Bu məsələ ilə bağlı ictimai münasibət heç də birmənalı deyil. Bəzi ekspertlər ölkənin daxilində rəqabətli və şaxəli bazarın formalaşması üçün ÜTT-yə üzv olmasını zəruri hesab edirlər, lakin digər ekspertlərin fikirlərinə gəlincə isə bu təşkilata üzv olma daxili bazara heç də uğur gətirməyəcək, hətta bu milli maraqlara zidd də ola bilər.
Milli Məclisin deputatı Rüfət Quliyevin Ednews - a açıqlamasında bildirib ki, indiki zamanda Azərbaycanın Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvü olması ölkənin milli iqtisadi maraqlarına uyğun deyil.
“Dövlət kənd təsərrüfatının inkişafı üçün proqramlar qəbul edib, eləcə də fermerlərə və kənd təsrrüfatı subyektlərinə subvensiya, subsidiya və digər yardımlar edir. Əgər ölkəmiz Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olsa, dövlət tərəfindən qəbul olunan bütün proqramlar və maliyyə yardımları təşkilatın siyasəti ilə ziddiyyət təşkil edəcək. Yəni, təşkilatın prinsiplərinə uyğun olaraq biz bu proqramları yığışdırmalıyıq. Biz onları yığışdırsaq, kənd təsərrüfatının inkişafını təmin edə bilməyəcəyik. Bizə lazımdır ki, həm əmtəənin, həm də xidmətlərin istehsalını daxili bazarda gücümüz hesabına təmin edək. Biz milli istehsal çərçivəsində düşünməliyik, milli istehsalı hədəf götürməliyik. Buna görə də tez bir zaman həmin təşkilata üzv olmağa ehtiyac yoxdur”.
Deputat Qırğızıstan, Ukrayna, Latviya və bir neçə ölkəni misal gətirərək qeyd edib ki, bu təşkilata üzv olan ölkələr daxili bazarlarını kifayət qədər hazırlamayıblar.
“Qırğızıstan ÜTT-yə üzv olmazdan əvvəl 900 milyona yaxın xarici borcu var idi. Bu təşkilata üzv olmasından iki-üç il keçəndən sonra bu ölkənin borcu 2 milyardı keçərək 3 milyarda yaxınlaşıb. Qırğızıstanda satılan mallar 98% - i xaricdən gətirilən mallardır. Bu da həmin təşkilata üzv olmanın fəsadıdır. Təşkilata üzv olma Moldova və Gürcüstanda da öz mənfi nəticələrini doğurub”.
İqtisadçı Natiq Cəfərli isə bu məsələ barədə fərqli düşünür.
Ednews - a şərh verən Natiq Cəfərli deputatın fikirlərini əsassız hesab edib.
“Dünyada demək olar ki, əksər ölkələr Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvüdür. İran istisna olmaqla bütün qonşularımız – Rusiya, Gürcüstan, Ermənistan və Qazaxıstan bu təşkilata üzv olublar. Deputatın sözündən belə çıxır ki, üzv olan bütün ölkələr öz milli maraqları haqqında düşünmürlər, onlara zidd gedərək bu təşkilatın üzvü olublar. Bu çox məntiqsiz yanaşmadır”.
İqtisadçının sözlərinə görə, Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmaq Azərbaycana yeni bazarlara çıxmaq imkanları qazandıracaq.
“Öz iqtisadiyyatının çoxşaxəli modelə keçməsi və bazarda rəqabət mühitinin formalaşdırılması üçün münasib imkanlar və fürsərtlər yarada bilər. Azərbaycanda elə maraq qruplar var ki, ölkəmizin ÜTT-yə üzv olmasına mane olmağa çalışırlar. Çünki rəqabətli mühitin təmin olunması və bazarda məhsul bolluğun çoxluğu, habelə məhsulların qiymətlərinin aşağı düşməsi onların maraqlarına xidmət etmir. Təşkilata üzv olmaq milli maraqlara zidd deyil, əksinə milli maraqlarımız iqtisadiyyatımızın rəqabət standarlarına uyğunlaşmasını və dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya olunmasını tələb edir”.
Yunis Abdullayev
