Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2022-ci ildə ölkə üzrə 18 ana ölümü qeydə alınıb.
Ana ölümlərinin səbəbləri və qarşısının alınması yolları barədə Ednews-a danışan ginekoloq Təranə Həsənova bildirib ki, bu cür bədbəxt hadisələrin kökündə savadsızlıq və səhiyyə sisteminin düzgün təşkil edilməməsi dayanır:
“Düşünürəm ki, ana ölümlərinin kökündə dayanan ilkin səbəb savadsızlıqdır. Məhz hamilə qadının özü və ailəsinin məlumatsızlığı belə faciələrin baş verməsinə səbəb olur. Digər vacib məqamsa ölkədə səhiyyə sisteminin düzgün təşkil olunmamasıdır. Savadsızlıq nədən irəli gəlir? Pasientlər həkimə gec müraciət edirlər. Hər şey buradan başlayır. Qadınlar hamiləliyin 9-12-ci həftəsində qadın məsləhətxanasında ya da poliklinikada qeydiyyata düşməlidir. Lakin müşahidələrimizdən də görünür ki, çox qadın bunu etmir. Üstəlik, həkimin müayinə üçün təyin etdiyi konkret vaxtda qəbula gəlmirlər. Hamilə qadınlar ayda bir dəfə tibbi müayinədən keçməlidirlər. Belə olan halda lazım olan bütün klinik laborator müayinələr aparılır və onun nəticələrinə əsasən həkim xəstəyə lazım olan təyinatları, məsləhətləri və ya göstərişləri verir. Əgər bunlara əməl olunmursa, şübhəsiz ki, başlanan hər hansı bir patologiyadan heç kimin xəbəri olmur. Nə hamilənin özünün, nə ailəsinin, nə də həkimin”.
T.Həsənova həmçinin qeyd edib ki, hamiləlik boyu müayinələrə laqeyd yanaşmaq sonda ağır nəticələr yaşada bilər:
“Təcrübəmə əsasən deyə bilərəm ki, hamilə qadın və ailəsi, ətrafı həkim məsləhəti olmadan özləri qərar verirlər ki, nə vaxt həkimin qəbuluna getsinlər. Ancaq buna həkim qərar verməlidir. Çox təəssüf ki, hələ də bir çox ailələrdə, ən çox da qaynanalar tərəfindən “bu nədir, indiki cavanlar həkimlərdə qalıblar, biz 9 ayda bir dəfə də olsun həkimə getməzdik” və s. kimi yanlış fikirlər səsləndirilir. Təsəvvür edirsiniz bu yanaşma nə deməkdir?! Deyərdim ki, böyük bir fəlakətin başlanğıcıdır, nəticəsi də ağır ola bilər”.
Ginekoloq səhiyyənin çatışmazlıqlarından da danışıb. Bildirib ki, bütün qadınlar hamiləlik boyu məcburi şəkildə müayinəyə cəlb olunmalıdır:
“Sovet vaxtı da bu belə idi. Qadınlar hamiləlik boyu tez-tez həkimlərini dəyişirlər. Bir həkimin yanına iki dəfədən artıq getmirlər. Ən azından göstəriş verilməlidir ki, həkimlər belə xəstələri qəbul etməsin. Bəlkə belə olan halda pasient məcbur qalıb hər ay eyni həkimin qəbulunda ola. Qısası, bütün hamilə qadınlar üçün həkim müayinəsi icbari olmalıdır. Həmçinin, vacib olan bütün kliniki laborator mayinələr də əlçatan olmalıdır. Daha çox bölgələrdə bu problem yaşanır. Həm həkim, həm də xəstə üçün bütün lazımı tibbi şərait yaradılmalıdır. Həkimlər hamiləliyin təqibinə çox ciddi yanaşmalıdırlar. Əgər hamilə qadında və ya doğulacaq körpənin sağlamlığı üçün təhlükəli patologiya görülürsə, problem vaxtında aşkar edilməli və qarşısı alınmalıdır. Ən xırda əlamətləri belə həkim gözdən qaçırmamalıdır. Əgər bu məsələyə kompleks yanaşma olmasa, yəni həm həkim, həm də hamilə və onun ailəsi öz öhdəliklərini məsuliyyətlə yerinə yetirməyəcəksə, ana ölümlərinin sayı azalmayacaq. Bu hamımıza aydın olan məsələdir”.
Törə Zeynal
.jpg)
