“Azərbaycanda sünnü və şiələr vəhdət namazında” Misirin “Əl-Şuruq” qəzetinin baş redaktoru İmadəddin Hüseyni yazır - ÖZƏL

Cəmiyyət 17:57 04.12.2017
Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində yerləşən Heydər məscidi Cənubi Qafqazın ən böyük məscididir. Məscidin tavanının hündürlüyü 55 metrə, günbəzlərinin hündürlüyü isə 95 metrə çatır.  2014-cü ildə Azərbaycan prezindenti İlham Əliyevin açılışını etdiyi bu məsciddə yeddi min adam eyni vaxtda namaz qıla bilər.
 
Keçən cümə axşamı yeddi jurnalistdən ibarət Misir nümayəndə heyəti Misirin Mədəniyyət attaşesi doktor Əhməd Sami əl-Ayidinin müşayətilə bu məsciddə oldu. Mənim diqqətimi yalnız məscidin möhtəşəmliyi, yerli memarların müasir üslübu,Təbriz xalçaları və ya məscidin qarşısından  Xəzər dənizinə açılan böyük meydan cəlb etmədi. Məni bu məsciddə daha çox cəlb edən  hər cümə və ya bayram günləri məsciddə sünnü və şiələrin birgə namaz qılması oldu. Adi günlərin beş vaxtlı namazı aşağı mərtəbədəki məsciddə qılınır.
 
Həftəlik cümə namazı isə növbə ilə bir dəfə sünni, o biri dəfə isə şiə qaydasına uyğun olaraq qılınır və vəhdət namazı adlanır.
 
Həmkarlarımla məscidə daxil olanda çox da təəccüblənmədim, mən cümə namazını elə həmin günü Bakının Göy məscid adlanan böyük məscidlərindən birində qılmışdım. Bu məscid sünnülər üçün nəzərdə tutulsa da orada şiələrin də ibadətinə mane olmurlar. Məscidin imamı cümə xütbəsini Azərbaycan dilində, Quran ayələrini isə ərəb dilində oxuyurdu. Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun prezidenti dostumuz Umud Mirzəyevin dediyinə görə, keçən cümə xütbəsində bir-çox mövzulara toxunulmuşdu, bunlardan biri də sosial şəbəkələrin roluna, bir tərəfdən onların fayda və digər tərəfdənsə ictimai sabitlik üçün törədə biləcəyi təhlükəyə aid idi.
 
Məscid tamamilə dolu idi. Namaz üçün gələnlərdən çoxu ibadət üçün yer tapa bilmirdi, ayaq üstə durub namazın bitməsini gözləyirdilər.
 
 Azərbaycanda  olduğu kimi, şiələrlə sünnilərin birgə namazının tətbiq edildiyi başqa bir ölkə tanımıram. Ümumilikdə, Azərbaycanda  ölkə əhalisinin 92%-ni müsəlmanlar  təşkil edir. Ölkədə xristianlar, yəhudilər və başqa dinlərin nüməyəndələri də yaşayır.
 
Sünnü və şiələrin bir məsciddə, bir imamın arxasında namaz qılması ideyası diqqətə layiqdir. Bizim ərəb vətənimizin bir-çox yerlərində təəssüf ki, insanlar məzhəb mənsubiyyətinə görə, şiələrin yaşadığı yerlərdə Ömər və ya Osman, sünnilərin yaşadığı yerlərdə isə hətta Əli və ya Hüseyn adına görə qətlə yetirilirlər. 
 
Məni çox maraqlandıran və çoxlarına da verdiyim sual bu oldu ki, Azərbaycanın  bu nümunəsi necə uğur qazana bildi?
 
Əvvəla bu insanlar çox həssas bir bölgədə, Rusiya və İran kimi regional güclərin və Qarabağ vilayəti də daxil olmaqla ölkə ərazisinin 20%-ni işğal edən Ermənistanla yanaşı yaşayırlar, deməli, onların daha artıq problemlərə ehtiyacları yoxdur.
 
Onlarda Səvəfi şahi, Şah İsmayılın heykəli də vardır. Onun əsli azərbaycanlıdır. O şiə dövlətinin banisidir.  Osmanlı dövləti ilə qanlı müharibələrdən sonra İranda şiə məzhəbini məhz Səfəvilər yayıblar. Amma maraqlıdır ki, bu heykəli sünnilər də  ziyarət edir. Həmçinin deyirlər ki, bir tanınmış sünni əsilli sərkərdə vəfatından qabaq onu sufi məzhəbinin şeyxinin məqbərəsi yanında dəfn etməyi vəsiyyət etmişdir. Deyilənə görə, belə müsbət insane hallar Azərbaycana  tez-tez baş verib.
 
Ərəb ölkələrində uzun müddət işləmiş və ərəb dilində səlis danışan bir azərbaycanlı diplomatdan soruşdum:  Siz mürəkkəb məzhəb qarşıdurmalarının baş verdiyi bölgələrin yaxınlığında yerləşməklə məzhəblər arasında bu cür qarşılıqlı anlaşmanı necə həyata keçirə bilmisiniz ?
 
Mənə belə cavab verdi ki, xalqımız insanları məzhəb mənsubiyyətinə görə bölmür. Mən şəxsən bir neçə il bundan qabaq atamdan sünni və ya şiə olduğumuzu soruşmuşam. Mənə dedi ki, baban sünni, nənən isə şiə idi. Amma əsas odur ki, biz hamımız Azərbaycanlıyıq.
 
Həmçinin ictimai-iqtisadi inkişaf və iş imkanlarının mövcudluğu insanlara  bir-çox məzhəb qarşıdurmalarına baş qarışdırmağı lüzumsuz edir.
 
Diplomat deyir ki, Azərbaycanda sünnilər və şiələrin əksəriyyəti tolerantlıq və həmrəyliklə bir-birinə bağlıdırlar. Diplomat sözünü bitirdikdən sonra, özüm –özümə dedim: görəsən Azərbaycan nümunəsi İrana, Körfəz ölkələrinə və Şama yayıla bilərmi ki, biz bu faciələrdən qurtula bilək ?!

 Misirin  “Əl-Şuruq” qəzetinin baş redaktoru, yazıçı – publisist İmadəddin Hüseyni

Məqalənin orijinalını bu linkdən oxuya bilərsiz: http://www.shorouknews.com/columns/view.aspx?cdate=03122017&id=45a4f2c2-6099-4810-952d-a08e716f0a14

 

Ermənilər dəyirdilər ki, sizi öldürəcəyik - Qərbi Azərbaycan sakini - VİDEO

Xəbər xətti

“Qəbələ” “Neftçi” ilə oyuna itkilərlə ÇIXACAQ
18:38 29.03.2024
Bolqarıstan Prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
18:33 29.03.2024
Ötən il atmosferə atılan çirkləndirici maddələrin həcmi 34 min tondan çox artıb
18:19 29.03.2024
Ərdoğan: Türkiyə Qarabağ imtahanından uğurla keçib
18:08 29.03.2024
Ceyhun Bayramov: Aİ-Ermənistan-ABŞ konfransı Ermənistanı yeni təxribatlara təşviq edə bilər
17:55 29.03.2024
AZAL-ın yay uçuş cədvəlində dünyanın 50-dən çox şəhəri yer alıb
17:50 29.03.2024
Əl-Cəzirənin departament rəhbəri Sami Əl-Həcc Qubadlıda xanımının ata yurduna gəlib
Əl-Cəzirənin departament rəhbəri Sami Əl-Həcc Qubadlıda xanımının ata yurduna gəlib
17:49 29.03.2024
Prezidentin köməkçisi: “ABŞ-ın müəyyən bəyanatları və addımları bizi məyus edir”
17:45 29.03.2024
“Qarabağ” futbolçularına görə heç bir klubdan təklif almayıb
“Qarabağ” futbolçularına görə heç bir klubdan təklif almayıb
17:40 29.03.2024
Ermənilər dəyirdilər ki, sizi öldürəcəyik - Qərbi Azərbaycan sakini - VİDEO
17:30 29.03.2024
Sumqayıtda fəhlə zavodda xəsarət alaraq öldü
17:10 29.03.2024
Cəlillabadda məktəb direktorunun məhkəməsi başlayır
17:00 29.03.2024
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycan və Ermənistan sülhə yaxındır”
16:51 29.03.2024
Bakıda tanınmış alim əşyaları ilə birlikdə küçəyə atıldı
16:40 29.03.2024
Güclü külək əsəcək, çaylardan sel keçəcək – XƏBƏRDARLIQ
16:34 29.03.2024
"Ukrayna ordusu qumar aludəçiliyinə qərq olub" - Ukraynalı Deputat
"Ukrayna ordusu qumar aludəçiliyinə qərq olub" - Ukraynalı Deputat
16:26 29.03.2024
Qərbi Azərbaycanlı xanım: "Hər şeyimizi əlimizdən aldılar" - VİDEO
16:18 29.03.2024
Sabah hava meteohəssas insanlar üçün əlverişsiz olacaq
Sabah hava meteohəssas insanlar üçün əlverişsiz olacaq
16:00 29.03.2024
Havada toz müşahidə olunur
Havada toz müşahidə olunur
15:45 29.03.2024
Lavrov Zelenskinin sülh planını rədd edir və bu planı dəstəkləyənlərin “ciddi olmadığını” deyir.
Lavrov Zelenskinin sülh planını rədd edir və bu planı dəstəkləyənlərin “ciddi olmadığını” deyir.
15:39 29.03.2024
Hulusi Akar: “Ermənistan uzadılan sülh əlini tutmalıdır”
Hulusi Akar: “Ermənistan uzadılan sülh əlini tutmalıdır”
15:30 29.03.2024
Azərbaycanlı qız Harvard Universitetinə qəbul olundu
15:20 29.03.2024
Aİ-nin Cənubi Qafqaz missiyası... - Erməni politoloqun ŞƏRHİNDƏ - ÖZƏL
15:10 29.03.2024
8 Noyabr prospektində əsaslı təmir işləri aparılır
15:00 29.03.2024
Məşhur rejissor cəngavər statusu alacaq
Məşhur rejissor cəngavər statusu alacaq
15:00 29.03.2024
Azərbaycanda problemli kreditlərin məbləği AZALIB
14:48 29.03.2024
Azərbaycanda bu şəxslərin MAAŞI ARTIRILIR - MƏBLƏĞLƏR
14:42 29.03.2024
Tacikistanda “Crocus”dakı terror aktı ilə bağlı saxlanılanlar  var
Tacikistanda “Crocus”dakı terror aktı ilə bağlı saxlanılanlar var
14:35 29.03.2024
Rusiya hücumları elektrik stansiyalarına ziyan vurdu
Rusiya hücumları elektrik stansiyalarına ziyan vurdu
14:33 29.03.2024
Siyavuş Novruzov: Yalnız 3 jurnalist güzəştli ipoteka krediti alıb
Siyavuş Novruzov: Yalnız 3 jurnalist güzəştli ipoteka krediti alıb
14:30 29.03.2024
Müharibə veteranları üçün yeni güzəşt MÜƏYYƏNLƏŞİR
14:25 29.03.2024
Milli Məclisin növbəti iclasının tarixi məlum olub
14:15 29.03.2024
Bu halda ipotekaya xitam VERİLƏCƏK
Bu halda ipotekaya xitam VERİLƏCƏK
14:05 29.03.2024
Azərbaycanda kişilərin 5 il erkən pensiya hüququ tanınacaq
14:00 29.03.2024
Füzulidə daha 35 ailəyə mənzillərinin açarları təqdim olundu
13:55 29.03.2024
Nazim Bəydəmirlinin həbs müddəti uzadılıb
13:50 29.03.2024
Filippində İsa Məsihin çarmıxa çəkilməsi canlandırılıb
Filippində İsa Məsihin çarmıxa çəkilməsi canlandırılıb
13:45 29.03.2024
Umud Mirzəyev: “Aİ-nin Cənubi Qafqaza səfəri regionu öz təsir dairəsində saxlamaqdır”
13:36 29.03.2024
Narkotik istehlak etməsi müəyyənləşdirilən şəxslər vergi orqanlarında xidmətə qəbul olunmayacaq
13:25 29.03.2024
Xüsusi rütbə vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinə ömürlük veriləcək
13:20 29.03.2024
Hamısı