İsrailin məşhur "The Jerusalem Post" qəzeti Azərbaycandan yazıb.
Eurasia Diary qəzetin Azərbaycanla bağlı həmin buraxılışını sizə təqdim edir.
Dünya Dini Liderləri Forumunun İkinci Sammitinin Bakıda keçirilməsi ilə Bakı yenidən dünyanın etnik və dini tolerantlıq paytaxtına çevrildi.
Əsasən Müsəlman ölkəsi olan Azərbaycanda qədim zərdüşt, xristian və yəhudi icmaları da daxil olmaqla digər etnik və dini qruplar da yaşayır. Milli azlıqlara hörmət və dözümlülük, İpək Yolu dövründən günümüzə qədər ölkənin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Azərbaycanın dini və milli tolerantlıq ənənəsinin əsl sınağı Sovet İttifaqının dağılması oldu. Həddən artıq gərgin bir vaxtda Ermənistan etnik təmizləmə apardı, Azərbaycan torpaqlarının 20% -ni işğal etdi. Bunun nəticəsində 1 milyondan çox azərbaycanlı öz torpaqlarından qaçqın və məcburi köçkün düşdü.
Dəhşətli qanlı qarşıdurmaya baxmayaraq, Azərbaycan cəmiyyəti Azərbaycanda dinlər və etnik qruplar arasında həqiqi ahəngdarlığı və dialoqu qorudu.
Azərbaycanlılar heç vaxt yəhudiləri əcnəbilər hesab etməyiblər. 2600 ildir ki, yəhudi xalqı müasir Azərbaycan ərazisində heç vaxt təcavüz, təhqir, talan və antisemitik hərəkətlərlə üzləşməmişdir. Hər zaman Azərbaycanda olmuş hər bir yəhudi orada yaşayan yəhudilərin təhlükəsizlik kordonundan keçmədən, milli geyimlərdə və şapkalarla şəhərin ətrafında gəzmədən sinaqoqda təhlükəsiz şəkildə iştirak edə biləcəyini təsdiqləyə bilər. Bu gün bəzi inkişaf etmiş Qərb ölkələrində də bunu etmək demək olar ki, mümkün deyil və çox təhlükəlidir.
Bu yaxınlarda Simon Wiesenthal Mərkəzinin həmtəsisçisi və sədr müavini Rabbi Abraham Kuper ilə görüşdə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev dedi:
“Bu yaxınlarda MDB ölkələrinin iclasında mən nasistlərə xidmət edən ermənilər tərəfindən şərəfinə abidə qoyulan Qaregin Njdedən bəhs etdim. Bu adam "Almaniyanın adına ölən, Ermənistan adına ölür" sözləri söyləyən bir adam idi. Bu şəxs müxtəlif millətlərin nümayəndələrinin, o cümlədən yəhudi xalqının qətlində iştirak edib. Qələbənin 75 illiyi ərəfəsində İrəvanın mərkəzindəki bu abidəyə dözmək mümkündürmü? Faşistləri qoruyurlar. Buna görə də əlbəttə ki, dostlarımızın - dünyadakı yəhudi icmalarının bizə qoşulacağını və Ermənistan hökumətini bu abidəni sökməyə məcbur edəcəyimizi ümid edirik "-dedi.
Uzun illər Ermənistanda çox az sayda icmanın olmasına baxmayaraq, yəhudilər antisemitik kitabların nəşr edilməsi, antisemitik verilişlərin televiziyada yayımlanması kimi hərəkətlərlə mənəvi zorakılığa məruz qalıblar.
Mənim fikrimcə, Ermənistanda Njdeyə heykəl qoyulması həm Xalqımın, həm də Sovet əsgərlərini məhv edən bu faşistlərin geniş miqyaslı kultunun yaradıldığını bir daha təsdiq edir.
Bir ölkə bəşəriyyətə qarşı cinayət işləyən faşist cinayətkarına necə qəhrəman deyə bilər? Nejdənin abidəsi Holokast qurbanlarının xatirəsinə təhqirdir. Babasının bütün ailə üzvlərinin Ukraynada Nasistlər tərəfindən öldürülən adam kimi bu mənim üçün ruhumda bir dözülməyən ağrıdır.
İsrail vətəndaşı olaraq, yalnız qürurla deyə bilərəm ki, Azərbaycan rəhbərliyi və şəxsən İlham Əliyev yəhudi icmasına böyük hörmət və ehtiram nümayiş etdirir. Onun himayəsi ilə iki sinaqoq və cənubi Qafqazdakı ən böyük yəhudi təhsil mərkəzi inşa edilmişdir. Cənubi Qafqazda ilk olacaq yəhudi müzeyinin inşası planlaşdırılır.
Arye Qut,
