İrəvanın da qəbul etdiyi şok faktlar Ermənilər Gümrünün adını niyə dəyişməyiblər?

Siyasət 13:09 19.10.2021

Əvvəlcə məlumat verək ki, 1918-ci ildə Ermənistan dövləti yarananda Xoyski hökuməti onlara paytaxt kimi İrəvanı yox, Gümrünü verəcəkdi. Sadəcə olaraq Gümrü şəhəri həmin vaxt Osmanlının idarəsində olduğu üçün ADR Gümrünü ermənilərə verməli oldu. 

EDNews.net xəbər verir ki, Batum müqaviləsində Azərbaycan bu güzəştə getməsəydi daşnakların Zəngəzur, Naxçıvan və Qarabağ istilalarının qarşısını almaq mümkün olmayacaqdı, Azərbaycanın qərbi ilə şərqi arasında uçurum yaranacaqdı.

Yeri gəlmişkən, həmin sazişin ömrü – 99 illiyi 3 ildir ki, tamamlanıb. Yəni, Azərbaycan ermənilərə ötən əsrin əvvəllərində verdiyi 9 min kv.km (Zəngəzur Azərbaycanda olub) geri istəyə bilər. Ümumiyyətlə Azərbaycanın bütün əraziləri kimi, qərbi də strateji mühüm olduğundan müxtəlif işğallara məruz qalıb. Yoxsa 1804-cü ildə Çar Rusiyası Gümrünü işğal etməzdi. Ruslar Gümrüyə istehkam kimi yanaşır:

1. 1837-ci il Aleksandropol qalası inşa olunur. (Nikolayın arvadı I Aleksandranın şərəfinə)

2. Hazırda da Gümrüdə Rusiyanın hərbi bazası var

SSRİ qurulduqdan sonra 1924-cü ildə şəhərin adı dəyişdirilərək Leninakan qoyulub. Lakin Ermənistan müstəqillik əldə edən kimi şəhərin tarixi adını – Gümrünü bərpa ediblər. 

Nədən ermənilər Gümrünün adını dəyişmədilər?

Elə erməni mənbələri də yazır ki, şəhərin qədim adı Kumayri (Kimmer) olub. Yaşayış məntəqəsi eyniadlı tayfanın adını daşıyıb və onlar əraziyə eradan əvvəl VII-VI əsrlərdə köçüblər. Xatırladaq ki, burada söhbət e.ə. VII əsrdə Qara dəniz sahillərindən Cənubi Qafqaqaza köçən kimmer-skif-sak türk tayfalarından biri olan kimmerlərdən gedir. Yəni, ermənilər Gümrünün türk mənşəli şəhər olduğunu danmırlar. Çünki erməni qaynaqlarında da e.ə. və eramızın sonrakı dövrlərində şəhərin fars, ərəb və türklərin nəzarətində olduğu yer alıb. Sadəcə, ermənilər bu Azərbaycan şəhərini də özününkiləşdirmək üçün Şuşa fəndindən intifadə ediblər:

Şuşa – “Şuşi”, Gümrü – “Gümri”

O ki qaldı ermənilərin Şörəyel mahalının Gümrü kəndinə (sonradan şəhərə çevrilir) köçünə:

⦁  1830-cu ildə Türkiyənin Ərzurumundan ermənilər Gümrüyə köçürülür

⦁  1842-ci ildə rus köçürtmələri ilə şəhərdə 10 mindən çox erməni məskunlaşdırılır.

Onu da qeyd edək ki, 1988-ci ildə insanları zəlzələdən qurtarmaq üçün Bakıdan həmin əraziyə uçan İl-76 təyyarəsi daşnaklar tərəfindən qəzaya uğradılır. 69 sərnişindən yalnız bir nəfər həyatda qalır (Babayev Fəxrəddin). 

Sonda qeyd edək ki, Gümrü haqqında tarixçilərdən də münasibət alacaq və unudulan arxivləri vərəqləyəcəyik. Dəyişməz olaraq qalan isə odur ki, Gümrü türk şəhəridir və ermənilər də bu reallıqda orada yaşayır.

Gümrü Ermənistanda İrəvandan sonra ikinci ən böyük şəhər hesab olunur.

Rasim Musabəyovdan SƏRT SÖZLƏR: "Fransa qələt edir" - MÜZAKİRƏ-VİDEO

Xəbər xətti

Ukraynalı deputat: Hərbi xidmətdən yayınanların sayı bir milyona çatır
00:05 29.03.2024
Azərbaycan boksçuları Bakıdakı beynəlxalq turnirdə 21 medal qazanıb
23:41 28.03.2024
Yaponiya UNRWA-nın maliyyələşdirilməsini bərpa etməyi nəzərdən keçirəcək
23:13 28.03.2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
22:50 28.03.2024
Rusiya XİN başçısı: Məhz KTMT İrəvanın maraqlarını çətin vəziyyətlərdə müdafiə edib
22:26 28.03.2024
Lavrov: Ermənistan uydurma bəhanələrlə Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına çalışır
22:00 28.03.2024
Yevlaxda avtomobil yük maşınına çırpılıb, ölən var
21:45 28.03.2024
DİN vətəndaşlara müraciət edib: Hesab məlumatlarınızı tanımadığınız şəxslərlə paylaşmayın
21:30 28.03.2024
Sumqayıt Dövlət Universitetinə yeni prorektor təyin olunub
21:24 28.03.2024
BMT Baş katibi azərbaycanlı diplomatı yüksək vəzifəyə təyin edib
21:11 28.03.2024
Rusiya İstintaq Komitəsi: “Crocus City Hall”dakı terror Ukraynadan maliyyələşib
21:04 28.03.2024
İtaliya komandanlığı ordunun sayını artırmağa ümid edir
20:43 28.03.2024
Əli Nağıyev: Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanlarının qarşısında yeni çağırışlar durur
20:30 28.03.2024
Kürdəmirdə 16 yaşlı piyadanı maşın vurub
20:21 28.03.2024
"Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil" - Yazıçılar arasında SORĞU
20:00 28.03.2024
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
19:36 28.03.2024
Aİ Şurasının komitə üzvləri Cənubi Qafqaz regionuna səfər edəcəklər
19:30 28.03.2024
Sabah Qubanın qaz təchizatında fasilə yaranacaq
19:20 28.03.2024
Əfqanıstanda güclü zəlzələ oldu
19:00 28.03.2024
Türkiyənin Rusiya-Ukrayna arasında strategiyası necə olacaq? – İsmayıl Cingözün RƏYİNDƏ – ÖZƏL
19:00 28.03.2024
Taksilərdə videokameralar quraşdırılacaq - BU TARİXDƏN
18:20 28.03.2024
AMADA-nın əməkdaşı WADA-nın vebinarında iştirak edib
18:08 28.03.2024
İki ali məktəbə prorektor təyin edilib
17:55 28.03.2024
Azərbaycanda icbari sığorta üzrə daxilolmalar azalıb
17:50 28.03.2024
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
17:39 28.03.2024
Azərbaycanda taksilər üçün POS-terminal tələbi qoyulub
17:35 28.03.2024
BAMF-ın daxilində Müstəqil Həmkarlar İttifaqı yaradıldı - QHT sektorunda İLK - FOTOLAR
17:33 28.03.2024
Bayram günlərində baş vermiş qəzalarda ölənlərin sayı AÇIQLANDI
17:23 28.03.2024
Azərbaycanda əlillərə məxsus avtomobillərlə taksi fəaliyyəti göstərmək qadağan edilir
17:10 28.03.2024
Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - QİYMƏTLƏR
16:59 28.03.2024
CAR lideri Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
16:49 28.03.2024
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
16:41 28.03.2024
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
16:22 28.03.2024
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq
16:16 28.03.2024
Taksi minik avtomobilləri ağ və ya qırmızı rənglərdə olacaq
16:11 28.03.2024
Peşə ixtisasını təsdiq edən sənədin verilməsi qaydası dəyişdirilib
16:07 28.03.2024
Azərbaycanda bank AMB-nin tələblərini pozub
16:00 28.03.2024
Tunisdə təqsirli bilinən 4 nəfər ölüm cəzasına məhkum edilib
Tunisdə təqsirli bilinən 4 nəfər ölüm cəzasına məhkum edilib
15:53 28.03.2024
Kuleba sülh planını müzakirə etmək üçün Hindistana gəlib
Kuleba sülh planını müzakirə etmək üçün Hindistana gəlib
15:42 28.03.2024
Rasim Musabəyovdan SƏRT SÖZLƏR: "Fransa qələt edir" - MÜZAKİRƏ-VİDEO
15:35 28.03.2024
Hamısı