2020-ci il iyulun 12-də Ermənistan-Azərbaycan dövlət sərhədinin Tovuz istiqamətində təxribat törətməsi, eyni zamanda, bütövlükdə qoşunların təmas xəttində gərginliyi artırması, cəbhəyə yaxın ərazilərdə qoşunlarını cəmləşdirməsi, böyük həcmdə silah-sursat toplaması Ermənistanın genişmiqyaslı hücuma hazırlaşdığını göstərirdi.
Hesab etmək olar ki, Tovuz hadisələri bir növ 44 günlük Vətən müharibəsinin başlanmasına zəmin yaratdı. Bunun nəticəsində isə Azərbaycan 30 illik işğala son qoyaraq “dəmir yumruq”la öz zəfər tarixini yazdı.
Sərhəddə yaşanan son hadisələrin nəticəsində Azərbaycan ordusunun 50 əsgəri şəhid oldu. Hazırda isə maraqlı aspekt baş verən proseslər yenidən Qarabağ müharibəsinə gətirib çıxarda bilərmi?
Bəzi siyasi ekspertlərin fikrincə, Qarabağ münaqişəsi hələ uzun müddət davam edəcək. Hazırda Azərbaycan iki cəbhədə bir yandan azad olunan torpaqlarımızın bərpa prosesi, digər tərəfdən isə ermənilərin xarici təxribatları ilə mübarizədə öz qətiyyətli müharibəsini aparır.
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan millət vəkili Aqil Abbasın bildirib ki, ermənilərin təxribatları davam etdikcə, heç bir sülh prosesindən söhbət gedə bilməz.
“Ermənilər dinc durmadıqca biz də onların cavabını verəcəyik. Biz onları məcbur edəcəyik ki, erməni silahlı qüvvələri, təxribatçı dəstələri Qarabağdan çıxsınlar. Qarabağdakı erməni silahlı qüvvələrini məhv edəcəyik, bizim dinc əhali ilə işimiz yoxdur. Dinc əhali də istəyər bizə tabe olar, istəməsə də cəhənnəm olub gedərlər. Brüssel görüşünə gəldikdə isə o bizə lazım deyil. O görüşü təşkil edənlər Ermənistanın arxasında duranlardır. Erməniləri isə ABŞ, Fransa, Rusiya cikkildədir. Fransız deputat deyir ki, guya Azərbaycan Ermənistana təcavüz edib. 30 ildir ermənilər Azərbaycan ərazilərini işğal edib, dinc əhalini qətlə yetirəndə fransızlar bir dəfə də olsun reaksiya verməyiblər. Son təxribatlarda 50 şəhid verdik. Allah şəhidlərimizə rəhmət etsin. Azərbaycan öz gücü ilə düşmənlərinin kökünü kəsəcək. Ali Baş komandanımızla, əsgərimizlə, zabitlərimizlə...”
Xalq artisti Nurəddin Mehdixanlının fikrincə, özlərini demokratiya carçısı adlandıranlar ən ədalətsiz mövqe nümayiş etdirənlər olub. Onun sözlərinə görə, 28 il bundan öncə işğal olunan torpaqlarımız dünyanın gözü baş versə də, özlərini dünyada insan haqları, demokratiya carçısı kimi bəyan edənlər səs çıxarmadı.
“Onlar baş verən işğala göz yumdular və nəticə etibarı ilə torpaqlarımız işğal altında qaldı. Azərbaycan öz gücünü toparlayıb işğal altında olan torpaqlarının müəyyən hissəsini azad etdi. Bu konfiliktdə marağı olan güclər Azərbaycanın və Cənubi Qafqazda Türkiyə faktorunun aktivləşməsini istəmirlər. 100 ildən artıq türk dünyasının ürəyinin ortasına pərçimlənmiş bir ərazi Zəngəzur var. Bizdən güclə qoparılıb, alınıb. Bu gün baş verən hadisələrin əsas səbəbidə məhz odur. Bizim qonşu dövlətlərimiz heç zaman ölkəmizə qarşı dürüst davranmadılar. Burda təkcə qonşuların deyil, böyük güclərin də rolu var. Azərbaycan və Ermənistan arasındakı münasibətlərin daim gərgin saxlanılması, hər iki tərəfin asılı vəziyyətdə, problemli saxlanılması qalır. Deyək ki, bunu erməni istəyirmi, bəli istəyir. Çünki onların illərdən bəri arzuladığı ərazlər əlindən çıxır və bu gün itirdiklərini geri qaytarmaq ümidi ilə başqlarının əlində oyuncağa çevrilirlər. Ancaq uduzan düşmən olacaq. Zaman və şərtlər dəyişib. Bu qədər şəhid verən Azərbaycan geri addım atamayacaq. Biz içimizdən güclü olmalıyıq ki, kənar güclər bizim üzərimizdə oyun oynaya bilməsinlər. Biz bir yumruq kimi birləşməliyik. Bütöv olaq, bir olaq, həmrəy olaq! Allah şəhidlərimizə rəhmət etsin! Ürəyimiz yanır, amma başqa yolumuz yoxdur. Vətən namusdur, şərəfdir, hər kəs vətən üçün çalışacaq. Bu savaş böyük mənada Azərbaycan və azərbaycanlıların xeyrinə bitəcək. Buna kimsənin şübhəsi olmasın!”
Qazilər.az saytının baş redaktoru, jurnalist Rey Kərimoğlu bildirib ki, bəzən müharibənin istiqamətləri lokal olmasından asılı olmayaraq dəyişə bilir.
“Xerson uğrunda döyüşlər gedərkən qəfildən Ukrayna ordusu Xarkova girdi və nə qədər torpaq azad edildi. Son günlər Ağdərə ərazisi quldur və silhalı erməni dəstəsi tərəfindən intensiv olaraq atəşə tutulub. Hazırda o ərazidə gərginlik var. Bunlar məsələnin istiqamətini dəyişə bilər. Çünki dünən gecə ordumuz cəbhə boyu düşmənin hücumunun qarşısını alıb. Ermənilərə əks həmlə ilə ağır zərbələr endirib. Düşmənin atəş nöqtələri susdurulub. Bir qismi isə ordumuzun nəzarətinə keçib. Emənilər gecə yenə əks hücuma keçmək istəsə də uğursuzluğa düçar olublar. Ola bilsin ki, erməni təxribatı Qarabağda davam etsin. Yəni ki, növbəti günlərdə Ağdərə, Xocavənd, Xankəndi istiqmətlərində də atəşkəs pozula bilər. Proseslər üçüncü Qarabağ müharibəsinin başlanmasına səbəb ola bilər. Bu da ordumuzu üçün şans ola bilər ki, qalan yerlərimizi də tam azad edək”.
Ermənistana və ona havadarlıq edənlərə imkan verdiyimizi bildirən hərbi ekpert Üzeyir Cəfərov həmçinin qeyd edib ki, BMT qətanmələrinin icrası tam şəkildə sona çatdırılıb 44 günlük savaşdan sonra 2020-ci ilin noyabrında imzalanan üçtərəfli razılaşmanın müddəları tam şəkildə icra olunmalıdır.
“Təəssüflər olsun ki, Ermənistan və ona havadarlıq edənlər bu məsələ ilə bağlı ciddi məşğul olmaq istəmirlər. Bizdə buna görə itkilər veririk. Ermənistan Azərbaycanla normal münasibətin qurulmasında maraqlı deyil. Bu il, ola bilsin ki, Brüsseldə gözlənilən görüş təxirə salınsın. Çünki Ermənistan böyük təxribatlarla məşğuldur. Son təxribatlar, prosesslər və digər məsələlər Azərbaycana qısa zamanda qərar qəbul etmək üçün bir şansdır. Biz o şansı dəyərləndirməliyik. Bu gün düşmənin heç bir halda hərbi və iqtisadi gücü yoxdur ki, bizlə baş-başa gəlsin. Ordumuzu hazır vəziyyətdədir”.
Oğuz Ayvaz