“Qərbi azərbaycanlıların öz evlərinə qayıtmaları üçün tədbirlər görülməlidir”.
Bu fikri Ednews-a Azərbaycan-erməni Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, İrəvan Türk Respublikasının rəhbəri Qafar Çaxmaqlı Haaqa şəhərində Qərbi Azərbaycanlılar İcmasının Avropa nümayəndəliyinin toplantısının keçirilməsinə münasibət bildirərkən deyib.
Qafar Çaxmaqlı bildirib ki, Qərbi Azərbaycandan olan əhalinin öz yurdlarına geri dönüşü məsələsi insan haqları kateqoriyasına daxildir:
“İrəvan Türk Cümhuriyyəti BMT baş katibi Antoniu Quterreşə qərbi azərbaycanlıların yurdlarından didərgin salınmaları ilə bağlı bir neçə dəfə müraciət edib. Məsələnin gündəmdə saxlanılması bu mövzu ilə məşğul olan qurumların vəzifəsi olmalıdır. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh prosesinin gündəmdə olduğu dönəmdə Qərbi Azərbaycandan olan milyonlarla insanın haqqı müdafiə edilməlidir. İnsanların doğma torpaqlarına geri dönüşünün təmin edilməsi ilə bağlı Ermənistana şərtlər irəli sürülməlidir. Həmçinin əhalinin təhlükəsizliyinin qarantiyası da alınmalıdır. Qarabağdakı bir ovuc erməniyə hansısa haqq tələb edilirsə, bizlərə də həmin haqların verilməsinə nail olmalıyıq”.
Ekspert geri dönüş üçün hüquqi addımların atılmasının vacibliyini vurğulayıb:
“Qərbi azərbaycanlıların yurdlarından çıxarılmasını şərtləndirən qərarların ləğv edilməsi olduqca önəmlidir. 1918-29-cu illərdə qəbul edilmiş İrəvanın Ermənistana verilməsi ilə bağlı protokol, 1920-ci ildə Zəngəzurun verilməsi ilə bağlı və 1947-ci ildə yerli əhalinin deportasiyası qərarı ləğv edilməlidir. Bunun həyata keçirilməsi üçün ciddi addımlar atmaq lazımdır. Xüsusilə, Ermənistanı buna məcbur etmək üçün tədbirlər görülməlidir”.
Qeyd edək ki, mayın 23-də Haaqa şəhərində Qərbi Azərbaycanlılar İcmasının Avropa nümayəndəliyinin ilk toplantısı keçirilib. Niderland-Azərbaycan Türk Kültür Dərnəyinin qərargahında baş tutan toplantıda indiyədək görülən işlərdən və gələcək planlardan danışılıb. Nümayəndəliyin sədri Sima Cəfərova, Niderland-Azərbaycan Türk Kültür Dərnəyinin rəhbəri İlhan Aşkın, toplantıya videobağlantı vasitəsilə qatılan Azərbaycan Qaçqınlar Cəmiyyəti və Qərbi Azərbaycan İcmasının beynəlxalq əlaqələr üzrə sədr müavini, dosent Həqiqət Hacıyeva və İH üzvləri çıxış edərək, Qərbi azərbaycanlılar probleminin birgə səylərlə Avropa ictimaiyyətinə çatdırılması məsələsini müzakirə ediblər.
Xanlar Əlibəy
