Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova mətbuat konfransında Azərbaycan və Türkiyənin regionun inkişafı ilə bağlı irəli sürdüyü “3+3” formatı ilə bağlı açıqlama verib.
Zaxarova çıxışında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayib Ərdoğanın irəli sürdükləri "3+3" formatına dair təşəbbüsün Rusiya tərəfindən dəstəkləndiyini və bu təşəbbüsün ölkəsi üçün əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib.
“Biz çoxtərəfli regional əməkdaşlığın inkişafında bu formatın ehtimal olunan bütün iştirakçılarının maraqlı olduğunu əsas götürürük. Bu formatın tətbiqi dövlətlər arasında etimadın artmasına, ziddiyyətlərin həllinə dəstək olacaq”, - deyə Zaxarova bildirib.
Qeyd edək ki, Rusiya Xarici İşlər naziri Serqey Lavrov da çıxışlarında “3+3” regional formatı ilə bağlı müsbət fikirlər bildirib və region dövlətlərini bu formatda iştirak etməyə çağırıb.
Ümumiyyətlə, Rusiya Azərbaycan və Türkiyənin irəli sürdüyü “3+3” formatını dəstəkləməklə hansı əsas maraqları güdür? Bu təşəbbüs nəyə görə iqtisadi cəhətdən Rusiya üçün əhəmiyyətlidir?
Məsələ ilə bağlı EDNews.net-ə açıqlama verən Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin eksperti Orxan Bağırov qeyd edib ki, bu format çərçivəsində regional kommunikasiyaların açılması Rusiya və regionun bütün dövlətlərinin siyasi və iqtisadi maraqları üçün önəmlidir. Ekspert Ermənistan və Azərbaycan arasında münaqişənin mövcudluğunun regionda son 30 ildə iqtisadi inkişafa və əməkdaşlığa maneçilik törətdiyini bildirib.
“Münaqişənin mövcudluğu regionda kommunikasiyaların açılmasına əsaslı şəkildə təsir edirdi. Münaqişə demək olar ki, qarşılıqlı kommunikasiyaların yaranmasına əngəl törədirdi. Nəticədə Cənubi Qafqazda yerləşən ölkələr və region ətrafı güclər arasında iqtisadi əlaqələrin genişlənməsi imkanlarını məhdudlaşırdı. Bu Türkiyə və Azərbaycana mənfi təsir göstərirdi. Ermənistanı təcriddə saxlayırdı. Rusiyanın isə Cənubi Qafqazda əlaqə imkanlarını zəiflədirdi”, - deyə Bağırov qeyd edib.
“Xüsusi ilə Gürcüstandan keçən dəmir yolunun bağlanması və rusların Ermənistana çatmaq üçün Gürcüstanın Lars yolundan asılı qalması və ya qışda bu yolun yaxşı işləməməsi Rusiyanın Cənubi Qafqaz ilə əlaqələrini çətinləşdirir”, - deyə o əlavə edib.
Orxan Bağırov münaqişənin bitməsinin, regionda kommunikasiyaların açılmasının və qarşılıqlı iqtisadi əlaqələrin qurulmasının region dövlətlərinin maraqlarında əsas prioritet olduğunu qeyd edib.
“Üçtərəfli bəyanata regional kommunikasiyaların daxil edilməsi və Zəngəzur koridorunun əsasının qoyulması məsələləri təsadüf deyil. Ona görə ki, Azərbaycan, Türkiyə, Rusiya regional kommunikasiyaların açılmasında və iqtisadi əlaqələrin bərpa olunmasında maraqlıdırlar. Bu da həm regional əməkdaşlığın genişlənməsinə, həm də iqtisadi əmin-amanlığa gətirib çıxaran vacib stimuldur”, - deyə Bağırov vurğulayıb.
Ekspert onu da qeyd edib ki, regional kommunikasiyalar Rusiyanın Cənubi Qafqazda əlaqələrinə əngəl törədən bütün məhdudiyyətləri aradan qaldıracaq. Xüsusilə, Zəngəzur koridoru Rusiya və Ermənistan arasında yeni nəqliyyat dəhlizinin əsasını qoyacaq.
“Regional kommunikasiyaların Rusiya üçün xüsusi bir əhəmiyyəti var. Qeyd elədiyim kimi, ruslar Ermənistan ilə birbaşa əlaqə qura bilmirlər. Gürcüstandan asılıdırlar. Bu ölkədə siyasi problemlərin tez-tez üzə çıxması yolların bağlanmasına səbəb olur. Belə olan halda kommunikasiyaların açılması regionda iqtisadi əməkdaşlığın genişlənməsinə gətirib çıxaracaq. Bu bütün regional dövlətlərin maraqlarına xidmət edir”.
“Rusiya “3+3” formatı çərçivəsində Ermənistan, Türkiyə, İran və Orta Şərq ilə alternativ yollar və əlaqələr qurmaq imkanları əldə edəcək. Moskva bu format çərçivəsində xeyli iqtisadi üstünlüklərə nail olacaq. Buna görə, region dövlətlərinin əksəriyyəti “3+3” formatında əsas məqsədi geniş iqtisadi əməkdaşlıq və əmin-amanlıqdan yararlanmaqdır”, deyə ekspert tamamlayıb.