"Azərbaycan-Türkiyə Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının Əməkdaşlıq Forumu böyük türk dünyasının vətəndaş cəmiyyəti institutlarının daha dərin əməkdaşlığının başlanğıcı kimi qəbul edilməlidir".
Bu sözləri Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin Müşahidə Şurasının üzvü İsrayıl İsgəndərov Azərbaycan-Türkiyə Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının Əməkdaşlıq Forumunda çıxışı zamanı bildirib.
Onun sözlərinə görə, 20-ci yüzillikdə ikinci dəfə müstəqilliyini qazandıqdan sonra Azərbaycan və Türkiyə arasında 1992-ci ilin əvvəlində başlamış diplomatik münasibətlər hazırda qardaşlıq, dostluq və strateji əməkdaşlıq səviyyəsinə qalxıb.
"Ulu öndər Mustafa Kamal Atatürkün "Azərbaycanın sevinci bizim sevincimiz, kədəri bizim kədərimizdir", Ümümmilli Lider Heydər Əliyevin "Bir millət, iki dövlət" fəlsəfəsi ilə əsaslı təmələ sahib olan ölkələrimizin əlaqələri hazırda ən yüksək səviyyədədir və Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi “Türkiyə və Azərbaycan dünya miqyasında bir-birinə ən yaxın olan ölkələrdir. Dünya miqyasında Türkiyə və Azərbaycan qədər bir-birinə yaxın ikinci ölkə tapmaq mümkün deyil. Hər zaman bir-birimizin yanındayıq. Bundan sonra da belə olacaq”.
İ. İsgəndərov qeyd edib ki, ilk baxışdan iki ölkənin QHT-nin qarşılıqlı səfərləri, müzakirələri və bu forum yüzlərlə biznes və hökumət nümayəndələrinin səfərləri, siyasi, hərbi və biznes əməkdaşlığl fonunda adi bir səfər təsiri bağışlaya bilər. Lakin Azərbaycan rəhbərliyinin tutduğu siyasi xətti və qardaş Türkiyə ilə hərtərəfli münasibətlərin inkişafı baxımından bu səfərin nəticələri əməkdaşlığın keyfiyyətcə yeni bir mərhələyə yüksəldiyini, türk dövlətlərinin vətəndaş cəmiyyəti institutlarının daha dərin əməkdaşlığının başlanılması kimi qəbul olunmalıdır.
"Şuşa Bəyannaməsi iki ölkə arasında strateji əməkdaşlıq hədəflərini mühkəmləndirən son sənəd olduğundan bu bəyannamədə qeyd olunan ən azı 3 hədəfin(əslində bütün hədəflərədə aid etmək olar) i)“Tərəflər hər iki xalqın müştərək dəyərlərinin ümdə təzahürlərinə lazımi ictimai dəstəyin göstərilməsini təmin edəcək, tarixi və mədəni irslərinin qorunması üçün birgə fəaliyyət həyata keçirəcəklər”, ii) “iki ölkənin aidiyyəti qurumları arasında informasiya, kommunikasiya və ictimai diplomatiya sahələrində əməkdaşlığı daha da gücləndirəcəklər”, iii) “Tərəflər Türk mədəni irsinin beynəlxalq səviyyədə təbliğ və təşviq edilməsi sahəsində birgə əməkdaşlığı gücləndirəcəklər” icrasını vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarından daha yaxşı hansı institut edə bilər? Bu və digər əməkdaşlıq hədəflərinə çatmaq üçün iki qardaş ölkənin Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının bu Forumunun çox böyük əhəmiyyəti olduğunu vurğulamaq lazımdır. Ticarət, hərbi, siyasi, təhsil və digər sahələr üzrə əməkdaşlıq uyğun sahələr üzrə məhdudlaşır, lakin QHT(Sivil Toplum Kurluşları)-in əməkdaşlığı iki cəmiyyətin, millətin dahada yaxınlaşmasına, birgə dəyərlərin formalşmasına və bütün sahələr üzrə əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə xidmət edir".
O, Azərbaycan-Türkiyə Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının əməkdaşlığının daha da təkmilləşdirilməsi üçün aşağıdakı təkliflərlə çıxış edib.
1. Bu Forumu türk dövlətlərinin vətəndaş cəmiyyəti institutlarının daha dərin əməkdaşlığının başlanğıcı kimi qəbul etmək və hər iki ölkənin Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının fəaliyyətini yönəldən qurumların təmsilçilərindən və QHT nümayəndələrindən ibarət müxtəlif istiqamətlər üzrə işçi qrupların yaradılması, birgə fəaliyyət planı hazırlanması;
2. Növbəti mərhələlərdə digər türk dövlətilərinin Qeyri-Hökumət Təşkilatlarının prosesə cəlb olunması üçün tədbirlər görmək, Türk Dövlətləri Təşkilatının katibliyndə “Türk Vətəndaş Cəmiyyəti Forumu” adlı bir strukturun yaradılmasına cəhd olunması;
3. Türkiyədə üçüncü sektorun əsas fondu hesab edilən TUSEV-in (1993-cü ildə yaradılıb, 23 fondla başlayıb, hazırda 100-dən çox fondu özündə birləçdirir və gəlir götirməyən sektora hüquqi, maliyyə və digər yardımlar göstərən birgə missiyanı həyata keçirir) təcrübəsinin öyrənilməsi və Azərbaycanda belə bir fondun formalaşdırılması;
4. Müxtəlif sektorlar üzrə beynəlxalq təşkilatlarda(o, cümlədən Aİ-da) akkreditasiya olunmuş çoxlu Türkiyə QHT-ləri vardır. QHT-ə Dövlət Dəstəyi Agentliyinin tövsiyəsi ilə Azərbaycan QHT-i beynəlxalq təşkilatlara Türkiyə QHT-i ilə birlikdə layihə təklifi verə bilərlər.
5. Beynəlxalq fondların Qarabağın bərpasına cəlb olunmasında Türkiyə və Azərbaycan QHT-nin səylərinin birləşdirilməsi;
6. İctimai diplomatiya sahələrində əməkdaşlıqda iki ölkənin QHT-nin səylərinin birləşdirilməsi;
7. Universitetlərdə beyin və tədqiqat mərkəzlərinin formalaşdırılmasında Türkiyə QHT-nin təcrübəsinin öyrənilməsi;
8. Tərəflərin Türk mədəni irsinin beynəlxalq səviyyədə təbliğ və təşviq edilməsi sahəsində əməkdaşlığının gücləndirilməsi".
