Aprel ayının 15-dən 17-nə kimi, Fransanın Strasburq şəhərində Aİ-nın (Avropa İttifaqı) “Young political leaders” (Gənc siyasi liderlər) proqramı əsasında sayca III konfransı keçirilib. Konfransda bu dəfə Azərbaycan, Ermənistan, Fələstin və İsrail nümayəndə heyəti iştirak edib. Konfransdakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü olan, BAMF (Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondu) prezidentinin köməkçisi, siyasi ekspert Anastasiya Lavrina Eurasia Diary-ə ekskluziv açıqlamalar verib.
A.Lavrina qeyd edib ki, bu “Young political leaders” əsasında keçirilən sayca üçüncü toplantı idi və mən bu toplantıların hər birində iştirak etmişəm. Bu toplantı özündən əvvəlkilərdən sadəcə formatına görə fərqlənirdi. Konfrans əsnasında 4 ölkədən olan gənc siyasi xadimlər və analitiklər öz regionlarındakı münaqişələr barədə məlumat verir və sülh əldə etmək yolları haqda öz təkliflərini irəli sürürdülər. Konfliktlərdən savayı toplantıda insan hüquqları, vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlət quruculuğu və digər müxtəlif məsələlərlə bağlı da müzakirələr aparıldı.
"Biz bir çox vacib görüşlər keçirdik. Üç gün ərzində Avropa Parlamenti, Avropa Şurası, Avropa Gənclər Mərkəzi və Avropa İnsan hüquqları Məhkəməsi nümayəndələri ilə görüşdük. Avropa Komissiyasının vitse-prezidenti, Xarici İşlər Şurasının rəhbəri, Avropa Təhlükəsizlik və Xarici məsələlərlə bağlı yüksək dərəcəli nümayəndəsi Federika Moderini, Alman siyasətçi və Avropa Parlamentinin üzvü Rebeka Harms və digər Avropa Parlamenti üzvləriylə bir araya gəldik. Həmçinin bir çox avropalı mütəxəssis və ekspertlərlə təmaslar qurduq", siyasi ekspert söyləyib.
"Konfrans ümumilikdə müsbət meyarlarla yadda qaldı, ancaq demək olmaz ki, hər şey ideal idi. Beləki, mən bəzi problemləri müşahidə etdim və istərdim ki, bu məsələyə toxunum. Əvvəla, erməni nümayəndə heyəti yenə də hərdəfə olduğu kimi Azərbaycanın əleyhinə fikirlər söylədilər. Təbii ki, bu gözlənilən idi. Ancaq ermənilərdən savayı Azərbaycan nümayəndə heyəti içərisində bəzi müxalifət və vətəndaş cəmiyyəti üzvləri ölkə daxilindəki problemləri qaldırıb, xüsusən insan hüquqları və söz azadlığı ilə bağlı bəzi tənqidi fikirləri səsləndirirdilər. Ancaq erməni tərəfində belə bir hal baş vermədi. Bəlkə də buna səbəb Azərbaycan nümayəndə heyətindən fərqli olaraq Ermənistan nümayəndə heyətində bir neçə dövlət rəsmilərinin iştirak etməsi idi. Belə ki, konfransda Ermənistan parlamentinin sədr müavini, bir deputat və vətəndaş cəmiyyəti üzvləri iştirak edirdi. Bir faktı da qeyd etmək lazımdır ki, vətəndaş cəmiyyəti üzvü olan erməni nümayəndələr daha çox sülh barədə danışır və danışıqların uğurlu inkişafı üçün pozitiv fikirlər səsləndirirdilər. Lakin dövlət rəsmisi olan nümayəndələrdə bu hal müşahidə edilmədi".
"Lakin sevindirici hal bundan ibarət idi ki, Dağlıq Qarabağ problemi müzakirə edildiyi zaman Azərbaycan nümayəndə heyəti ortaq açıqlama verdi və Ermənistanın konkret şəkildə Azərbaycan torpaqlarını işğal etdiyini və sülhün təmin edilməsi naminə tez bir zamanda işğalçı ordunun Azərbaycan torpaqlarından çıxarılmasının gərəkdiyini vurğuladı. Mən erməni nümayəndələrinin ard-arda sülh barədə pozitiv açıqlamalarını dinlədikdən dərhal sonra vurğuladım ki, Ermənistan tərəfi sülhdən danışır, ancaq hələ də Azərbaycan torpaqlarını işğaldan azad etmək üçün heç bir real iş görmür. Bu açıqlamaya ermənilərin cavabı gülünc idi. Onlar qeyd etdilər ki, guya Ermənistanda ardıq demokratik reformasiya baş tutub və Qarabağ probleminin həlli üçün belə bir demokratik reformun Azərbaycanda da keçirilməsi sülhün təmin olunması baxımından zəruridir. Mən də yenidən qeyd etdim ki, "Demokratiyanın, Qarabağda sülhə nə aidiyyatı var? Sülhün bir dövlətin siyasi sistemi və rejimiylə heç bir bağlılığı yoxdur. Ermənistan sülh istəyirsə Qarabağdan qoşunlarını çıxarmalıdır. Demokratik inqilabın isə ümumiyyətlə bu mövzuya bağlılığı yoxdur".
Bundan savayı Anastasiya Lavrina konfransda Qarabağ ərazisindəki ekoloji durum, Sərsəng su anbarı məsələsi, Azərbaycanda həyata keçirilən islahatlar və uğurlu gənclər siyasəti ilə bağlı məsələləri gündəmə gətirib. Xüsusən son zamanlar gənc kadrlara dövlət qayğısının artırılması və həyata keçirilən hüquqi və sosial islahatların ölkədə vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına təkan verdiyini qeyd edib.
Nicat İsmayılov