Bank kreditlərin illik faiz dərəcələrinin yüksək olması məsələsi dövri olaraq gündəmə gəlir. Hər dəfə bu problem ortalığa çıxanda qarşılıqlı ittihamlar səsləndirilir. Kredit götürən sahibkarlar faiz dərəcələrinin yüksək olmasından şikayətlənirlər. Kredit verən təşkilatlar isə yüksək faiz fonunda qazanclarının az olduğunu dilə gətirərək əsl səbəbləri başqa yerdə axtarmağı məsləhət görürlər.
Bank məsələləri üzrə ekspert, hüquqşünas Əkrəm Həsənov Ednews-a açıqlamasında bildirib ki, banklar tərəfindən vətəndaşlara kreditlərin yüksək faizlə verilməsinin müəyyən səbəbləri var. O, bunu bankların yüksək faizlə əmanət götürmələri ilə əlaqələndirib.
‘Bankların əmanət qəbulu da çox yüksək faizlə qiymətləndirilir. Banklar 12 faiz əmanət qəbul edirlərsə, təbii ki onlar öz növbəsində aşağı faiz dərəcəsi ilə kredit verə bilməzlər. Burada birinci növbədə əmanət faizini endirmək lazımdır’’.
Ekspert həmçinin bildirib ki, Mərkəzi Bank bütün banklara təyin olunan uçot dərəcəsinə uyğun olaraq kredit vermir, bu da qeyri sağlam rəqabətə gətirib çıxarır.
‘’İkinci məsələ bankların malliyə mənbəyi əmanətlərdən başqa Mərkəzi Bankın kreditləridir və o öz uçot dərəcəsinə uyğun olaraq kredit verməlidi. Hazırda uçot dərəcəsi 7.75 faizdir, ancaq çox təəssüflər ki, Mərkəzi Bank bütün banklara bu faizlə kredit vermir. Bu gün Azərbaycanda 25 bank fəaliyyət göstərir və Mərkəzi Bank onların yalnız bir neçəsinə kredit verir, bu da qeyri-sağlam rəqabətinə gətirib cıxarır’’.
Ə.Həsənovun qeyd edib ki, əgər banklar vətəndaşın kredit ödəməsinin gecikdirdiyinə görə, əlavə cərimələr tələb edərsə, vətəndaş onlara bildirməlidir ki, bu məsələ ilə bağlı məhkəməyə müraciət etsinlər. Çünki məhkəmələr vətəndaşın ödəniş gecikməsini tanımır, buna görə də, çox zaman prosesdən sonra faiz dərəcəsi azaldılır.
Xaliq Quliyev
