Ermənistanın qonşu dövlətlərlə sərhədlərinin açılması Rusiyanın bölgədəki mövqeyinə zərər verə bilər Ekspert

Müsahibələr 18:05 18.01.2021

Ermənistanla Azərbaycan arasında bütün iqtisadi və nəqliyyat kommunikasiyalarının blokadadan çıxarılması ilə bağlı Moskvada keçirilən dörd saatlıq görüşlərdən sonra Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya liderləri tərəfindən üçtərəfli bəyanat imzalanıb.

Eurasia Diary Cənubi Qafqazda yaranmış yeni iqtisadi vəziyyətə təsirə malik üçtərəfli bəyanatın perspektivləri ilə bağlı Tiflisdə yerləşən Avropa Universitetinin professoru Emil Avdalianidən müsahibə alıb.

- Bölgədəki iqtisadi sabitliyin və rifahın gücləndirilməsi baxımından üçtərəfli bəyanatın zəruriliyini necə qiymətləndirirsiniz?

- Bəyanat Rusiyanın Qarabağdakı müharibədən sonrakı vəziyyətə qəti şəkildə rəhbərlik etdiyini göstərmək məqsədi daşıyırdı. Bu, Rusiyanın sarsılmaz hərbi mövqeyini və Ermənistanla Azərbaycanın Moskva ilə əməkdaşlıq etmək istəklərini nümayiş etdirməyi əhatə edir. Bu, həm də Rusiyanın Qərb güclərini danışıqlar prosesindən kənarlaşdırdığını və əməkdaşlıq etdiyi yeganə regional gücün Qərblə də problem yaşayan Türkiyə olduğunu göstərir.

Şübhəsiz ki, Moskvadakı üçtərəfli görüş İkinci Qarabağ Müharibəsinə son qoyan Noyabr 2020 sazişinin arxasındakı təfərrüatları da əhatə etməli idi. Əliyev, Paşinyan və Putinin bağlı qapılar arxasında müzakirə etdikləri təfərrüatlar barədə çox şey bilmirik, amma əminliklə demək olar ki, Rusiya Cənubi Qafqaza nüfuz etmək və İran və Türkiyə sərhədlərinə çatmaq  məqsədinin bir hissəsi olaraq yeni rabitə xətlərinin açılmasında maraqlıdır. Bu, iqtisadi səbəblərdən vacibdir, amma hərbi hissəsinin də az əhəmiyyət kəsb etmədiyini düşünürəm, baxmayaraq ki, Azərbaycanın Rusiya silahlarının öz ərazisindən Ermənistana keçməsinə icazə verəcəyi şübhəlidir.

Bağlantının yaxşılaşdırılması həmişə yaxşı bir inkişafdır. Ermənistan iqtisadi baxımdan faydalana bilər və Türkiyə ilə bəzi danışıqlar yenidən başlaya bilər, çünki Bakının bu cür inkişafa etiraz etmək üçün daha az səbəbi ola bilər. Ancaq çox şey Ermənistandakı daxili vəziyyətdən və Rusiyanın Ermənistan-Türkiyə yaxınlaşmasından məmnun olub-olmamasından asılı olacaq. Geosiyasi baxımdan Ermənistanın qonşu dövlətlərlə sərhədlərinin tamamilə açılması Rusiyanın mövqeyinə əslində zərər verə bilər.

- Gürcüstan və Türkiyənin bu üçtərəfli bəyanata münasibəti necə olacaq?

- Gürcüstan bölgənin kommunikasiya vəziyyətindəki dəyişikliklərin ölkənin tranzit potensialına zərər verə biləcəyindən narahatdır. Gürcüstan bu günə qədər regional infrastruktur tranziti üçün inhisara yaxın mövqeyə sahib olub və Moskvadakı son üçtərəfli görüş potensial dəyişikliklərə meylli olduğunu vurğuladı. Buna görə Gürcüstan üçtərəfli zirvəni diqqətlə izləyib.

İnanıram ki, Türkiyə zirvəni müsbət qiymətləndirib. Şübhəsiz ki, Ankara Moskvada danışıqlar masasında oturmaq istəyib, amma ümumilikdə Türkiyə rəhbərliyi bu açıqlamanın bir daha Naxçıvan eksklavından Azərbaycanın qalan hissəsinə dəhlizin açılmasının zəruriliyini vurğuladığını görür. Türkiyə artıq Naxçıvana dəmir yolu və boru kəməri layihələrini elan etdiyindən, ortaya çıxan dəhliz Ankaraya Xəzər dənizinə təsirini möhkəmlətmək üçün yol verəcəkdir.

- Bəzi ekspertlər qeyd edirlər  ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi tam həll olunmayana qədər Ermənistanla Azərbaycan arasında iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin bərpası mümkün olmayacaqdır. Bu barədə nə düşünürsünüz?

- Hesab edirəm ki, yeni kommunikasiya və ticarət yollarının geniş miqyasda inkişafı üçün münaqişənin uzunmüddətli həllinə ehtiyac var. Lakin bu, elan edilmiş dəmir yolu xətlərinin və ticarət dəhlizlərinin işinə tamamilə mane ola bilməz. Gərginlik orada olacaq, çünki Bakı Ermənistanın Azərbaycan vasitəsi ilə Rusiya ilə birbaşa dəmir yolu əlaqəsi qurmasından məmnun olmazdı. Ancaq Rusiyanın təzyiqi Bakı və İrəvanı əməkdaşlığa məcbur etməkdə təsirli ola bilər, lakin bu, hazırda qeyri-real görünə bilər.

Yeni nəqliyyat kommunikasiya xətlərinin problemi ondan ibarətdir ki, Rusiyanın iştirakı olmadan fəaliyyətlərini tez dayandıracaqlar. Ermənistana yeni dəmir yolu xətləri ərazisindən keçdiyindən hər şey Azərbaycanın xeyirxahlığına bağlıdır.

Müsahibəni aldı: Yunis Abdullayev

Tərcümə etdi: Ülvi Əhmədli

Ermənistan dövləti cənubi Qafqazda özü böyük minadır -Əziz Ələkbərov və BAMF-ın rəhbəri Umud Mirzəyevlə müzakirə

Xəbər xətti

Rusiya bu təklifimizə "hə" desə... - ABŞ
06:58 19.03.2024
Sabah Avroparlamentdə Aİ-nin genişlənməsi müzakirə ediləcək
05:00 19.03.2024
Goranboyda mağazadan oğurluq olub
04:48 19.03.2024
Ramazan ayının 9-cu günü: Dua, imsak və iftar vaxtı...
03:30 19.03.2024
Göyçayda kənd yolu əsaslı təmir olunub
02:29 19.03.2024
Aİ-dən BƏYANAT: Rusiyadakı seçkilər ciddi məhdudiyyətlər şəraitində keçirilib
01:00 19.03.2024
Şimali Koreya Rusiyaya 7 min konteyner silah göndərdi
00:11 19.03.2024
Gəncədə iki nəfər mübahisə zəminində bıçaqlanıb
23:45 18.03.2024
Avropa Sülh Mexanizminin maliyyə tavanı 17 milyard avrodan çox olacaq
23:24 18.03.2024
Attraksionlara nəzarət gücləndirildi
23:00 18.03.2024
İstanbul NS-də həkim səhlənkarlığı: qadın öldü
22:38 18.03.2024
Pakistan Əfqanıstanla sərhəd bölgələrində antiterror əməliyyatları keçirib
22:22 18.03.2024
"Neftçi" - "Spartak" matçının biletləri satışda
22:00 18.03.2024
NATO ilə Azərbaycan arasında yeni çərçivə sənədinin razılaşdırılması üzərində iş aparılır
21:47 18.03.2024
Ciddi əlavə təsirləri aşkarlanan dərmanlar haqqında bildirişlərin göndərilmə vaxtı uzadılır
21:39 18.03.2024
"Qarabağ"ın baş məşqçisi cəzalandırılıb
21:22 18.03.2024
Xüsusi təyinatlı təhsil müəssisələrində Çanaqqala zəfərinin 109-cu ildönümü qeyd edilib
21:00 18.03.2024
Bakı Dəmiryol Vağzalında dəmiryolçular üçün göz müayinəsi aksiyası təşkil edilib
20:44 18.03.2024
Dərman vasitələrinə farmakonəzarət üzrə məlumat və hesabat sənədləri türk dilində təqdim ediləcək
20:22 18.03.2024
Müdafiə naziri Novruz bayramı münasibətilə Azərbaycan Ordusunun şəxsi heyətini təbrik edib
19:57 18.03.2024
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycan ilə Çin arasında ənənəvi dostluq və tərəfdaşlıq münasibətləri var”
19:54 18.03.2024
Azərbaycan-İraq iqtisadi əlaqələrinin mövcud vəziyyəti müzakirə olunub
19:50 18.03.2024
Bərdədə it dişləyən azyaşlının SON VƏZİYYƏTİ
19:39 18.03.2024
Fransada fermerlər hökumət binaları qarşısına təkər yığıblar
19:20 18.03.2024
Zakir Həsənov: Azərbaycan Ordusu azad edilmiş ərazilərdə öz mövqelərini möhkəmləndirir
19:04 18.03.2024
Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin işçilərinin sayı ARTIRILIB
19:00 18.03.2024
Azərbaycanda bir neçə müntəzəm avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır
18:40 18.03.2024
RİNN DGK-dan ölkəyə gətirilən radioelekton vasitələr barədə məlumat alacaq
18:20 18.03.2024
Azərbaycan Premyer Liqasının klubları cərimələnib
18:08 18.03.2024
Rusiya ilhaqından sonra Krımda nələr dəyişib?
Rusiya ilhaqından sonra Krımda nələr dəyişib?
18:00 18.03.2024
Məşhur aktyor Afrikada şəhər tikəcək
Məşhur aktyor Afrikada şəhər tikəcək
17:45 18.03.2024
Putin prezident seçkilərində 87,28% səs toplayıb - RƏSMİ
Putin prezident seçkilərində 87,28% səs toplayıb - RƏSMİ
17:35 18.03.2024
Şimali Koreyanın növbəti lideri bəlli olub
Şimali Koreyanın növbəti lideri bəlli olub
17:30 18.03.2024
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlıda sənaye zonaları YARADILACAQ
17:26 18.03.2024
Ermənistan dövləti cənubi Qafqazda özü böyük minadır -Əziz Ələkbərov və BAMF-ın rəhbəri Umud Mirzəyevlə müzakirə
17:21 18.03.2024
YAP maliyyə hesabatını MSK-ya təqdim edəcək
17:19 18.03.2024
Böyük Britaniya XİN: "Putinin qələbəsi siyasi repressiyaların göstərgəsidir"
Böyük Britaniya XİN: "Putinin qələbəsi siyasi repressiyaların göstərgəsidir"
17:15 18.03.2024
Ceyhun Bayramov Türkiyəni təbrik etdi
17:08 18.03.2024
“Azərbaycan Qarabağdakı yenidənqurma işləri ilə dünyaya nümunə olacaq” – Məhəmməd Yunus
17:00 18.03.2024
Ötən həftə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə aşkarlanan minaların SAYI
16:56 18.03.2024
Hamısı