İran şahı Müslüm Maqomayevin səhvini niyə bağışlamışdı... Bir hadisənin TARİXÇƏSİ

Cəmiyyət 21:47 25.10.2021

25 oktyabr tarixi görkəmli Azərbaycan-sovet opera və estrada müğənnisi, bəstəkar, SSRİ xalq artisti Müslüm Maqomayevin anım günüdür.

Müslüm Maqomayev özünəməxsus nadir səsi, qeyri-adi istedadı və oxu tərzi, bir çox əvəzsiz ifaları, məşhur mahnılarıyla dünya şöhrəti qazanmışdı.
Sənətkar 2008-ci ildə 66 yaşında vəfat edib.

EDNews.net
Modern.az-a istinadən saytı Müslüm Maqomayevin anüm günündə onun vaxtilə İrana səfərinin tarixçəsindən hazırladığı yazını təqdim edir.

Müslüm Maqomayev İran şahı Məhəmməd Rza Pəhləvi və onun həyat yoldaşı, şahbanu titullu  Fərəh xanımla 1972-ci ildə onlar Bakıya səfər edən zaman tanış olmuşdu.

Həmin vaxt Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti İran şahının şərəfinə xüsusi ziyafət gecəsi təşkil etmiş, Müslüm Maqomayev də mərasimə dəvət olunmuşdu.

Müğənninin xatirələrindən:
 

 “Məndən mahnı oxumağı istədilər və bu istəyə uyğun olaraq piano arxasında əyləşdim. Əvvəlcə neapolitan, sonra Azərbaycan mahnılarını və "desert üçün" Fiqaronun kavatinasını ifa etdim. İfalarımın şahın cazibədar xanımının xoşuna gəldiyini hiss etdim, çünki şahbanu Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin sədri Qurban Xəlilovla bir şey danışmağa başladı. Və sonra işarəylə mənim şahbanuya yaxınlaşmağımı istədilər.

Bizi tanış etdilər. O, Azərbaycan dilində əla danışırdı. Bunda təəccüblü heç nə yox idi - axı Fərəh xanım da azərbaycanlı idi. Şahbanu məndən onun üçün başqa bir mahnı oxumağımı istədi və "bunu etməklə mənə böyük zövq verərsən" söylədi...

Beləliklə, həmin ziyafətdə solo konsertin əksər mahnılarını mən oxumalı oldum.

... qəbul bitdi, şahbanu çıxıb getdi... Amma bir müddət sonra İran şahının tacqoymasının ildönümündə iştirak etmək üçün Tehrandan dəvət aldım”.


Müslüm Maqomayev bildirib ki, bu dəvət şəxsən şah administrasiyasının adından göndərildiyinə görə, ondan imtina etmək olmazdı.

“İrandan dəvət aldıqdan sonra dostum, pianoçu Rafiq Babayevi də özümlə aparmağa qərar verdim. O, mükəmməl pianoçu kimi həm klassikləri, həm də cazı mükəmməl ifa edən parlaq solist və həssas müşayiətçi idi...
... Bizi lüks bir oteldə yerləşdirdilər, istədiyimiz kimi qulluğumuzda durdular... Səfərimizin bütün xərcləri Şahın xəzinə vəsaiti hesabına qarşılanırdı...

...Nəhayət, Şah sarayında çoxdan gözlənilən mərasim baş tutdu... Yemək aralarında mahnı oxumağımı istədilər. Neapolitan mahnılarını, Fiqaronun kavatinasını və Azərbaycan bəstələrini oxuyurdum...

Şahbanu Fərəh xanım öz sarayında Bakıdakından daha rahat idi: əl çaldı, zümzümə etdi. Mənim ifam şahı və saray əyanlarını valeh etmişdi...
Şahın ətrafı bir neçə dildə danışan Avropa tipli bəylərlə əhatə olunmuşdu. Məhəmməd Rza Pəhləvi heç də mühafizəkar bir Şərq hökmdarı deyildi, müasir insan idi... Onun sarayında xarici musiqiləri də yüksək qiymətləndirirdilər...

Həmin vaxt sarayda mənimlə bağlı bir hadisə baş verdi. Fiqaronun kavatinasının ifasından sonra şahın istəyi ilə onun hüzuruna dəvət olundum. Şah həm kavatina ifasını, həm də neapolitan mahnılarını yüksək qiymətləndirdiŞ məni xeyli təriflədi. Məhəmməd Rza şahla şöhbət bitdikdən sonra mən arxaya çevrilib oradan uzaqlaşanda, zalda bir uğultu qopdu... Məlum oldu ki, sərt etiket qaydalarının mövcud olduğu şah sarayında dəhşətli bir səhvə yol vermişəm...

Şahın rus dilində əla danışan katibi Fərrah mənə izah etdi ki, saray qaydalarına görə, şaha arxa çevirib uzaqlaşmaq olmaz, üçü ona tərəf olmaqla yavaş-yavaş baş əyib geri çəkilməlisən.
Amma əvvəlcədən heç kim mənə bu barədə xəbərdarlıq etmədiyindən bilmirdim ki, şaha üz çevirməməlisən, ona görə də mənim səhvim bağışlandı. Həm də mən onun rəiyyəti deyildim ki, bu cür itaət etməklə geri çəkilim...
Deyəsən şah sarayının tarixində ilk dəfə mən sərt etiket qaydalarını pozmuşdum - İran hökmdarına arxamı çevirmişdim...”.

Qeyd edək ki, həmin görüşdən sonra Məhəmməd Rza Pəhləvinin adından Müslüm Maqomayevə içində sanballı məbləğ olan zərf verilir. Lakin Müslüm Maqomayev bütün bunlara görə razılığını bildirir və nəzakətlə pulu qaytararaq, onu götürməkdən imtina edir.
 
“Mən qonaq olduğum yerdə pul almıram. Qafqazda belə şeylərə yaxşı baxmırlar” deyə gənc ifaçı cavab verir.

İranda Müslüm Maqomayevin bu nəcibliyini yüksək qiymətləndirib ona şahın adından qiymətli üzük bağışlayırlar. Müslüm Maqomayev həmin üzüyü həyatının son günlərinədək barmağında gəzdirir.


2008-ci ilin 25 oktyabrında həkimlərin səylərinə baxmayaraq dünya şöhrətli Müslüm Maqomayevi ölümün pəncəsindən almaq mümkün olmadı...

Böyük sənətkar torpağa tapşırılandan sonra Maqomayevin varidatını bölmək uğrunda mübahisələr yaşandı. Müğənninin ABŞ-da yaşayan və onun nikahdankənar oğlu olduğunu idda edən Müslüm-Daniel adlı gənc (Maqomayevlə 6 il sevgili olmuş Lyudmila Karyevanın oğlu) M.Maqomayevin mirasından özünə də pay tələb etdi. Bu zaman o, Müslümün barmağındakı İran şahının verdiyi çox bahalı üzüyü də istəyirdi. Onun dəfndən sonra Bakıya gəlişi də elə bununla bağlıydı...

Müslüm Maqomayevin rəsmi varisləri onun dul qadını Tamara Sinyavskaya və ABŞ-da yaşayan qızı Marina ilə nəvəsi Müslüm-Alen sayılsa da, nikahdankənar oğlu olduğunu idda edən Müslüm-Daniel təkidlə məlum üzüyü tələb edirdi.

O zaman Müslüm Maqomayevin həmişə barmağında gəzdirdiyi məşhur üzüklə bağlı iddialara Tamara Sinyavskaya son qoydu.

“Mən nə indi, nə də bundan sonra bu məsələlər haqda danışmaq istəmirəm” deyən mərhum müğənninin xanımı onda söyləmişdi ki, həmin üzüyü Maqomayev özü ilə o dünyaya aparıb. Tamara Sinyavskaya mərhum dəfn olunanda İran şahının bağışladığı üzüyün müğənninin barmağından çıxarılmadığını deyəndən sonra o söz-söhbətlərə son qoyuldu.

2014-cü ildə Moskvada yaşayan tanınmış azərbaycanlı bəstəkar-müğənni, Xalq artisti  Emin Ağalarovun ad günü - 35 yaşının tamam olması münasibətilə böyük mərasim keçirildi.


Mərasimdə Emin Ağalarova müxtəlif hədiyyələr təqdim olundu. Və ən qiymətli hədiyyəni dünya şöhrətli mərhum sənətkar Müslüm Maqomayevin həyat yoldaşı Tamara Sinyavskaya verdi. Belə ki, Tamara xanım Müslüm Maqomayevin 30 il müddətində barmağında gəzdirdiyi dəyərli üzüyü Eminə bağışladı. Bu, vaxtilə Müslüm Maqomayevə İran şahı Rza Pəhləvinin hədiyyə etdiyi üzük idi.

Bu hadisə Azərbaycan tarixində bir ilk oldu - Sahib Məmmədov və Əbülfəz Mehdiyev ilə MÜZAKİRƏ - VİDEO

Xəbər xətti

Azərbaycanlı qız Harvard Universitetinə qəbul olundu
15:20 29.03.2024
Aİ-nin Cənubi Qafqaz missiyası... - Erməni politoloqun ŞƏRHİNDƏ - ÖZƏL
15:10 29.03.2024
8 Noyabr prospektində əsaslı təmir işləri aparılır
15:00 29.03.2024
Məşhur rejissor cəngavər statusu alacaq
Məşhur rejissor cəngavər statusu alacaq
15:00 29.03.2024
Azərbaycanda problemli kreditlərin məbləği AZALIB
14:48 29.03.2024
Azərbaycanda bu şəxslərin MAAŞI ARTIRILIR - MƏBLƏĞLƏR
14:42 29.03.2024
Tacikistanda “Crocus”dakı terror aktı ilə bağlı saxlanılanlar  var
Tacikistanda “Crocus”dakı terror aktı ilə bağlı saxlanılanlar var
14:35 29.03.2024
Rusiya hücumları elektrik stansiyalarına ziyan vurdu
Rusiya hücumları elektrik stansiyalarına ziyan vurdu
14:33 29.03.2024
Siyavuş Novruzov: Yalnız 3 jurnalist güzəştli ipoteka krediti alıb
Siyavuş Novruzov: Yalnız 3 jurnalist güzəştli ipoteka krediti alıb
14:30 29.03.2024
Müharibə veteranları üçün yeni güzəşt MÜƏYYƏNLƏŞİR
14:25 29.03.2024
Milli Məclisin növbəti iclasının tarixi məlum olub
14:15 29.03.2024
Bu halda ipotekaya xitam VERİLƏCƏK
Bu halda ipotekaya xitam VERİLƏCƏK
14:05 29.03.2024
Azərbaycanda kişilərin 5 il erkən pensiya hüququ tanınacaq
14:00 29.03.2024
Füzulidə daha 35 ailəyə mənzillərinin açarları təqdim olundu
13:55 29.03.2024
Nazim Bəydəmirlinin həbs müddəti uzadılıb
13:50 29.03.2024
Filippində İsa Məsihin çarmıxa çəkilməsi canlandırılıb
Filippində İsa Məsihin çarmıxa çəkilməsi canlandırılıb
13:45 29.03.2024
Umud Mirzəyev: “Aİ-nin Cənubi Qafqaza səfəri regionu öz təsir dairəsində saxlamaqdır”
13:36 29.03.2024
Narkotik istehlak etməsi müəyyənləşdirilən şəxslər vergi orqanlarında xidmətə qəbul olunmayacaq
13:25 29.03.2024
Xüsusi rütbə vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinə ömürlük veriləcək
13:20 29.03.2024
Fransada inflyasiya kəskin artıb
Fransada inflyasiya kəskin artıb
13:15 29.03.2024
Bakıda yeni elektrik avtobusu istifadəyə verildi
13:05 29.03.2024
OPEC-dən həyacan təbili: Enerji qiymətləri kəskin bahalaşa bilər
OPEC-dən həyacan təbili: Enerji qiymətləri kəskin bahalaşa bilər
13:00 29.03.2024
Ötən il Azərbaycana xaricdən 1,7 mlrd. dollar pul baratı daxil olub
12:49 29.03.2024
Bu hadisə Azərbaycan tarixində bir ilk oldu - Sahib Məmmədov və Əbülfəz Mehdiyev ilə MÜZAKİRƏ - VİDEO
12:45 29.03.2024
Oğurluqda ittiham olundu, özünü güllə ilə vurdu - Maraqlı faktlar
12:30 29.03.2024
Cənubi Koreyada uşaq sahibi olan cütlüklərə 75 min dollar ödəniləcək
Cənubi Koreyada uşaq sahibi olan cütlüklərə 75 min dollar ödəniləcək
12:20 29.03.2024
“Crocus”da xəsarət alanların sayı 382 nəfərə ÇATDI
12:18 29.03.2024
AzTV Arayikin müsahibəsini niyə yayımlamadı? – RƏSMİ AÇIQLAMA
AzTV Arayikin müsahibəsini niyə yayımlamadı? – RƏSMİ AÇIQLAMA
12:15 29.03.2024
İndi dünya daha yavaş dönür
12:10 29.03.2024
“Pulu olmayan bələdiyyə necə fəaliyyət göstərsin?!” – Fazil Mustafa
12:05 29.03.2024
Aİ-nın Cənubi Qafqazda səfəri sülh prosesinə necə təsir edəcək? – Amerikalı Ekspert Açıqlayır – ÖZƏL
12:00 29.03.2024
Netanyahu Mossad rəhbərinin sülh təklifini RƏDD EDİB
11:55 29.03.2024
Şuşa şəhərində yeni məscidin təməli qoyulub
11:52 29.03.2024
Rusiya “Yars” raketi ilə təlimlərə çıxıb
Rusiya “Yars” raketi ilə təlimlərə çıxıb
11:50 29.03.2024
Lavrov Aİ-nın müşahidə missiyasını qınayıb
Lavrov Aİ-nın müşahidə missiyasını qınayıb
11:45 29.03.2024
Sosial xarakterli fövqəladə mühit rejimində qaydalarına riayət edilməməsinə görə cərimələr müəyyənləşir
11:42 29.03.2024
Hakim vəzifəsinə namizədlər üçün 30 yaş tələbi ləğv edilir
Hakim vəzifəsinə namizədlər üçün 30 yaş tələbi ləğv edilir
11:40 29.03.2024
Sanksiyalar Rusiyaya mane olur, ödənişləri almaq üçün mübarizə aparır
Sanksiyalar Rusiyaya mane olur, ödənişləri almaq üçün mübarizə aparır
11:38 29.03.2024
ABŞ yeni ittifaq yaradır... - ANALİTİKA
11:33 29.03.2024
Azərbaycanda bu maşınlar kəskin UCUZLAŞDI - Satmaq istəyənlər isə 3 dəfə artdı
11:28 29.03.2024
Hamısı