Şuşada tapılan “İskəndər-M” raketinə məxsus qalıqlar nəzərləri Moskvaya yönəldib. Görünən odur ki, yaranan suallardan mat qalan Rusiya vaxt uzatmaqla canını qurtarmağa çalışır.
Qeyd edək ki, beynəlxalq sənədlərə əsasən, Rusiyanın başqa bir dövlətə nüvə başlığı daşıya bilən “İskəndər-M” tipli raketləri satması qadağandır. Bu raketlərin Şuşaya atılması sülhməramlı qismində Azərbaycanla Ermənistanın arasında mövqe tutan Rusiyanın imicini sual altına salır.
Raketin Ermənistanda necə peyda olması və kim tərəfindən atılması kimi suallar hələ də öz cavabını tapmayıb. Rusiya isə vəziyyətdən çıxmaq üçün bu raketin Ermənistanın qeyri-qanuni yolla əldə etdiyini iddia edir. Bu cür strateji silahın “qanunsuz alver” obyektinə çevrilməsi özü-özlüyündə başqa bir müəmmadır.
Eurasia Diary “İskəndər-M” raketinin Şuşada tapılmasının siyasi nəticələri ilə bağlı Atlas Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğludan şərh alıb.
Politoloq bu hadisənin Rusiyanın sülhməramlı missiyasına kölgə saldığı fikri ilə razılaşaraq, rusiyalı hərbçilərlə bağlı sualların günü-gündən artığını qeyd edib.
“Rusiya sülhməramlıları hələ “İskəndər” hadisəsindən başqa da müəmmalı hərəkətlər ediblər. Xankəndi hava limanında bayraqlarını asıblar. Bizim razılığımız olmamasına baxmayaraq, bu, onların hava limanından istifadə edəcəkləri anlamına gəlir. Rusiya müdafiə nazirinin müavinləri Bakıya gəlmədən birbaşa Xankəndinə gedir və orada modul tipli yaşayış məntəqəsinin açılışında iştirak edir. Anlaşmaya görə, orada 1960 nəfərlik heyət olmalıdır, ancaq belə görünür ki, say 5 mini ötür və bizə izahat verən yoxdur. Laçın tərəfindən kim istəyir keçir, rusiyalı hərbçilər heç nəyə nəzarət etmir. Dövlət başçısı da öz çıxışında bu barədə narahatlığını ifadə edib. Bütün bunlardan sonra üstəgəl “İskəndər” olayının çıxması çox böyük qalmaqaldır. Bu raketlərin Kremlin icazəsi olmadan verilməsinə şübhə edirəm. Digər bir sual isə raketlərin bizə kim tərəfindən atılmasıdır. Bilinmir ki, bu, erməni generalın tapşırığı ilə edilib, ya Rusiyanın Ermənistandakı hərbi bazasından atılıb. Çünki Şuşada tapılan qalıqlar Ermənistana verilməyən raketlərdir. Bu suallar açıq qalıb. Biz qalıqları göstəririk, onlar isə boyun qaçırır. Yəni inkar siyasətini yürüdürlər”, deyə politoloq söyləyib.
Rusiya Azərbaycanın ünvanladığı suallara hələlik heç bir əsaslı cavab verə bilməyib. Suallar qarşısında günahkarcasına səssiz qalan Moskvanın niyyəti qeyri-müəyyəndir. Elxan Şahinoğlu isə onların sükutunun əslində bir cavab olduğunu bildirib: “Cavabları aydındır, günahları var ki, səssiz qalıblar. Rusiya yalandan xəbər yayır ki, guya ermənilər bu raketləri gizli şəkildə əldə edib. Bu isə gözə kül üfürməkdir, diqqəti yayındırmaq məqsədini daşıyır. Bu iddia mümkün deyil. Rusiya dünyanın ən güclü kəşfiyyat orqanlarından birinə və ən yaxşı kosmik izləmə cihazlarına malik olan dövlətdir. Necə olur ki, zavoddan ən müasir raketləri oğurladılar, nə kəşfiyyatın xəbəri oldu, nə də kosmik izləmə cihazında göründü. Bu heç inandırıcı deyil”.
Azərbaycan bu raketlərlə bağlı hadisələrin gedişatından ciddi nəticələr çıxara bilər. Bir çox məqamlara işıq salan bu hadisə kimin kim olduğunu üzə çıxarır. Politoloq “İskəndər-M” müəmmasının Azərbaycanın siyasi seçiminin sürətləndirəcəyini bildirib. O, Rusiyanın sadəcə qonşu dövlət olduğunu, Moskva ilə regional əməkdaşlıqda maraqlı olduğumuzu vurğulayıb.
“Bizə qarşı bu cür silahdan istifadə edilibsə və bunun içində Rusiya varsa, biz dostumuzun və düşmənimizin kim olduğunu ayırd etməliyik. Rusiya ilə əlaqələri davam etdirək, amma Türkiyə ilə hərbi ittifaqı mütləq mənada gücləndirməliyik. Biz Ermənistanla bacarmışıq, bacarırıq, müharibə də bunu göstərir. Amma qarşımızda Rusiya-Ermənistan ittifaqı olanda, işlərimiz çətinləşir. Gördüyünüz kimi, “İskəndər” raketi atılıb və heç cavab da vermək istəmirlər. Ona görə də biz bu məqamda Türkiyə ilə birgə hərəkət etməliyik. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan gələn ay Şuşaya səfər edəcək. Çox ciddi açıqlamalar edəcəyi gözlənilir. Rusiya sülhməramlılarının burada müvəqqəti qalması və Qarabağda Türkiyə hərbi qarnizonu yerləşdirilməsi ilə bağlı açıqlamalar gözləyirik. Biz bu məsələləri də həll etməliyik”, deyə Elxan Şahinoğlu şərhini tamamlayıb.
Ülvi Əhmədli