Ermənistanda iyunun 20-nə nəzərdə tutulan növbədənkənar parlament seçkisi ilə əlaqədar seçkiqabağı kampaniyaya iyunun 7-də start verilmişdi.
1-ci yer uğrunda mübarizə Baş Nazir vəzifəsini yerinə yetirən Nikol Paşinyanın rəhbərliyi altında “Vətəndaş müqaviləsi" bloku ilə keçmiş prezident Robert Koçaryanın rəhbərliyi altında “Ermənistan" bloku arasında gedirdi.
Seçkiqabağı kampaniya zamanı kiçik partiyaların fəallığı demək olar ki, nəzərə çarpmadı. Digər iki eks prezident - Levon Ter-Petrosyan və Serj Sarqsyan siyasi səhnədə demək olar ki, görünmədilər. Onlar ara-sıra Paşinyanın “bostanına daş atmaqla” kifayətləndilər. Baş nazirin vəzifələrinin icraçısı və 20 iyun seçkisinin favorisi olan Paşinyan da bu iki prezidentə baş qoşmağı özü üçün vacib hesab etmədi və onların hərdən bir hay-küy salmalarına baxmayaraq, “karvanın keçəcəyini” düşündü.
Seçkiqabağı parlament kampaniyası iyunun 18-nə qədər davam edəcək. Sonra isə “sükut günü” elan olunacaq. Lakin Koçaryanın seçki qərargahından verilən məlumata görə onların bloku “sükut gününü” də sakit qalmaq istəmir və bu günü ikinci Qarabağ müharibəsi zamanı itkin düşən ermənilər üçün “matəm günü” elan edərək tədbirlər keçirmək istəyir.
2021-ci il növbədənkənar parlament seçkiləri Ermənistan tarixində ilk dəfə yalnız partiyaların təqdim etdikləri siyahilər əsasında keçirilir. Elə buna görə də rekord sayda iştirakçılar qeydiyyatdan keçiblər. 23 partiyanı təmsil edən 4 blok seçkilərdə iştirak edir. Parlamentdə təmsil olunmaq üçün partiyalar 4%, iki partiyalı bloklar 8%, üç partiyalı bloklar 9%, 4 və daha artıq bloklu partiyalar isə ən azı 10%-lik baryeri aşmalıdırlar. Seçkilərin nəticələrinə görə parlamentə keçən partiyalar koalisiyalarda birləşərək hökuməti qura bilməsələr bir aydan sonra ilk iki yeri tutan partiya və ya blokların iştirakı ilə seçkilərin ikinci turu keçiriləcək.
Qeyd etdiyimiz kimi, Parlamentdə yüksək səslə təmsil olunmaq uğrunda mübarizə Baş Nazir vəzifələrini müvəqqəti icra edən Nikol Paşinyanla ikinci Prezident Robert Koçaryan arasında gedir. Koçaryan 1998-2008-ci illərdəki prezidentliyi dövründə əldə etdiyi nailiyyətləri bu seçki kampaniyasında təbliğat materialı kimi istifadə edir. Onun fikrincə, məhz bu dövrlər Ermənistanın fəal inkişaf etdiyi və öz təhlükəsizliyini təmin etməyə qadir olduğu qızıl dövrləri olub. Koçaryan məhz Paşinyan hakimiyyətinin ölkəni üçüruma sürüklədiyini əsas gətirərək belə vəziyyətdə sakit tamaşaçı funksiyasında qala bilməyəcəyini əsas gətirərək erməni xalqının acınacaqlı günündə ona rəhbərlik etmək istədiyini bildirir.
Artıq seçkiyə qalan müddət günlərlə deyil saatlarla hesablanır. 24 saatdan sonra seçki qutuları seçicilərin üzünə açılacaq. Seçkiqabağı kampaniyanın aparılması zamanı ciddi qanun pozuntusunun olması haqqında namizədlərdən iradlar daxil olmayıb. Paşinyanın əsas rəqibi olan Robert Köçəryan öz imkanlarından maksimum istifadə edərək seçkiqabağı kampaniyasını təşkil edib. Seçicilərlə görüşü zamanı iqtidarda olan Paşinyan hökumətini Ermənistanı acınacaqlı vəziyyətə salmaqda günahlandıraraq hakimiyyətə gələcəyi təqdirdə qısa müddətdə iqtisadiyyatda dönüşə nail olacağ haqda vədlər verib.
Amma Robert Koçaryanın verdiyi vədlərə artıq inanan yoxdur və onun insanlar arasında nüfuzunun yüksək olması haqqında şişirdilmiş məlumatların verilməsinə baxmayaraq, Qarabağ erməni klanının yenidən hakimiyyətə gəlməsi qorxusu Koçaryanın hakimiyyətə aparan yolda ən böyük maneədir. Ermənilər yenidən Qarabağ “bataqlığına” girmək istəmirlər və doğru olaraq bu bataglığdan ikinci çıxışları olmayacağını düşünürlər.
Seçkiqabağı kampaniyada bütün namizədlər öz təbliğatlarını apardılar və onların qarşısında ciddi maneə çıxarılmadı və qanun pozuntusu olmadı. Amma müxalif qüvvələr kampaniyanın əvvəlində hakimiyyətin onlara normal seçkiqabağı kampaniya aparmağa imkan verməyəcəyini proqnozlaşdırırdılar.
Seçki günü də ciddi problemin yaşayacağını düşünmürəm. Hakimiyyət Avropa və Amerika qarşısında özünü demokrat kimi göstərmək üçün seçkilərə müdaxilə etməyəcək və ya ciddi müdaxilə etməyəcək. Digər tərəfdən, Paşinyan yeni qüvvə ilə hakimiyyətdə təmsil olacağına tam əmindir. Çünki əhalinin Qarabağ erməni klanına olan qəzəb və nifrətindən xəbərdardır. 100-150 minlik Qarabağdan olan insanların 2 milyon Paşinyan tərəfdarları qarşısında davam gətirmələrini düşünənlər yalnız fantastik əsərlərin müəllifləri hesab oluna bilərlər.
Deməli, növbədənkənar parlament seçkisində Nikol Paşinyanın böyük qüvvə ilə hakimiyyətdə yenidən təmsil olunması yolunda ciddi maneə yoxdur. Amma Robert Koçaryan və onun tərəfdarlarının uğradıqları məğlubiyyəti necə qarşılayacaqları haqqında heç kim proqnoz verə bilmir. Onlar seçkinin saxtalaşdırıldığını iddia edə, insanları mitinqə çağıra, hətta vətəndaş qarşıdurmasına qalxa bilərlər.
Digər tərəfdən, Paşinyanın yenidən hakimiyyətə qayıdışına Rusiyanın olacaq reaksiyası da məlum deyil. Hər halda seçkinin baş tutmasını gözləməkdən başqa yol yoxdur.
Əlimusa İbrahimov
