İlk dəfə olaraq bizim qalaktikamızın ölçüləri təyin olundu

Maraqlı 17:21 25.03.2020

Bizim Qalaktikamızın ölçüsü barədə bu ilk nəticələr hələ dəqiqləşdiriləcək. Ancaq alimlərin fikrincə, bu göstəricilərdən müxtəlif tədqiqatlarda və nəzəriyyələrin formalaşdırılmasında istifadə etmək mümkün olacaq.

EdNews Sputnik Azərbaycan-a istinadla xəbər verir ki, Böyük Britaniya, Almaniya, ABŞ və Kanadadan olan alimlər Gaia kosmik teleskopu vasitəsilə ilk dəfə olaraq bizim qalaktikamızın ölçülərini təyin ediblər.

Bunun üçün onlar tünd materiyanın halosunun - Süd yolunun qravitasiya sahəsinin təsir dairəsində olan sferik sahənin - diametrini ölçüblər.

Nəticələr "Monthly Notices of the Royal Astronomical Society" jurnalında dərc olunub, həmçinin çap kitabxanası üçün arXiv.org-da yerləşdirilib.

Astronomlar digər qalaktikaları müşahidə edə bilirlər, Süd yolunu isə yox, çünki bu qalaktikanın içində yerləşirlər. Ona görə də bizim Qalaktikanın ölçülərini təyin edərkən, adətən, onun ən uzaq obyektlərinədək olan məsafədən çıxış edirlər.

Ancaq belə qiymətləndirmə ilə qalaktika diskinin diametri 260 min işıq ili olur. Günəş sisteminin sərhədlərinin Koyper qurşağından da böyük olduğu və Günəşin qravitasiya təsirində olan bütün sahəni ehtiva etdiyi kimi, Qalaktikamızın sərhədləri də görünən qalaktika diskindən əhəmiyyətli dərəcədə böyükdür.

Gaia kosmik teleskopundan alınan məlumatlar əsasında əldə edilən hesablamalara görə, Oxatan A* nəhəng qara dəliyinin ətrafında dövr edən tünd materiyanın görünməyən halosunun diametri 950 min işıq ilidir.

Gaia teleskopu artıq 7 ildir ki, bizim qalaktikamızda hərəkət edən bütün obyektlərin yerini, şüa sürətini və ulduzlar arasında olan məsafənin dəyişməsini dəqiqliklə qeyd edir. Bu layihənin əsas vəzifəsi Süd yolu qalaktikasının 3D xəritəsini hazırlamaqdır. Ancaq bunun üçün onun ölçülərini bilmək gərəkdir.

Alimlərin fikrincə, yalnız görünən materiyanın qravitasiya təsirinə istinad olunsa, o zaman qalaktika diskinin kənarlarındakı ulduzlar olduğundan daha sürətli hərəkət edir. Əlavə qravitasiya təsirini astrofiziklər tünd materiyadan nüfuz edən xarici halo ilə bağlayırdılar.

Bu halda onlar Süd yolunun çəkisində olan qalaktikaların tünd materiyasının haləsinin ayrılıqda və Yerli qrupların tərkibində (Süd yolu, Andromeda (M31), Üşbucaq (M33) və onlarla kiçik qalaktikanın daxil olduğu 9.8 milyon işıq ili dametrinə malik qrup) modelini hazırladılar.

Radial sürətləri (Qalaktikanın mərkəzi ətrafında müxtlif məsafələrdə hərəkət edən obtyektlərin orbital sürətləri) və sıxlığı nəzərə alan alimlər qalaktikanın sərhədlərini təyin edə bildilər, bu sərhədlərdən kənarda cırtdan qalaktikaların sürəti xeyli aşağı düşür. Bu sərhədə qədər radial məsafə 292 kiloparsek və ya 950 min işıq ilidir. Süd yolunun ümumi ölçüsü, yaxud diametri isə 1.9 milyon işıq ili təşkil edib.

Bizim Qalaktikamızın ölçüsü barədə bu ilk nəticələr hələ dəqiqləşdiriləcək. Ancaq alimlərin fikrincə, bu göstəricilərdən müxtəlif tədqiqatlarda və nəzəriyyələrin formalaşdırılmasında istifadə etmək mümkün olacaq.

Rasim Musabəyovdan SƏRT SÖZLƏR: "Fransa qələt edir" - MÜZAKİRƏ-VİDEO

Xəbər xətti

İsrail Livandan uçan naməlum hədəfə qarşı “Patriot”dan istifadə edib
02:03 29.03.2024
ABŞ Konqresi Pentaqonun Afrikadakı dövlət çevrilişlərinə görə hesabat tələb edib
01:00 29.03.2024
Ukraynalı deputat: Hərbi xidmətdən yayınanların sayı bir milyona çatır
00:05 29.03.2024
Azərbaycan boksçuları Bakıdakı beynəlxalq turnirdə 21 medal qazanıb
23:41 28.03.2024
Yaponiya UNRWA-nın maliyyələşdirilməsini bərpa etməyi nəzərdən keçirəcək
23:13 28.03.2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
22:50 28.03.2024
Rusiya XİN başçısı: Məhz KTMT İrəvanın maraqlarını çətin vəziyyətlərdə müdafiə edib
22:26 28.03.2024
Lavrov: Ermənistan uydurma bəhanələrlə Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına çalışır
22:00 28.03.2024
Yevlaxda avtomobil yük maşınına çırpılıb, ölən var
21:45 28.03.2024
DİN vətəndaşlara müraciət edib: Hesab məlumatlarınızı tanımadığınız şəxslərlə paylaşmayın
21:30 28.03.2024
Sumqayıt Dövlət Universitetinə yeni prorektor təyin olunub
21:24 28.03.2024
BMT Baş katibi azərbaycanlı diplomatı yüksək vəzifəyə təyin edib
21:11 28.03.2024
Rusiya İstintaq Komitəsi: “Crocus City Hall”dakı terror Ukraynadan maliyyələşib
21:04 28.03.2024
İtaliya komandanlığı ordunun sayını artırmağa ümid edir
20:43 28.03.2024
Əli Nağıyev: Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanlarının qarşısında yeni çağırışlar durur
20:30 28.03.2024
Kürdəmirdə 16 yaşlı piyadanı maşın vurub
20:21 28.03.2024
"Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil" - Yazıçılar arasında SORĞU
20:00 28.03.2024
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
19:36 28.03.2024
Aİ Şurasının komitə üzvləri Cənubi Qafqaz regionuna səfər edəcəklər
19:30 28.03.2024
Sabah Qubanın qaz təchizatında fasilə yaranacaq
19:20 28.03.2024
Əfqanıstanda güclü zəlzələ oldu
19:00 28.03.2024
Türkiyənin Rusiya-Ukrayna arasında strategiyası necə olacaq? – İsmayıl Cingözün RƏYİNDƏ – ÖZƏL
19:00 28.03.2024
Taksilərdə videokameralar quraşdırılacaq - BU TARİXDƏN
18:20 28.03.2024
AMADA-nın əməkdaşı WADA-nın vebinarında iştirak edib
18:08 28.03.2024
İki ali məktəbə prorektor təyin edilib
17:55 28.03.2024
Azərbaycanda icbari sığorta üzrə daxilolmalar azalıb
17:50 28.03.2024
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
17:39 28.03.2024
Azərbaycanda taksilər üçün POS-terminal tələbi qoyulub
17:35 28.03.2024
BAMF-ın daxilində Müstəqil Həmkarlar İttifaqı yaradıldı - QHT sektorunda İLK - FOTOLAR
17:33 28.03.2024
Bayram günlərində baş vermiş qəzalarda ölənlərin sayı AÇIQLANDI
17:23 28.03.2024
Azərbaycanda əlillərə məxsus avtomobillərlə taksi fəaliyyəti göstərmək qadağan edilir
17:10 28.03.2024
Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - QİYMƏTLƏR
16:59 28.03.2024
CAR lideri Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
16:49 28.03.2024
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
16:41 28.03.2024
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
16:22 28.03.2024
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq
16:16 28.03.2024
Taksi minik avtomobilləri ağ və ya qırmızı rənglərdə olacaq
16:11 28.03.2024
Peşə ixtisasını təsdiq edən sənədin verilməsi qaydası dəyişdirilib
16:07 28.03.2024
Azərbaycanda bank AMB-nin tələblərini pozub
16:00 28.03.2024
Tunisdə təqsirli bilinən 4 nəfər ölüm cəzasına məhkum edilib
Tunisdə təqsirli bilinən 4 nəfər ölüm cəzasına məhkum edilib
15:53 28.03.2024
Hamısı