Bu gün Avstryanın paytaxtı Vyanada Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın görüşü baş tutacaq. Görüş öncəsində ekspertlər Vyana görüşünü Eurasia Diary üçün dəyərləndirib.
Sabiq Xarici İşlər Naziri, siyasi ekspert Tofiq Zülfüqarov qeyd edir ki, “Düzü, görüşdən ciddi nəticə gözləmirəm. Çünki görüşə qədər artıq Ermənistan hakimiyyəti dəfələrlə heç bir güzəştə gedilməyəcəyini bəyan edib. Paşinyan “əraziləri sülhə dəyişməyəcəyik” adlı özünün hazırladığı və daha çox daxili auditoriyaya istiqamətlənən proqramla görüşə gedir”.
Ümumilikdə indiki stutatsiyada Ermənistanın nəinki Dağlıq Qarabağı, hətta ətraf rayonları belə qaytarmağa niyyəti yoxdur. Paşinyanın bu durumda vəziyyəti ağırdır. O, bir tərəfdən Azərbaycanın təzyiqiylə üz-üzədir. Digər bir tərəfdənsə daxildə ona qarşı narazılıq artır. O, seçkilər öncəsində xalqa verdiyi vədlərin demək olar ki heç birini yerinə yetirə bilməyib. Ona görə də Qarabağ məsələsində siyasi populizmdən istifadə etməklə ölkə içərisində öz nüfuzunu artırmağa və Qarabağ klanının elektoratını öz tərəfinə çəkməyə çalışır. Ona görə də Paşinyan tez-tez sərt və qeyri-konstruktiv xarakterli bəyanatlar verir və elə Vyana görüşündn sonra da ölkə ictiamiyyətinə bildirəcək ki, heç bir güzəşt yoxdur, torpaqları qaytarmayacağıq və s”.
Görüşün Vyana keçirilməsi həmsədrlərin bir növ yaxşı mənada rəqabətinin nəticəsidir. İlk görüş MDB məkanında, ikinci görüş Davosda olmuşdu və nəhayət üçüncü görüşün Qərbdə, Vyanada keçirilməsi münaqişənin həllində Qərb dövlətlərinin də rolunun olduğunu bildirir. Ancaq bunlar sadəcə diplomatik pratakolun şərtləridir. Ona görə də görüşün harada keçirilməsinin ciddi bir fərqinin və önəminin olduğunu düşünmürəm.
Görüşdən üç gün əvvəl cəphədəki qeyri-sabitlik Ermənistanın növbəti siyasi gedişi hesab edilə bilər. Atəşkəsin məhz Fizuli istiqamətində pozulması danışıqlarda Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının iştirakı üçün atılmış addımdır. Bununla Ermənistan bildirmək istəyir ki, guya qondarma rejimlə Azərbaycan arasındakı sərhəddə atəşkəsi təmin edə bilməz və bunun üçün görüşlər ikitərəfli deyil, üçtərəfli formatda keçirilməlidir, yəni görüşlərdə Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikası da iştirak etməlidir. Ancaq təbii ki, biz bu siyasi gedişləri illərdir izləyirik və heç bir yolla qondarma rejimin danışıqlarda iştirakına imkan verməyəcyik. Bununla belə Ermənistan hökuməti başa düşməlidir ki, Azərbaycan ordusu hər an onun bu provakasiyalarına nəticələri çox ağır olan cavablar verə bilər.
Mövzuyla bağlı politoloq, “Atlas Araşadımalar Mərkəzi”nin rəhbəri Elxan Şahinoğlu da Eurasiya Diary-ə ekskluziv açıqlamalar verib.
E. Şahinoğlu qeyd edib ki, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan martın 29-da Vyanada görüşəcəklər. Həmsədrlər bu görüşün baş tutması üçün aylardır çalışırdılar. Həmsədrlər qarşıduran tərəflərin nazirlərinin və liderlərinin görüşlərini təşkil etməkdə mahirdilər, yeganə bacarmadıqları iş münaqişənin həllini yaxınlaşdırmaqdır.
Vyanadakı görüşdən sonra Nikol Paşinyanın nə edəcəyini indidən proqnozlaşdırmaq olar. Görüşdən dərhal sonra elə Vyanada ikən sosial şəbəkədəki səhifəsi vasitəilə görüntü yayınlayacaq ki, bəs görüşdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli prosesi detallı müzakirə olunmayıb. Vyanadan qayıtdıqdan sonra Xankəndinə gəlib separatçıları sakitləşdirəcək və elə oradaca da bəyan edəcək ki, danışıqların formatı dəyişməlidir. Yəni buna qədər etdiklərini yenə təkrarlayacaq, Qarabağ separatçılarından və ölkəsindəki “Qarabağ klanından” qorxduğu üçün hər dəfə belə edir. Vyana görüşündən sonra bizim görəcəyimiz iş isə növbəti hərbi təlimlərə hazırlaşmaq olmalıdır.
Nicat İsmayılov
