“Azərbaycan nə Avrasiya İttifaqının, nə Gömrük İttifaqının, nə də KTMT-nin üzvü deyil. Demək olar ki, bütün siyasi-iqtisadi münasibətlər Qərb tərəfi ilə qurulub”.
Bu sözləri Respublikaçı Alternativ Partiyasının Siyasi Komitəsinin üzvü Natiq Cəfərli Ednews-a ABŞ -ın İran və Rusiyaya ilə sıx əməkdaşlıq etdiyi üçün Bakıya xəbərdarlığı barədə danışarkən deyib.
Azərbaycanın regional siyasəti Azərbaycan üçün problem yarada bilərmi? Beynəlxalq Münasibətlər Sistemində Azərbaycan Şərq Alyansına yoxsa Qərbəmi üz döndərməlidir?
Ekspert qeyd edib ki, Azərbaycanın bütün iqtisadi-siyasi münasibətləri demək olar ki, Qərb ölkələri ilə tənzimlənib:
“Azərbaycanın ABŞ və əsasəndə Qərb ölkələri ilə bütün siyasi münasibətləri iqdisadi fonda özünü biruzə verir.
Azərbaycan iqtisadiyatının qan damarları olan TANAP, TAP, Bakı-Tbilis-Ceyhan və s. kimi lahiyələr birbaşa Qərbə bağlıdır və Azərbaycanın Şərq Alyansına üz döndərməsi ehtimalı yoxdur.
Ümumiyyətlə müasir dönəmdə istənilən əlaqənin özəyi iqtisadi münasibətlərdir. Doğrudur, son proseslərə nəzərə alsaq Azərbaycan ilə Qərb ölkələri arasında gərginliklər hiss olunur.
Əsasəndə ölkəmizin ərazi bütövlüyünün bərpası ilə bağlı bəzi ikili standartlarla yanaşan Qərb ölkələri var. Lakin bunlar müəyyən bəyanatlar və parlamentlər səviyyəsindədir.
Dövlətlər və hökümətlər səviyyəsində hələki münasibətlərin pisləşməsi ilə bağlı ciddi siqnallar yoxdur. Fikir versək, münasibətlərin pisləşməsinin əsas səbəbkarları parlamentarilərdir. Hökümətlərin açıqlamaları isə daha balanslıdır”.
Son olaraq Natiq Cəfərli vurğulayır ki, Azərbaycanın bütün məsələlərdə strateji tərəfdaşı Türkiyədir. Türkiyə isə NATO, yəni Qərb Alyasının üzvüdür.
Məsələ ilə bağlı britaniyalı politoloq Neil Vatson isə bildirib ki, Britaniyanın Azərbaycanın ən böyük investoru olması, Azərbaycanın Qərblə olan münasibətlərinin müsbət olmasına işarədir.
“Fikrimcə, müstəqil ölkə kimi Azərbaycan indiki və gələcək sabitliyi təmin edərək praqmatik xarici siyasət aparmalıdır. Əvvəllər Xankəndində məskunlaşan qeyri-qanuni erməni strukturu ilə bir gündən də az davam edən münaqişədən sonra Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi üzərində nəzarəti bərpa etməsində Rusiya ilə canlanan münasibətlər ayrılmaz rol oynayıb. Bununla belə, Azərbaycan şübhəsiz ki, Qərbdən üz döndərə bilməz.
Böyük Britaniya iqtisadiyyata ən böyük birbaşa investisiya yatıran ölkə olaraq qalır və Azərbaycan iqtisadiyyatı geri dönməz şəkildə Qərblə bağlıdır və bu, müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ona qoşulmama siyasətini həyata keçirməyə imkan verib.
Bundan əlavə, gələcəkdə Rusiya-Ermənistan münasibətlərində dəyişiklik olarsa, onun qərblə əla münasibətləri ona müəyyən dərəcədə təhlükəsizlik təmin edir.
Prezident İlham Əliyev ölkəsi, regionu və dünya üçün həlledici məqamda fövqəldövlətlər arasında çox çətin bir ipdən keçir və inanıram ki, gələcək hadisələrdən asılı olmayaraq, o, sülh və sabitliyin təmin edilməsi üçün düzgün qərarlar qəbul edir və edəcək.
Xəyal Ramiz