Azərbaycan 1990-cı illərin əvvəlində sovet respublikaları arasında öz müstəqilliyini elan edənlərdən biri odu. Kreml öz növbəsində dünya ictimaiyyətini inandırmağa çalışırdı ki, çoxminlik ordunu Bakıya yalnız rusları qorumaq və erməniləri xilas etmək üçün göndərib. Bu cür dezinformasiya bəzi kanallarla Litvaya da gəlib çatdı. O dövrdə Azərbaycan informasiya blokadasındaydı və həqiqətləri dünyaya yaymaq çətin idi. Hadisələrin ssenarisi əvvəlcədən Kremldə yazılmışdı və imperiya rəhbərliyi öz əməllərini əsaslandırmaq üçün ermənilərlə azərbaycanlılar arasında təxribata əl atdı. Məlum olduğu kimi, Kremlin bu sahədə təcrübəsi çox zəngindir. Əlbəttə, əsas məqsəd Azərbaycan xalqının müstəqillik və azadlığa qovuşmaq arzusunu boğmaq, Sovet İttifaqının dağılmasına imkan verməmək idi!
Yanvarın 20-də baş vermiş bu faciəvi hadisələr barədə xəbərləri Litva xalqı çox acı və təəssüf hissi ilə qarşıladı. Məlum olduğu kimi, Litvada azərbaycanlıların böyük icması mövcuddur. Odlar Yurdu Azərbaycan icmasının sədri Mahirə Qəmzəyevanın sayəsində Bakıdakı hadisələr Litvada geniş siyasi qiymətləndirmə aldı.
Litva Elmlər Akademiyası bu hərbi təcavüzü və günahsız vətəndaşların öldürülməsini qətiyyətlə pisləyib. Buna görə də Litva həmin dövrdə Azərbaycanda xidmət göstərən Litvalı əsgərlərin qaytarılmasını tələb etdi. Sovet ordusunun Azərbaycandan geri çəkilməsini tələb edirdilər.
Məlum olduğu kimi, bir il sonra Mixail Qorbaçovun razılığı ilə sovet ordusu Vilnüsdə də qətllər həyata keçirdi.
Bu gün Azərbaycan müstəqil dövlətdir və biz litvalılar üçün azadlıq və müstəqillik naminə ölən və gələcəyə yol açanların xatirəsini azərbaycanlılarla birgə yad etmək çox vacibdir!
Məlum olduğu kimi, bu dəhşətli əməliyyatların hamısına SSRİ-nin o zamanki müdafiə naziri Dmitri Yazov rəhbərlik edirdi. Onun əmrlərini Vladimir Kryuçkov, Vadim Bakatin və başqaları icra edirdi. 30 mindən çox hərbçidən ibarət sovet ordusunun ən elit dəstələri general Aleksandr Lebedevin rəhbərliyi altında başdan-ayağa qədər müasir silahlarla silahlanmışdılar. Dünyanın müxtəlif konvensiyaları ilə qadağan edilmiş 5.45 mm kalibrli güllələrdən istifadə edərək nümayişlərə gələn silahsız insanlara qarşı güc tətbiq etdilər.
Kreml məğlub oldu və nüfuzunu birdəfəlik itirdi! Beləliklə, Azərbaycan Sovet imperializminin alovunu və qəzəbi özünə doğru çəkərək, digər respublikalar üçün müstəqillik və azadlıq yolunu açdı!!!
Buna görə də 20 yanvar tarixi Litva üçün bu qədər vacibdir! Biz keçmişimizi bilməliyik ki, artıq səhv etməyək. Bu gün Litvada azərbaycanlılarla bizim azadlığımız və müstəqilliyimiz yolunda həyatlarını itirmiş qəhrəmanların xatirəsinə hörmətlə yanaşırıq. 20 yanvardan bir il sonra yüzlərlə azərbaycanlı Litvanın müstəqilliyini müdafiə etməyə gəldi. Bizi ümumi ağrı, tarix və yaddaş birləşdirir.
20 yanvar 1990-cı ildə baş verənlər mənim Dağlıq Qarabağa getməyim üçün bəhanə oldu. İnformasiya blokadasını yarmaq və və cəsarətli Azərbaycan xalqı üçün nəsə edə bilmək üçün canımdan da keçmək istərdim...
