Putin Qərb mətbuatına verdiyi müsahibədə Rusiya iqtisadiyyatının müharibədən sonra 30% genişləndiyini iddia edib. Ukrayna müharibəsi başladıqdan sonra Rusiyanın Avropada ən böyük iqtisadiyyata çevrildiyini bildirən rəsmi Moskva,

Rusiya valyutasının dəyərləndiyini bildirib.

Bu iddia doğruluğu nə qədər əks etdirir?

“Dövlətlər üçün təcrid olunmuş iqtisadiyyat rejimi hər nə qədər zərərli olsa da hazırda Rusiya bu vəziyyətdən uğurlu şəkildə istifadə edir”. 

Bunu Ednews-a açıqlamasında bildirən rusiyalı iqtisadi ekspert Ruslan Şevçenko, Rusiyanın müharibə üçün müvəqqəti şəkildə Asiya bazarına yönəldiyini vurğulayıb.

“Rusiya iqtisadiyyatını öz təbii sərvətləri üzərində formalaşdırılmış bir ölkə kimi sanksiyalardan ilk başda çox əziyyət çəkib. Təbii ki, indi də ölkənin iqtisadi gələcəyini aydın görünmür. Ona görə ki, Rusiya heç vaxt energetika ixracı üçün Avropa kimi idxalçı tapa bilməz. 

Əvvəla anlamaq lazımdır ki, Rusiyanın iqtisadiyyatı inkişaf etməyib, sadəcə olaraq daha çox şərqə yönəlib. Qərbin yaratdığı iqtisadi boşluğu dolduran Şərq dövlətləri heç də hazırki “Rusiya yükü”dən razı deyillər. Bu o deməkdir ki, əvvəl-axır Avropa ilə münasibətləri bərpa etmək üçün özü addım atacaq. Ən böyük misal kimi Çini göstərmək olar. 

Birincisi, Pekin Rusiyanın müharibəsini dəstəkləkləmək üçün ticarət dövriyyəsində rublun üstünlük təşkil etməsinə göz yumur. Çin yuanı isə nisbətən arxa planda qalır.  

İkincisi isə, Çin Asiyada iqtisadi dominantlığından öz müttəfiqinin yararına istifadə edir. Çin ixrac məhsulları və energetika sahəsində İran, Tailand, Pakistan, Banqladeş, Laos, İndoneziya və Vyetnam bazarlarında öz yerini qismən Rusiyaya güzəştə gedib. Bununla da deyə bilərik ki, rəsmi Pekin Ukraynadan hər hansı bir qazanc əldə edəcəyini gözləyir, amma bu hələ ki əsassız müddəa olar. İndi geriyə bir sual qalır qlobal ticarətdə ən böyük dövlət kimi Çin bu iqtisadi kompromisə daha nə qədər davam edəcək? Bu isə həqiqətən də ölkələr arasındakı gizli vədlərdən asılıdır”.

Rusiyanın Asiya bazarında uzun müddət qala bilməyəcəyini deyən ekspert Şərq bazarında Rusiya üçün maraqlı olmadığını bildirib.

“Asiya qitəsi təbii sərvətlərlə zəngindir. Burada Hindistan və Çin kimi iqtisadi nəhənglər bir-biri ilə rəqabət apararkən Rusiyanın bazardan pay alması absurd fikirdir. Az öncə qeyd etdiyim kimi, Rusiya burada müvəqqəti yer alır. Putinin “şərqli dostları” onu Sakit və ya Hind okeanı iqtisadi zonalarında güclənməsinə imkan verməyəcək. 

Prezident Putinin açıqlamasında ÜDM-un artımından bəhs etməsi aldadıcı reallığa əsaslanır. Bəli, Rusiyanın ÜDM-i 2023-cü ildə 2.6% artım göstərib. Lakin, ölkə daxilində istehsal olunan məhsulların əsas hissəsini artıq hərbi texnikalar təşkil edir. Qərbin sanksiya tətbiq etdiyi məhsulları isə bir çoxu Çindən edilən idxal əvəz edir edilir.

Rusiya məhsullarının az öncə qeyd etdiyim Şərq dövlətlərinə ixrac edilməsi iqtisadiyyatın 30% genişlənməsinə şərait yaradıb. Putinin inkişaf adlandırdığı bu faktorlar əslində həqiqətən də yaxşı düşünülmüş, lakin uzun müddət davam etməyəcək olan artım göstəriciləridir”.

Fərid