Ölkədə sürətli inflyasiya fonunda qida və qeyri-qida məhsullarında yüksək qiymət artımı müşahidə olunur.
Müşahidələrə əsasən, ötən illə müqayisədə bu il qiymətlərdə 80-120 % artım müşahidə olunur. Məsələn, ötən il şəkər tozunun 1 kiloqramı 80 qəpik idisə, bu il onun dəyəri 1.55 -1.80 civarında dəyişir. “Dardanel ton balığı”nın qiyməti 6 manatdan 12 manatadək yüksəlib, 1 ədəd “Nescafe” qəhvə paketinin dəyəri isə 25-dən 40 qəpiyədək yüksəlib. Artıq vətəndaşa bazarlıq etmək üçün əvvəlki məbləğ kifayət etmir.
Qiymət artımı demək olar ki, bütün məhsullarda müşahidə edilir. Benzin qiymətinin bahalaşmasını da göstərmək olar. Aİ-95 markalı benzinin qiyməti 1.20 qəpikdən 2 manatadək bahalaşıb.
Hazırda dövlət tərəfindən görülən tədbirlərə rəğmən inflyasiya həddi yüksək olaraq qalmaqdadır.
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan millət vəkili Rüfət Quliyev bildirib ki, artıq bir ildən çoxdur ki, inflyasiya ümumbəşər problemə çevrilib.
“ABŞ-da illik inflyasiya həddi son 40-50 ildə 1%- 1,5% idisə, hazırda bu rəqəm 10% faizi keçib. Böyük Britaniyada bu 12,5%-i keçib. İngiltərədə dəmir yolu, hava limanı işçiləri, nəqliyyatçılar, Şotlandiyada gündəlik kommunal işi görənlər etirazlar keçirir. İspaniya və Almaniyada inflyasiya həddi ən azı 10-11%, Portuqaliyada 11%-i keçib. Bu son üç ilin fəsadlarının nəticəsidir. Dünya iqtisadiyyatına ən böyük zərbələrdən birini də Ukrayna müharibəsi vurdu”.
Millət vəkilinin sözlərinə görə, dünyada və bizdə klassik inflyasiya ilə mübarizə üsulu uçot dərəcələrinin artmasıdır.
“ABŞ-da uçot dərəcəsi 2,5 faizə çatıb. Dollar və avronun dəyəri bərabərləşib. Son iyirmi ildə ilk dəfə bu hal baş verir. Avropa Bankının son iyirmi ildə mənfi uçot dərəcəsi var idi. Bu gün onlar da uçot dərəcəsini qaldırırlar.
Azərbaycanda da bu addım atılır. Həmçinin Azərbaycanda inflyasiyanı cilovlamaq üçün dövlətin antitsiklik siyasətindən istifadə edərək addımlar atılır. Yalnız dövlət siyasəti ilə bunun qarşısını almaq olmur. İqtisadiyyatın inkişaf tempini artırırıq. İnflyasiya idxal ilə gəldiyi üçün çalışırıq daha çox Azərbaycanda yerli istehsalı artıraq.
Bunun üçün xüsusi proqramlardan biri kiçik və orta sahibkarlığın inkişafıdır. Bu əsasən da kənd-təsərrüfatı malları və xidmətərinə aiddir. Azərbaycanda 3%- 4,5% arası inflyasiyalar baş verib. Bəzən isə əmtəə və xidmətdə deflyasiya olub və qiymətlərdə ucuzlaşma baş verib”.
Deputat qeyd edib ki, dünyada bu formada gedən prosesin qarşısını belə asanlıqla almaq mümkün deyil.
“Azərbaycanın ümumdaxili məhsulunda kiçik və orta, hətta mikrosahibkarlığın payını 50%-ə qədər və daha yüksək qaldıra bilsək, hətta ötsək yerli bazarda daxili istehsalda bolluq olar. Bu gün bu rəqəm təxminən 26-27 %-i keçib və hədəf 50 %-i ötməsidir. Çünki kiçik və orta sahibkarlığın payı ən inkişaf etmiş ölkələrdə ABŞ- 60-65%, Almaniya - 65%, İspaniya 70%, Yaponiya 65%-dir. Almaniyada işləyənlərin 99%-i kiçik və orta sahibkarlıqda fəaliyyət göstərən insanlardır. Dövlətin proqramı bunu artırmağa hesablanıb, bundan sonra inflyasiya kifayət qədər cilovlaya bilərik. Hədəf isə onu 3,5-4,5 %-ə qədər saxlamaqdır”.
R. Quliyev həmçinin əlavə edib ki, həyətyanı sahələrdə və regionlarda əhali bir az da aktiv əkin-biçin məsələləri ilə məşğul olmalıdır.
“İnsanlar əgər öz həyətyanı sahələrində kifayət qədər kənd-təsərrüfatına aid işləri görərsə, o da istehlak bazarına təsirini göstərəcək”.
Gülnar Səlimova
