavab yoxdur. Bir tərəfdən, əlbəttə, Davos Forumu, ideoloqu isveçrəli professor Klaus Şvabenin sayəsində, dünya elitasının nümayəndələrinin qeyri-rəsmi bir məkanda görüşə biləcəyi unikal bir platformadır. Burada Ərafat və Peresin, De Klerk və Nelson Mandelanın və b. ilk dəfə üz-üzə gələrək görüşdüklərini demək kifayətdir. Belə görüşlər iqtisadiyyata və tarixə təsir edirmi? Əlbəttə.

Digər tərəfdən, bu platformada dünyanın qalan hissəsi üçün icrası məcburi sayılan heç bir qərar qəbul edilmir. Bu, konspiroloqların nə düşündüyündən asılı olmayaraq, "dünya hökuməti" deyil, "ümumi yığıncaq"dır.

Buna görə də Davosun dünya iqtisadiyyatına təsiri çox dolayıdır və çox da böyük deyil. Fikrimcə, geoiqtisadi tendensiyalar bu iqtisadi forumun xaricində yaranır. Bəzi hallarda burada razılaşdırılan məsələlər dünyanın inkişaf yollarının müəyyənləşdirilməsi deyil, yalnız problemlərin cavablarıdır.

- Donald Trampın, Tereza Meyin və Emanuel Makronun foruma gəlməkdən imtina etməsi dünya ictimaiyyəti üçün nə anlama gəlir?

- Siz hələ Tsi Tsinpini demədiniz, bu isə çox vacibdir... Qısa desək, "gəlməyənlər" nümayiş etdirdi ki, bir çox dünya liderləri üçün ölkə daxilindəki gündəm xəyali qlobal məsələlərdən daha vacibdir. Və bu, olduqca məntiqi və müəyyən dərəcədə gözləniləndir. Qloballaşma ilə əlaqəli çox xəyali gözləntilər keçmişdə qalır. "Qloballaşma" şəraitində oynayan dünya yenidən milli maraqların prioritet olması mərhələsinə dönür. Bu nə pisdir, nə də yaxşı - bu, yaxın zamanda dünyanın inkişafının obyektiv reallığıdır.

- Forumun yekununda iştirakçılar üçün əsas mesaj nə olmalıdır?

- Bildiyiniz kimi, bu forumun əsas mövzusu aşağıdakılardır: "Parçalanmış dünyada ortaq gələcəyin yaradılması". Keçmiş forumun özünü doğrultmayan proqnozlarını nəzərə alaraq,  konkret nəticələrin olmayacağını söyləyə bilərik. Buna görə, veriləcək əsas mesaj da maraqsız və əhəmiyyətsizdir.

- Mövcud forum dünya iqtisadi vəziyyətinin gələcəyinə dair baxışlarda fikir ayrılıqlarına gətirib çıxara bilərmi?

- Dediyim kimi, Davos ziddiyyətlərin yarandığı yer deyil, bura onların müəyyənləşdirildiyi platformadır. Təbii fərqlər iki il əvvəl, Tramp Ağ Evə gəldiyi zaman meydana çıxmışdı. "Amerika hər şeydən önəmlidir", "Güc yolu ilə sülh", Trans-Sakit okean və Trans-Atlantik tərəfdaşlıq layihələrindən qətiyyətlə imtina edilməsi, Trampın Çin və Avropa ilə ticarət fərqlərinin aradan qaldırılması və s. bütün bunlar yaxın illər üçün  beynəlxalq xəritəni formalaşdırdı. Və Davos böhranı orada baxışlar arasında ziddiyyətin olması deyil, onun bu ziddiyyətlərin həllində oynadığı rolun hələ ki, heç kimə aydın olmamasıdır.