Dünən Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti ehtiyatda olan hərbi vəzifəliləri təlim toplanışlarına çağırıb. Lakin bu məlumatla bağlı yanlış fikirlər və qiymətləndirmələr də kifayət qədərdir.
Eurasia Dairy yaranmış vəziyyətə aydınlıq gətirmək üçün hərbi ekspert və ehtiyatda olan polkovnik-leytenant Üzeyir Cəfərovun fikirlərini alıb.
Üzeyir Cəfərov hazırkı vəziyyətdə heç bir təşvişə ehtiyac olmadığını bildirib. Ümumilikdə isə müharibə vəziyyətində hər bir qurum öz vəzifəsini düzgün təşkil etməli olduğunu söyləyib.
“Hər kəs üzərinə düşəni görməlidir. Bu iş insanları döyüş əməliyyatları olduğu təqdirdə əvvəlcədən hazır etmək üçün aidiyyatı qurumlar tərəfindən görülməlidir”.
Dünən bir sıra vətəndaşın pikap markalı avtomobillərinin dövlət qurumlarının vəzifəliləri tərəfindən alındığı ilə bağlı məlumatlar yayılıb. Hərbi ekspert bu məqamdan da yan keçməyib.
“Yasamalda bir pikap maşını saxlayıblar, vətəndaşa deyiblər ki, guya sənin maşının hansısa uşağı vurub. Hər bir vətəndaş bilməlidir ki onun mülkiyyətində olan maşın, təkcə ona aid deyil, bu bütövlükdə dövlətə aiddir. Yəni, müharibə olacağı təqdirdə ehtiyac olarsa alına bilər. Lakin bunun da qanuni proseduru var”.
Üzeyir Cəfərov hərbi əməliyyatlara lazım olan avtomobil və texnikaların vətəndaşlardan yığılma qaydasını izah edib:
“2005-ci ildə hərbi nəqliyyat haqda əsasnamə qəbul olunub və ona uyğun 2006-cı ildə qəbul olunmuş Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı var. Bu qərara əsasən bütün yüksək keçmə qabiliyyətinə malik avtomobil texnikası, minik maşınları, tibb maşınları və digərləri zərurət yarandıqda təlimlərə, toplantılara cəlb oluna bilirlər. Lakin bunun da qəbul olunma qanunu var və bu aktla həyata keçirilir. Burada maşın alınanda həmin şəxsə akt verilir ki, hansı vəziyyətdə alınıb. Geri qaytarılanda da tam saz vəziyyətində verilir. Əgər zərər yetirilirsə kompensasiya ödənilir. Misal üçün, İsraildə və digər inkişaf etmiş ölkələrdə bu belədir”.
Hərbi ekspert yaranmış vəziyyətdən sui-istifadə etməyə çalışanları qınayıb və bunu Azərbaycanın adına xələl kimi qiymətləndirib.
“Gecə vaxtı gedib vətəndaşı evindən çıxarmağın adı yoxdur. Şükür Allaha, hazırda hansısa fors-major vəziyyət yoxdur ki, belə hərəkətlər edilsin. Misal üçün Yasamalda vətəndaşı saxlayan yol patrul xidmətinin əməkdaşı, Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin Zərdab, Qəbələ, Kürdəmir və başqa rayonlar üzrə qurumları bu prosesi düzgün aparmayıb. Mən vətəndaşlara da dedim ki, siz baş idarəyə verilən tapşırığı hansı formada yerinə yetirilməsi ilə bağlı ərizə ilə müraciət. Mən anlayıram ki, insanlar arasında maarifləndirmə işi aparılmayıb, lakin aparılmalıdır, amma istənilən halda vətəndaşın da məsuliyyəti olmalıdır ki, ərazi bütövlüyünün təmin olunması dövlətin ən əsas vəzifəsidir. Bunun üçün isə hər kəs hazır olmalıdır, hər kəs öz sahəsində jurnalist, mühəndis, tibb işçisi və s.”.
Ekspert vətəndaş məsuliyyəti məsələsinə diqqət yetirərkən bunları da əlavə edib.
“İlk öncə vətəndaş özü məsuliyyət hiss etməlidir. Bundan əlavə, qanunvericilik var, misal üçün İsraildə əgər vətəndaş çağrılan vaxt gəlməsə, onu 210 Avro pul cəriməsi gözləyir, ikinci dəfə təkrarlanarsa bu məbləğ artır, üçüncü dəfə buna artıq inzibati və cinayət məsuliyyəti yaradan qanunlar tətbiq olunur. Bunlar dünyada sınaqdan keçirilir, sadəcə olaraq çoxdandı tətbiq edilmirdi, bir az naşılıq var. Amma bu gün Müdafiə Nazirliyi və Dövlət Sərhəd Xidməti bu qanunları gözəl bilir və bu texnikalara ehtiyacı yoxdu, sadəcə gələcəkdə səfərbərlik olacağı təqdirdə bu texnikaların sayı nəzərdə tutulmalıdır”.
Bir daha olaraq, Üzeyir Cəfərov vətəndaşlara səslənərək narahatlığa heç bir əsasın olmadığını bildirib.
“Yenə də təkrar edirəm, narahatlığa əsas yoxdur, amma bəzi görülməli işlər var. Son hadisələr də bunu göstərdi ki, bəzi görülməli işlər var və onlar da mütləq mənada görülməlidir”.
Uzun zamandır davam edən sülh danışıqları son zamanlar sanki hərbi məcraya keçir. Bu məsələyə münasibət bildirən hərbi ekspert müharibədən bəzi tərəflərin qazanc əldə etdiyini və danışıqların isə heç bir nəticə əldə etməsinin mümkün olmadığını vurğulayıb.
“Qarabağ müharibəsindən kifayət qədər qazananlar olub, xüsusən də beynəlxalq qurumlar. ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri dünənə qədər tanınmayan şəxslər dünyanın ən bahalı otellərində dövlət başçıları ilə görüşürlər, guya nəsə müzakirə edirlər. 27 ildir danışıqlar aparırlar heç nəyə də nail olmurlar, heç nail də olmaycaqlar, çünki bunun mexanizmi yoxdur. Bunun mexanizmi Azərbaycan əsgəridir. Müharibə kimə sərf edir bilmirəm, amma istənilən halda Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təmin etməlidir. Bunu Prezident 3 gün bundan qabaq da dedi, bunu hərk kəs başa düşür, bundan çəkinmək lazım deyil. Bu bizim haqq işimizdir, biz haqq işimizdə sona qədər davam edəcəyik, bu yolda itkilərimiz də olacaq. Bu müharibədir və uzun illər gözə görünmədən Rusiya, Fransa və lobbi fəaliyyəti ilə dəstəklənən bir azğın düşmən qarşımızda dayanıb”.
Ekspert Rusiyanın münaqişə ətrafında son addımlarına da şərh verib:
“Rusiya deyir ki, biz danışıqları səbrsizliklə gözləyirik, 27 ildir Rusiya Ermənistanı beynəlxalq hüququ yerinə yetirməyə məcbur edə bilmirsə, bundan sonra nə danışıq aparacaq?”.
Üzeyir Cəfərov müharibədən silah satanları da qazananalar siyahısına daxil edib:
“Bundan əlavə, müharibə silah satanlara sərf edir. Azərbaycan uzun illər müdafiə və təhlükəsizliyə pul sərf edib, hansı ki biz bunu çox rahat şəkildə iqtisadi və sosial inkişafa yönləndirə bilərdik. Amma buna şərait yaratmırlar və biz məcburuq ki, bu silahları alaq. Bizim başqa yolumuz yoxdur, Azərbaycan öz işini görür və görəcək”.
Ekspert son vəziyyəti və bəyənatları nəzərə alaraq müharibənin qaçınılması olduğu qənaətinə gəlib.
“Müharibə qaçınılmazıdr, bunu prezident də deyib, danışıqlar ölü duruma gəlib, məskunlaşma həyata keçirilir. Buna isə beynəlxalq qurumlar susur. Bunun nəticəsində isə müharibə olacaq. Lakin vaxtını dəqiq demək mümkün deyil. Amma müharibə qaçınılmazdır və hər kəs buna hazır olmalıdır”.
Müharibənin ola biləcəyi təqdirdə, ekspert hesab edir ki, Azərbaycana qarşı çıxış edənlər sakit dayanacaqlar.
“Azərbaycana qarşı çıxış edən ölkələr danışıb susacaqlar. Kim nə edəcək, rus gəlib Azərbaycanın ərazisində Azərbaycana qarşı döyüşəcək?. Bu 90-cı illər deyil ki, ruslar gəlib pul müqabilində soxulsunlar. Xocalı qətliamın törədən 366-cı Rusiya alayı və digərlərini nəzərdə tuturam”.
Üzeyir Cəfərov son olaraq ordunun kifayət qədər hərbi potensiyalının olduğunu bundan əlavə də Türkiyənin dəstəyinin də vacib məqam olduğunu vurğulayıb
“Heç nədən qorxmaq lazım deyil. Azərbaycanın kifayət qədər hazırlıqları var və ciddi silahlar alıb. Türkiyədən indiyənəcən müqayisədə daha çox dəstək gəlib. Türkiyə müharibə olacağı şəraitdə müdafiə sənayesini Azərbaycanın sərəncamına verəcəyini səsləndirib”.
Ülvi Əhmədli
