Eurasia Diary-nin Finlandiyalı tarixçi, Finlandiya Elmlər Akademiyasının tədqiqatçısı Oula Silvennoynen ilə müsahibəsi
-Kataloniya Parlamenti İspaniyadan ayrılaraq müstəqillik elan etdi. Daha sonra Konstitusiya Məhkəməsi Kataloniyanın müstəqilliyini ləğv etdi. Avropada bu gün nələr baş verir və əsasən hansı qüvvələr buna cəlb edilib?
- Burada iki qüvvə iştirak edir. İlk növbədə, etnik və mədəni fərqlərə əsaslanan separatizm beləki, İspaniya güc tətbiq etməklə bu separatizmə son qoymağa çalışsa da, heç bir nəticə eldə edə bilmədi və indiki vəziyyət də İspaniyanın ərazi bütövlüyü üçün təhlükədir. Digər bir qüvvə isə, regional separatizmdən Avropa İttifaqının məhv edilməsi üçün bir vasitə kimi istifadə etmək istəyən müasir Avropa radikal millətçiliyinə əsaslanır. Bu, Rusiyanın maraqlarına cavab verir və o AB-nin zəiflədilməsi məqsədilə təxribat vasitəsilə separatizmi alovlandırmağa çalışır.
- Necə düşünürsünüz, Avropada separatizm nəyə gətirib çıxara bilər?
- Hər ölkədə separatizmə meyillilik var ancaq zənnimcə, bununla müstəqillik əldə etmək cəhdi nəticəsiz olacaq. Separatizm ancaq AB-nin və ölkənin daxili zəifləməsinə səbəb ola bilər.
- “Regionların Avropası”nın xeyrinə “milli maraqların Avropası”ndan imtina etməyə dəyərmi?
- Məsələn, Kataloniya və Şotlandiya AB-dən ayrılmağı tələb etmir. Fikrimcə, Avropa Birliyi müstəqilliyin elan edilməsi yolunda en əlverişli platformadı.
- Gəlin bununla da razılaşaq ki, Kataloniya müstəqillik uğrunda mübarizə aparan yeganə Avropa ölkəsi deyil...
- Avropada separatizm hərəkatları həddindən artıq çoxdur. İspaniyada Bask separatizmi, Polşa və Finlandiya separatizmləri yeganə nümunə deyil. Cəmiyyət öz dövlətini yaratmaqla hüquqlarının və maraqlarının daha qorunmuş olduğunu düşünür.
- Separatizm Avropada çoxdanmı mövcuddur?
- Avropa dövlətləri mövcud olduğu zamandan bəri separatizm ambisiyaları da mövcuddur. Dövlətlər müxtəlif etnik, dini və regional birləşmələrin yaranmasından əmələ gəldiyi səbəbindən separatizm hərəkatları da yaranmağa başlayır.