Qərbi azərbaycanlıların deportasiyasından 31 il ötür

Siyasət 10:58 06.12.2019

Rizvan Talıbov: “Qərbi Azərbaycan problemi ilə bağlı heç bir konseptual proqram yoxdur”...

Azərbaycanlıların hazırkı Ermənistan dövlətinin ərazisindən tam deportasiyasının 31 ili tamam olur.

1988-ci ilin soyuq dekabrının birinci ongünlüyündə Ermənistan ərazisində yaşayan 182.000 azərbaycanlı (rəqəm BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali komissarlığınındır), 18.000 kürd və min nəfər rus (rəqəmlər Azərbaycan Respublikası keçmiş Ali Sovetinin Qaçqınlar üzrə komissiyasınındır) zorla daimi yaşayış yerlərindən deportasiyaya məruz qalıb.

XX əsrdə Ermənistan ərazisindən azərbaycanlıların kütləvi deportasiya əməliyyatı - 1905, 1918-1920, 1948-1956, 1987-1988-ci illər olmaqla - dörd mərhələyə bölünür.

Statistik və arxiv sənədlərində təsdiq olunduğuna görə, bu əməliyyatlar nəticəsində indiki Ermənistan ərazisində yaşayan bir milyon beş yüz mindən çox azərbaycanlı tarixi torpaqlarından qovulub. Ermənistan Sovet Respublikası qurulduqdan sonra burada azərbaycanlılar yaşayan 940 yaşayış məntəqəsindən 698-nin adı Ermənistan Ali Sovetinin qərarı ilə dəyişdirilərək erməni adları ilə əvəz olunub. Ancaq ermənilər bununla da kifayətlənməyib. Addəyişmə əməliyyatı azərbaycanlılar bu respublikanın ərazisindən tam deportasiya edildikdən sonra da davam etdirilib. Ermənistanın keçmiş prezidenti Levon Ter-Petrosyanın 1991-ci il 9 aprel tarixli fərmanı ilə son 91 azərbaycanlı yaşayış məntəqəsinin adı dəyişdirilərək erməni adları ilə əvəz edilib.

Hesab olunur ki, Qarabağ danışıqlarında Ermənistandan deportasiya olunan 200 min insanımızın da taleyi əsasən müzakirə mövzusu olmalı, Dağlıq Qarabağdakı 100 mindən az erməniyə muxtar status veriləcəyi halda, Qərbi Azərbaycandan - indiki Ermənistandakı yurd yerlərindən qovulan həmvətənlərimizin də geri qayıdışı, onlara muxtariyyət verilməsi həllini tapmalıdır.

Əslində qərbi azərbaycanlıların öz torpaqlarından deportasiya olunması Azərbaycanın problemlərinin başlanğıcı idi. Qeyd edək ki, indi qərbi azərbaycanlılar Azərbaycanda Azərbaycan vətəndaşı kimi qeydiyyata alınıblar.

Qərbi Azərbaycana (Ermənistana) Qayıdış Birliyinin sədri Rizvan Talıbov son 31 ili belə dəyərləndirdi: “Əvvəla, sizlərə təşəkkür edirəm, bu mövzunu gündəmə gətirdiyiniz üçün. 31 ildir doğulduğumuz, böyüdüyümüz doğma torpaqlarımıza gedə bilmirik. Eyni zamanda o torpaqlarda vəfat etmiş əzizlərimizin qəbirlərini belə ziyarət etmək imkanımız yoxdur. Bu, dünya tarixində insan haqları cəhətdən götürəndə çox ağır bir zərbədir və çox böyük haqsızlıqdır. Dünyanın bu məsələyə susmasını bir yana qoyuram. Çox təəssüf edirəm ki, 31 ildir Qərbi Azərbaycan problemi ilə bağlı heç bir konseptual proqram yoxdur və bu istiqamətdə heç bir konseptual addımlar da atılmayıb. Bu gün Dağlıq Qarabağ problemi kimi dərdimiz də var. O problem təxminən Qərbi Azərbaycandan deportasiya prosesi başlayan zamandan yaranıb. Bizim qaçqın olmağımızın da əsas kökündə bilirsiniz ki, Qarabağı Ermənistana birləşdirmək səyləri dayanır. Təəssüflə deməliyik ki, Qarabağ problemi əslində İranın quyruğudur.

Biz 30 ildir İranın quyruğu ilə oynayırıq. Qərbi Azərbaycan problemi isə İranın başıdır. Biz başa doğru hədəfimizi götürməkdənsə, ilanın başına zərbə vurmaqdansa, bu başla oynayırıq. Bu da bizim belə vəziyyətə düşməyimizin əsas səbəblərindən biridir. Ona görə də hesab edirəm ki, dünən etməsək də, bu gündən Qərbi Azərbaycan məsələsinin üzərinə gedək. Ölkə prezidenti cənab İlham Əliyev böyük tribunalardan səsləndirmişdi ki, İrəvan, Göyçə, Zəngəzur Qərbi Azərbaycan torpaqlarıdır, biz o torpaqlara hökmən qayıdacağıq. Biz də Qərbi Azərbaycana (Ermənistana) Qayıdış Birliyi olaraq, illərdir ki, bu mövzunu gündəmə gətiririk, gündəmdə saxlayırıq. 22 dekabrda bizim deportasiya ilə bağlı çox böyük tədbirimiz olacaq”. (musavat.com)

Rasim Musabəyovdan SƏRT SÖZLƏR: "Fransa qələt edir" - MÜZAKİRƏ-VİDEO

Xəbər xətti

Bişkekdə fövqəladə vəziyyət elan edildi
05:30 29.03.2024
İsrail vətəndaşlarına bu ölkələrə səyahət etməmək XƏBƏRDARLIĞI EDİLİB
04:05 29.03.2024
İsrail Livandan uçan naməlum hədəfə qarşı “Patriot”dan istifadə edib
02:03 29.03.2024
ABŞ Konqresi Pentaqonun Afrikadakı dövlət çevrilişlərinə görə hesabat tələb edib
01:00 29.03.2024
Ukraynalı deputat: Hərbi xidmətdən yayınanların sayı bir milyona çatır
00:05 29.03.2024
Azərbaycan boksçuları Bakıdakı beynəlxalq turnirdə 21 medal qazanıb
23:41 28.03.2024
Yaponiya UNRWA-nın maliyyələşdirilməsini bərpa etməyi nəzərdən keçirəcək
23:13 28.03.2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
22:50 28.03.2024
Rusiya XİN başçısı: Məhz KTMT İrəvanın maraqlarını çətin vəziyyətlərdə müdafiə edib
22:26 28.03.2024
Lavrov: Ermənistan uydurma bəhanələrlə Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına çalışır
22:00 28.03.2024
Yevlaxda avtomobil yük maşınına çırpılıb, ölən var
21:45 28.03.2024
DİN vətəndaşlara müraciət edib: Hesab məlumatlarınızı tanımadığınız şəxslərlə paylaşmayın
21:30 28.03.2024
Sumqayıt Dövlət Universitetinə yeni prorektor təyin olunub
21:24 28.03.2024
BMT Baş katibi azərbaycanlı diplomatı yüksək vəzifəyə təyin edib
21:11 28.03.2024
Rusiya İstintaq Komitəsi: “Crocus City Hall”dakı terror Ukraynadan maliyyələşib
21:04 28.03.2024
İtaliya komandanlığı ordunun sayını artırmağa ümid edir
20:43 28.03.2024
Əli Nağıyev: Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanlarının qarşısında yeni çağırışlar durur
20:30 28.03.2024
Kürdəmirdə 16 yaşlı piyadanı maşın vurub
20:21 28.03.2024
"Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil" - Yazıçılar arasında SORĞU
20:00 28.03.2024
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
19:36 28.03.2024
Aİ Şurasının komitə üzvləri Cənubi Qafqaz regionuna səfər edəcəklər
19:30 28.03.2024
Sabah Qubanın qaz təchizatında fasilə yaranacaq
19:20 28.03.2024
Əfqanıstanda güclü zəlzələ oldu
19:00 28.03.2024
Türkiyənin Rusiya-Ukrayna arasında strategiyası necə olacaq? – İsmayıl Cingözün RƏYİNDƏ – ÖZƏL
19:00 28.03.2024
Taksilərdə videokameralar quraşdırılacaq - BU TARİXDƏN
18:20 28.03.2024
AMADA-nın əməkdaşı WADA-nın vebinarında iştirak edib
18:08 28.03.2024
İki ali məktəbə prorektor təyin edilib
17:55 28.03.2024
Azərbaycanda icbari sığorta üzrə daxilolmalar azalıb
17:50 28.03.2024
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
17:39 28.03.2024
Azərbaycanda taksilər üçün POS-terminal tələbi qoyulub
17:35 28.03.2024
BAMF-ın daxilində Müstəqil Həmkarlar İttifaqı yaradıldı - QHT sektorunda İLK - FOTOLAR
17:33 28.03.2024
Bayram günlərində baş vermiş qəzalarda ölənlərin sayı AÇIQLANDI
17:23 28.03.2024
Azərbaycanda əlillərə məxsus avtomobillərlə taksi fəaliyyəti göstərmək qadağan edilir
17:10 28.03.2024
Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - QİYMƏTLƏR
16:59 28.03.2024
CAR lideri Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
16:49 28.03.2024
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
16:41 28.03.2024
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
16:22 28.03.2024
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq
16:16 28.03.2024
Taksi minik avtomobilləri ağ və ya qırmızı rənglərdə olacaq
16:11 28.03.2024
Peşə ixtisasını təsdiq edən sənədin verilməsi qaydası dəyişdirilib
16:07 28.03.2024
Hamısı