Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan bəyanatla çıxış edərək, Azərbaycanla danışıqları bərpa etməyə hazır olduğunu və ATƏT-in Minsk Qrupundan konkret təkliflər gözlədiyini bildirib.
Baş naziri bəyanatında bir sıra digər məqamlara da toxunub. O, bildirib ki, İrəvan regional kommunikasiyanın blokadadan çıxarılması üçün Ermənistan, Rusiya və Azərbaycan Baş nazirlərinin müavinlərinin iştirakı ilə üçtərəfli komissiyanın işini də bərpa etməyə hazırdır. Paşinyan Ermənistan ən yüksək səviyyədə sülh danışıqları prosesinə qayıtmağa hazır olduğunu da bildirib.
Sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası ilə bağlı Ermənistanın mövqeyinin dəyişməz olduğunu bildirən Nikol Paşinyanın sözlərinə görə, bu istiqamətdə işlər intensivləşməlidir.
Paşinyanın sonuncu bəyanatını və ziddiyətli xarici siyasətini, həmçinin regionda baş verən siyasi prosesləri Azərbaycanın sabiq Xarici İşlər naziri, politoloq Tofiq Zülfüqarovla müzakirə etdik. EDNews sabiq nazirlə müsahibəni təqdim edir:
- Tofiq bəy, bir tərəfdə atəşkəsi pozan, Azərbaycana qarşı qərəzli mövqeyi ilə seçilən, birgə bəyanatın şərtlərini yerinə yetirmək əvəzinə Qarabağa yeni qoşunlar göndərən Paşinyan, digər tərəfdə Azərbaycanı sülhə çağıran və danışıqlara hazır olduğunu bildirən Paşinyan var. Paşinyanın bu ziddiyyətli siyasətin əsas hədəfi nədir?
- Ermənistanın əsas taktikası imzalanan birgə bəyanatdan yayınmaqdır. Paşinyanın bu sülh bəyanatları köhnə erməni diplomatiyasının davamıdır və o birgə bəyanatda üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməmək üçün vaxt qazanmağa çalışır. Paşinyan da bilir ki, təklif etdiyi danışıqların heç bir nəticəsi olmayacaq. Paşinyanın təklif etdiyi danışıqlar nəticə əldə etməyə yox, Qərbdə Ermənistanı “sülhpərvər” ölkə kimi təqdim etməyə istiqamətlənib.
- Hazırda Qərb Ermənistanı Azərbaycanla tez bir zamanda sülh sazişi imzalaması üçün sıxışdırır. Qərb siyasi dairələri Ermənistana yönələcək dəstək və investisiyaların yalnız yekun sülh sazişindən sonra baş tutacağını dəfələrlə bildiriblər. Belə bir vəziyyətdə Paşinyanı sülhdən, sərhədlərin delimitasiyası və demakrasiyasından yayındıran əsas səbəb nədir? Bəlkə Paşinyan daxili auditoriyanın qəzəbinə tuş gəlməməkdən ötrü sülhdən yayınır?
- Bu bir faktdır ki, Ermənistan elitası tamamilə reallıqdan uzaqdır və aqressiv ideoloji xüsusiyyətlərə malikdir. Onlar sanki xəstəliyə düçar olublar. Onların əsas dövlətçilik ideyası qonşu ölkələrə ərazi iddialarından ibarətdir. Bu baxımdan mən heç də istisna etmirəm ki, ermənilər məhz bu səbəbdən Azərbaycanla sülhə can atmırlar. Erməni siyasi elitası düşünür ki, “yaxşı, biz uduzmuşuq, ancaq gələcəkdə elə biz vəziyyət yarana bilər ki, biz itirdiyimiz əraziləri qaytaraq”. Onlar tarixi “Miatsum” layihəsinə xitam vermək, Qarabağ kitabını birbaşa bağlamaq istəmirlər.
- Tutaq ki, Azərbaycan və Ermənistan arasında danışıqlar başladı və delimitasiya proseslərinə start verildi. Ermənistanın Qazaxın 7 kəndi və digər ərazilərlə bağlı mövqeyi necə olacaq?
- Birgə bəyanat var və bu bəyanatda Ermənistanın üzərinə götürdüyü öhdəliklər var. Azərbaycanın işğal altındakı bütün torpaqları birmənalı qaytarılmalıdır və qaytarılacaq da. Həmçinin delimitasiya prosesi sadəcə iki dövlət, Azərbaycanla Ermənistan arasında getməlidir. Rusiyanın və ya hansısa vasitəçi dövlətin burada iştirakına ehtiyac yoxdur. Dünya təcrübəsində də delimitasiya prosesinə cəlb edilən vasitəçi örnəyi yoxdur.
- Bəs Rusiyanın erməni hərbi birləşmələrinin sülhməramlıların nəzarətində yerləşən ərazilərə göndərilməsinə göz yumması? Bu Rusiyanın öz cəhdləri ilə hazırladığı birgə bəyanatın şərtlərini pozması demək deyilmi? Axı, birgə bəyanatın şərtlərini pozan sadəcə Ermənistan deyil, Rusiya da üzərinə götürdüyü sülhməramlı missiyanı icra etməkdən yayınır. Bəs belə bir məqamda Azərbaycan nə etməlidir?
- Rusiyanın bu məsələdə mövqeyi aydındır, regiona və münaqişənin tərəflərinə nəzarət mexanizmini itirmək istəmir. Azərbaycanın ata biləcəyi addımlara gəldikdə isə mən belə hesab edirəm ki, səbirlə gözləmək lazımdır. Qarabağdan çıxan ermənilərin Ermənistana axını davam edir. Əslində Ermənistandan yeni hərbi birləşmələrin əraziyə göndərilməsi də bununla bağlıdır. Belə ki, ermənilər Qarabağda posta çıxarmağa adam tapa bilmir. Bu baxımdan biz nə qədər bu prosesdə səbirli olsaq, nə qədər vaxt qazansaq, bir o qədər ermənilər həmin ərazini boşaldacaq. Azalan əhali ilə iş aparmaq isə Azərbaycan üçün daha rahat olacaq. Nəzərə almaq lazımdır ki, qarşıdan qış gəlir, indidən regionda su, işsizlik kimi problemlər baş qaldırıb. Buna görə ermənilər yenidən danışıqlara qayıtmaq və siyasi prosesləri başlatmaq istəyirlər.
Nicat İsmayılov
