Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinin yaydığı məlumatlarda Azərbaycan yer adlarının erməni dilində deyilməsi, "Dağlıq Qarabağ ərazisi" ifadəsinin işlənməsi, atəşkəsin Azərbaycan tərəfindən pozulması ilə bağlı yalan məlumatların yayılması ilə bağlı növbəti çağırışını edib. Regionda müharibə vəziyyətini yenidən alovlandırmaqda maraqlı görünən Rusiya sülhməramlılarının erməni mövqeyi, dəhliz vasitəsilə qeyri-qanuni silahlı birləşmələr üçün daşınan hərbi və “humanitar” yüklər, Laçın dəhlizindən təyinatı üzrə istifadə edilmədiyini ortyaya qoymaqla, hansı zəruri addımlartın atılmasını tələb edir? Rusiya sülhməramlılarını Azərbaycana qarşı hansı siyasi məqsədlər güdür?
Ednews bu barədə hərbi ekspert və politoloqların münasibətini öyrənib. Cavabları təqdim edirik:
Politoloq Anar Əliyev Azərbaycan Müdafiə Nazilrliyinin bəyanatını kifayət qədər sərt hesab etdiyini deyib.
“Hesab edirəm ki, Rusiya Müdafiə Nazirliyinin bu davranışları Rusiya-Azərbaycan arasında mövcud münasibətlərin ruhunua, xüsusilə də bu ilin 22 fevral tarixində imzalanmış qarşılıqlı birgə fəaliyyət haqda strateji müttəfiqqlik bəyannaməsinin şərtlərinə, tələblərinə ziddiyət təşkil edir. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin Sovet dövrünə aid keçmiş xəritələr əsasında Azərbaycanın yaşayış məskənlərinin erməni adları ilə adlandırılması əslində ölkəmizin daxili işlərinə müdaxilə və dövlət suverenliyinə hörmətsizlik kimi qiymətləndirilməlidir”.
Politoloq son zamanlar baş verən təxribatlar barəsində də fikir bildirib:
“Təxribatların sayının və əhatə dairəsinin genişlənməsi, eyni zamanda Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin gözü qarşısında bölgədə heç bir halda mövcudluğu qəbul edilməməli olan silahlı, terrorçu şəxslər tərəfindən Azərbaycana qarşı təxribatların törədilməsi onu göstərir ki, bu addımlar bölgədəki sülhməramlılara maraqlıdır. Rusiya sülhməramlı kontingenti 10 noyabr bəyanatının tələblərinə uyğun olaraq öz missiyalarına məsuliyyətlə yanaşmırlar. Bu da növbəti beynəlxalq hüququn prinsiplərinə uyğun olaraq növbəti hüquqi situasiya formalaşdırır”.
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev açıqlamasında qeyd edib ki, Rusiya Federasiyasının Müdafiə Nazirliyi, eləcə də Qarabağa yerləşdirilən sülhməramlı missiyanın rəhbərliyi Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin müraciətlərinə məhəl qoymur və ərazilərimizi erməni adları ilə təqdim etməkdə israrlı görünür.
“Azərbaycana qarşı olan bu münasibətə qarşı isə adekvat addımın atılması təklif olunur. Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinin erməniməramlı komandanlığı Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi tərəfindən edilən müraciətlərə məhəl qoymursa, biz də ilkin mərhələdə Azərbaycanda rus ordusunu "raşist ordusu", Moskvanı "Moskoviya", Sankt-Peterburqu "Leninqrad", Kuril, Saxalin , Şikotan və İrturup adalarını isə Yaponiya əraziləri adlandıraq”.
Məsələ ilə bağlı politoloq Asif Əsgərli isə bilirib ki, Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Qarabağ İqtisadi Zonasında müvəqqəti yerləşən sülhməramlı kontingentinin rəhbərinə dəfələrlə müraciət, xəbərdarlıq etməsinə baxmayaraq, Rusiya tərəfi hələ də buna məhəl qoymur.
“Ərazi adlarına özünün keçmiş sovet xəritələri, ərazi prinsipi əsasında yanaşır. Qarabağda Ağdərə rayonu inzibati olaraq mövcud deyil, coğrafi olaraq Ağdərə şəhəri var. Bu şəhərə Mardakert deyilməsi, şübhəsiz ki, təxribatdır və Azərbaycan qanunvericiliyinə, Azərbaycan qanunlarına Rusiya tərəfinin hörmətsiz yanaşmasıdır. Bu, eyni zamanda Rusiya rəsmisinin fikirlərinə hörmətsiz münasibətdir. Rusiya dövlət başçısının iştirak etdiyi danışıqlarda, səsləndirdiyi fikirlərdə "Dağlıq Qarabağ" ifadəsi işlənmir. Soçi görüşündə bildirildi ki, Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərindən söhbət gedir, "Dağlıq Qarabağ" deyilən münaqişə yoxdur. Azərbaycan qanunlarına görə, 14 iqtisadi rayonlardan biri də Qarabağ iqtisadi rayonudur. Təbii ki, buna uyğun olaraq adlar, coğrafi ərazilər qeyd olunmalıdır”.
Politoloq deyib ki, Rusiya sülhməramlıları öz missiyalarına uyğun olmayaraq, Laçın dəhlizindən ermənilərin silahlı birləşmələri üçün hərbi vasitələrin, terrorçu, separatçı qrupların daşınması “missiyasını” icra edir.
“Yəqin ki, Azərbaycan Laçının boşaldılması və digər məsələlərlə bağlı qarşı tərəfə vaxt qoyub, konkret addımlar atmalı olacaq. Rusiya sülhməramlılarının missiyası bölgədə sülh yaratmaqdır. Dəhlizə nəzarət onların fəaliyyətinə daxil deyil. Dəhlizə ciddi nəzarət Azərbaycanın əlində olmalıdır. Yəqin ki, Azərbaycan həmin ərazilərə giriş-çıxışa öz nəzarətinin qoyulması tələbini irəli sürəcək. Sülhməramlılar öz fəaliyyətindən əl çəkməsə, konkret addımlar atılacaq”.
Oğuz Ayvaz
