Bundan bir neçə gün öncə “EuroHome” tikinti materialları bazarında baş vermiş yanğın hadisəsi Azərbaycanda sığorta xidmətlərinin imkanlarını ortaya qoydu. Bu, gecə yarısında naməlum səbəbdən baş vermiş ikinci ən böyük yanğın idi. Xəbərlərdə yanğın nəticəsində malların böyük bir hissəsinin tamamilə yandığı 3000 kv.metr əraziyə ziyan dəydiyi bildirilir. Bu vəziyyətdə ən pis ssenari əmlaklarının sığortalanmasında ümidsiz olan mağaza sahiblərini gözləyir.

Zərərçəkənlərin sözlərinə görə, Azərbaycandakı sığorta şirkətləri keçən il baş vermiş yanğından bəri onların xahişlərinə baxılmadığını və əmlaklarının sığortalanmasından imtina edilib.

"Bir çox şirkətdən buradakı əmlaklarımızı sığortalamağı xahiş etdik, amma təəssüf ki, onlardan müsbət cavab almadıq."

Digər bir zərərçəkmiş iddia edib ki, ölkənin bütün sığorta şirkətləri Azərbaycanda belə böyük ticarət obyektləri ilə sığorta müqaviləsi bağlamaqdan çəkinirlər.

Azərbaycanda sığorta şirkətlərinin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərə aydınlıq gətirmək üçün EDNews.net iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli ilə əlaqə saxlayıb.

Ekspertin fikrincə, Azərbaycanda sığorta sisteminin fəaliyyətinə təsir edən bir neçə əsas səbəb var.

“Bu gün sığorta vacib məsələlərdən biridir və əslində bir çox çatışmazlıqlar ölkədə bu sistemin inkişafına mane olur. Hal-hazırda problemlərdən biri ticarət obyektləri ilə bağlıdır və əksəriyyəti ölkədə müvafiq sığorta müqaviləsi bağlaya bilmir. Digər bir məsələ, əksər hallarda heş bir hüquqi qaydalara uyğun olmayan formal müqavilələrdir. Bu, bir tərəfdən hesablama prosesi baxımından sığortaçı ilə sığorta olunan arasında şəffaflığa təsir göstərən gəlirlərin düzgün göstərilməməsi, eyni zamanda malın dəyəri və qanuni mənbələrinin mövcud olmaması ilə izah edilə bilər. Buna görə də bir çox sığorta şirkəti bu cür müəssisə və ticarət obyektləri ilə müqavilə bağlamaqla riskə getmək istəmir.

Digər tərəfdən, bir çox iş adamının vergi ödəməsindən yayınması üçün sahibkarlar məhsulların real dəyərlərini gizlədərək saxta sənəd hazırlayırlar. Buna görə sığorta sistemi xidmət göstərə bilmir və nəticədə sahibkarlar bu cür ağır qəzalarla üzləşir”.

"Eyni zamanda, hökumət bu iş adamlarının, sahibkarların gəlirlərinin şəffaf və qarşılıqlı olmasını təşviq etməlidir", -deyə ekspert əlavə etdi.

“Əvvəla, vergi sistemi balanslı olmalıdır, həmçinin əmlaklarını sığortalamaq istəyən iş adamları və satıcılar üçün yumşaldılmalıdır. Təsəvvür edin, Avropada heç kim sığorta olmadan iş qura bilməz. Ancaq bu gün Azərbaycanda kölgə iqtisadiyyatı geniş yayılıb, çünki bir çox müəssisələr dövlət tərəfindən tənzimlənmir. Düşünürəm ki, hökumət sığorta ilə bağlı məsələlərdə təbliğat aparmaq və ya cəza tətbiq etmək kimi tədbirlər görməzdən əvvəl vergi ödənişini hər iki tərəfin xeyrinə tarazlaşdırılmalıdır".

Elnur Ənvəroğlu