Ednews-un xüsusi müxbiri, tanınmış özbək yazıçı-publisist Şuxrat Barlas Rusiya-Ukrayna münaqişəsini işıqlandırmaq üçün Moldovaya səfər edib.

Hazırda o, sərhəd zona sayılan, paytaxt Kişinyov şəhərindədir. 

“Hələ müharibənin əvvəlində Ukraynada yaşayan bir çox azərbaycanlı, özbək, qazax və ukraynanılar ölkə ərazisini Moldava və Polşa vasitəsi ilə tərk edirdilər. Özbəkistanın Kiyev və Polşadakı səfirliyi, həmçinin Ukrayna və Polşanın Özbəkistandakı səfirlikləri vasitəsi ilə Ukraynadan Polşaya 7000-dən çox özbək vətəndaşlarının evakuasiya edilməsinə yardım göstərilib. Yəni bu proses 4 səfirlik və 2 ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi vasitəsi ilə həyata keçirilib. Əslində Moldova dövləti də qaçqınları qəbul edib, lakin bu haqda heç bir məlumat yoxdur. Biz isə ilk olaraq, bu haqda məlumat verəcəyik. Əgər akkreditasiya verilsə, mən Ukraynaya yollanacam. Ona qədər isə Moldovada baş verən hadisələri gündəmə gətirmək lazımdır”. 

Ş.Salamov Moldova səfərindən sonra Ukraynaya səfər edəcək. O, xüsusi olaraq, müharibə alovunda yanan Ukraynanın müxtəlif ərazilərindən xüsusi reportajlar hazırlayacaq.

“Ukraynaya getməyimin əsas səbəbi isə bir neçə məsələyə dayanır. Birincisi, tanınmış ukraynalı jurnalist Dmitriy Qordon səhvən Özbəkistan, Ukraynaya qarşı istifadə etmək üçün Rusiyaya İrandan dronlar gətirməsi barədə verdiyi məlumatdır. Daha sonra o, Tacikistan yerinə, səhvən Özbəkistanın adını veridiyini vurğulayaraq, əvvəl öz adından, sonra isə “Azadlıq” jurnalının müxbirlərindən üzr istəyib. İkinci məsələ, iddialara görə Özbəkistandan Rusiyaya hərbi texnika və dronlarda istifadə etmək üçün ikinci dərəcəli komponentlər göndərilir. Biz bu məsələni dəqiq araşdırmaq istəyirik, xəbərin yayıldığı mənbəni və doğru olub-olmaması barədə məlumat əldə etməyə çalışacağıq. 

Üçüncü məsələ isə İkinci Qarabağ müharibəsi qazisi Misir Qasımlının Ukraynada həbs edilməsidir. Xatırladım ki, Misir Qasımlı İkinci Qarabağ savaşının iştirakçısıdır. O, “Kəlbəcərin azad olunmasına görə” medalı ilə təltif olunub. Vətən müharibəsi qazisi olan Misir Qasımlı bildirib ki, əslən erməni olan İspaniya vətəndaşı onu məqsədli şəkildə şərləyib və nəticədə o, həbsxanaya salınıb. M.Qasımlı sifarişli şəkildə həbsdə saxlanıldığını deyib və bu səbəbdən öz ölkəsinin rəhbərliyindən və ictimaiyyətindən dəstək istəyib.Biz bu məsələni də dərindən araşdırmaq istəyirik. Bundan başqa silahlı qarşıdurmalara qatılan və 2 nəfər özbəkistanlı məhbusun olması haqqında məlumat var. Lakin onların özbək vətəndaşlığı olduğu təsdiqlənməyib, çünki onlar milliyətcə özbək olsalar da Rusiya vətəndaşıdırlar. Bu məsələni də araşdıracağıq”.

Salamov həmçinin qeyd edib ki, Ukrayna məsələsinə görə Moldova zərər çəkən ölkələdən olub. Qonşu ölkənin, onun rayon və kəndləri bombalanıb.

“Burada qaçqınların sayı həddindən artıq çox idi. Ukraynadan Moldovaya gələn qaçqınların dəqiq sayını səfirlik açıqlayacaq. Qaçqınların arasında özbək, azərbaycanlı və türklər də var. Maraqlısı budur ki, hərbi əməliyyatlarda türk millətlərindən istifadə edirlər. Lakin onlar Rusiya tərəfindən iştirak etdikdə, dərhal tutularaq, həbs olunurlar. Cenevrə Konvensiyasına görə belə bir anlayış var: döyüşçü, qeyri-döyüşçü, qeyri-qanuni döyüşçü və muzdlu. Onlar məhz muzdlu termini altına düşürlər. Muzdlular dəyişdirilmir, mühakimə olunmur. Onları cinayətə görə ya həbs edirlər ya öldürür, ya da birdəfəlik elə döyüş meydanında qətl edirlər. Digər millətdən olan əsgərləri yox, yalnız rus əsgərlərini ukrayna əsgərlərinə dəyişdirirlər”.

Qeyd edək ki, Ukraynanın Özbəkistandakı səfiri Nikolay Doroşenko bu ölkənin Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) çağırılıb. Məlumata görə, səfirə Ukrayna Müdafiə Nazirliyinin Baş Kəşfiyyat İdarəsinin Özbəkistanın Rusiyaya ikili təyinatlı məhsulların tədarükü ilə bağlı bəyanatına görə etiraz bildirilib.

Ukrayna tərəfindən Özbəkistanla bağlı KİV-də yalan məlumatların yayılmasının yolverilməzliyi vurğulanıb. Doroşenko əmin edib ki, Özbəkistan tərəfinin narahatlığı operativ şəkildə Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbərliyinin diqqətinə çatdırılacaq.

Ardı var…

Rəna Mürşüd