Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin son görüşündən sonra hər iki ölkədə geniş müzakirələr başlayıb. “Əhalinin sülhə hazırlanması”na çağırışlar, hətta bu məsələyə BMT Baş katibi səviyyəsində dəstək ifadə olunması birmənalı olmayan reaksiyalar doğurub. Ekspertlər və beynəlxalq təşkilatların müvafiq strukturları regionda sülhə nail olmağın yollarını araşdırmaqdadırlar.
Eurasia Diary, nazirləırin görüşünün nəticələrini və mümkün perspektivləri şərh etmək üçün yerli və xarici ekspertlərə mürciət edib.
Rusiyalı siyasi analitik, tarixçi-Qafqazşünas Oleq Kuznetsov:
"Gəlin dürüst olaq, heç olmasa özlüyümüzdə: Qarabağda 30 il davam edən müharibə zamanı münaqişənin hər iki tərəfində qarşılıqlı nifrətlə böyüyən iki nəsil yetişdi. Qarabağ müharibəsinin Azərbaycan xalqına gətirdiyi çoxsaylı fəlakətlərdən danışmayacağam, onlar barədə çox danışılıb və anladığım qədər Azərbaycanda heç kim bu cinayətləri bağışlamağı düşünmür.
Mən dəfələrlə yazılarımda bu mövzunu qaldırmışam və hər dəfə hələ bir-biri ilə barışmağa hazır olmayan azərbaycanlıların və ermənilərin tənqidləri ilə üzləşmişəm. Buna görə cənab nazirlər hökumətlərin öz ölkələrindəki cəmiyyəti barışıq və gələcəkdə sülhə hazırlamalı olduğunu söyləyərkən tamamilə haqlıdırlar.
Bu mövzu xüsusilə, qalib gəldikdən sonra reallıqda heç bir şey əldə etməyən Ermənistan üçün aktualdır və bu faktın onun əhalisi tərəfindən dərk edilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Təsəvvür edin ki, bütün bu illər ərzində ölkə əhalisi həyatını demək olar ki, bir ideyaya görə yoxsulluq şəraitində, qarşılığında heç nə qazanmadan keçirib və indi az qala həyatının mənasından imtina etməli olur.
Bunu işğalçı qüvvələrə xidmət edənlər xüsusilə ağrılı qəbul edəcək. Onlar qarşısında sual yaranacaq: biz nə üçün döyüşmüşük və ölmüşük, otuz il qarşılığında heç nə almadan bu məhrumiyyətlərə nəyin naminə dözdük, onların həyatının mənası nə olub? Bir sözlə, mənəvi və psixoloji baxımdan vəziyyət ürəkaçan olmayacaq. Və bu proqnozlaşdırıla bilən və aydın olan fakt Ermənistanın hakimiyyət orqanlarını bu gün çox narahat edir. Çünki bu, ölkədə yalnız ictimai etiraza deyil, sosial münaqişəyə də səbəb ola bilər. Və kim istəyər ki, hakimiyyətə gələn kimi onu itirsin?"
Harvard Universitetində Rusiya və Avrasiya tətqiqatları üzrə "Davis" mərkəzinin baş mütəxəssisi Orxan Qafarlı qeyd edir ki, Ermənistanda hakimiyyətin dəyişməsi və son seçkilərdə Paşinyanın seçimlərdən zəfər ilə çıxması, Dağlıq Qarabağ sülh danışıqlarına müsbət təsir göstərə bilər.
"Azərbaycan və Ermənistan arasında Dağlıq Qarabağ konfliktinin həlli üçün tarixi bir şans yaranıb. İki dövlət arasında sülh müzakirələrinə içtimai təşkilatların da qoşulması və dəstək verməsi önəmlidir. Sülh təkçə siyasətçilər arasında deyil, xalqlar arasında da olmalıdır. Bunun üçün içtimai təşkilatların və liderlərin üzərinə önəmli bir vəzifə düşür".
