Pandemiyanın yaratdığı daxili siyasi qeyri-sabitlik bir çox ölkədə polis rejimini gücləndirməyə və kütləvi etirazları yatırmaq üçün çox sərt tədbirlər görməyə məcbur edir.

Bunu beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert, Avropaya İnteqrasiya Mərkəzinin direktoru Yuri Şevtsov bu barədə Eurasia Diary-yə eksklüziv müsahibəsində deyib.

O, qeyd edib ki, Fransa, əksər Avropa ölkələri kimi, pandemiyanın ikinci dalğası ilə üzləşib.

"Yanvar-fevral aylarında üçüncü dalğa gözlənilir. Bəlkə də epidemiyanın növbəti dalğaları da olacaq. 2021-ci ilin yayına qədər bütün Avropa bu fəlakət səbəbindən çətin vəziyyətdə olacaq. Pandemiya ilk növbədə kiçik və orta sahibkarlara, eyni zamanda yaradıcı təbəqəyə və həmin sosial qruplara zərbə vurur, xüsusilə ölkədə hərəkət etmə ehtiyacı ilə - turizm sənayesi, tələbələr, ümumiyyətlə ali təhsil sistemi ilə əlaqələndirilir. Fransada Üçüncü Dünya ölkələrindən olan çox sayda mühacir, pandemiyadan çox ciddi şəkildə təsirlənirlər. Bütün bu əziyyət çəkən sosial qruplar ən çox Fransanın böyük şəhərlərində, xüsusən də Parisdə cəmləşib.  Bu səbəbdən də artıq iki ildir Fransada davam edən “sarı jiletlər”in etiraz aksiyaları sisteminə qoşulurlar.

Bütün Aİ ölkələri uzun sürən pandemiya səbəbindən əhalinin yoxsullaşmasının nəticələrini aradan qaldırmaq üçün mübarizə aparmalı olacaqlar. Ancaq bu, Fransada, pandemiya başladığı zaman kütləvi etiraz hərəkatının artıq formalaşması və bu səbəbdən ölkə səlahiyyətlilərinin əksər Aİ ölkələrindən daha çox narahatlıqla küçələrdə siyasi radikallaşma gözləməsi səbəbindən xüsusilə çətin olacaq.

Parisdə yeni küçə etirazlarına səbəb olan qanunda göstərilən təhlükəsizlik sektoruna qarşı məsuliyyət artmasının səbəbi bununla bağlıdır. Bu etirazlar istənilən səbəbdən ortaya çıxa bilər. Onların mahiyyəti hökumətə və ümumiyyətlə quruluşa qarşı üsyandır", Şevtsov dedi.

Onun fikrincə, buna görə qanun layihəsi böyük ehtimalla qəbul ediləcək. Yuri Şevtsov hesab edir ki, Fransa siyasi sistemində təhlükəsizlik sektorunun əhəmiyyəti artacaq və dövlətlə küçədəki etirazçılar arasındakı qarşıdurma radikallaşacaq.

"Digər tərəfdən, bütün Aİ, sərhədləri ətrafında gərginliyin yaranması təhlükəsi ilə qarşı-qarşıyadır. Qərbi Saxarada Mərakeş ilə POLISARIO cəbhəsi arasında müharibə yenidən başladı və bu da Əlcəzairin bu böhrana cəlb olunması təhdidini doğurur. Qarabağ müharibəsindəki məğlubiyyət Ermənistanda qeyri-sabitliyin artmasına səbəb oldu. İran ətrafında vəziyyət daha da pisləşdi. Belarusiya siyasi böhran yaşayır. ABŞ-da Baydenin prezident seçiləcəyi ehtimalı yüksəkdir və bir çoxları ABŞ-ın Avropada Rusiyaya qarşı yönəlmiş siyasətinin güclənəcəyini gözləyirlər. Fransa mütləq şəkildə əvvəlkindən daha aktiv xarici təhlükəsizlik siyasətinə keçməlidir.

Bu, Fransa siyasi sistemində avtoritar meyllərin artmasına səbəb olacaqmı? Yəqin ki, bəli. Bu, Fransa siyasi sisteminin ölkənin daxili və xarici təhlükəsizliyi ilə bağlı artan problemlərə təbii reaksiyası olardı".

Ancaq ekspertin fikrincə, praktikada bunu yalnız 2022-ci ildə keçiriləcək prezident seçkilərinin nəticələri ilə anlamış olcağıq. Fransada bu seçkilər uğurla keçirilsə, o zaman siyasi sistemdə daha güclü prezidentə malik olacaq. Hər hansı qalibə qarşı gözlənilən etirazlar çox güclü olarsa, o zaman ölkə çox çətin daxili siyasi qarşıdurma dövrü ilə qarşılaşacaq.

"İndi demək olar ki,  bütün Avropa ölkələri bu dilemma ilə üzləşib. Hər biri özünəməxsus şəkildə”.

Müsahibəni aldı və tərcümə etdi: Gülnar Səlimova