Ekspert Eurasia Diary-nin Şri Lankada 310 insanın öldürüldüyü terror hadisəsi ilə bağlı suallarını cavablandırdı.
- Hansı qüvvələr Şri-Lankada baş verən terror hücumlarından siyasi məqsədləri üçün istifadə edib?
- Pasxa günündə Katolik kilsələrinin partladılmasının arxasında çох ehtimal ki, İslam pərdəsi altında gizlənən terrorçular durur. Bu ehtimalı, ağdərili turistlərin yaşadığı otellərin də partladılması faktı doğurur. Xatırladaq ki, yerli xüsusi xidmət orqanları hücumların törədilməsində Şri Lankadakı ekstremist müsəlman təşkilatının adını çəkiblər. Bu təşkilat isə terror aktlarının törədilməsində iştirakı barədə bəyanat yaymayıb.
Bu hadisənin niyə Şri Lankada baş verdiyini izah etmək çox asandır. Avropa və Amerikadan gələn turist axını üçün uğurlu bir mövsüm, xüsusi xidmətin zəifliyi - bütün bunlar dünyanı silkələyən böyük bir kampaniyanı çox inamla və böyük miqyasda həyata keçirməyə imkan verən faktorlardır...
- Cinayətkarlardan başqa, baş verənlərə görə kim günahkardır?
- Burada adanın xüsusi xidmət orqanının günahı olduğu açıq-aşkardır - onlara hadisədən bir həftə əvvəl belə bir hücumun olma ehtimalı barədə siqnallar gəlmişdi, lakin bunun daha gec tarixə planlaşdırıldığını güman edirdilər. Bu ciddi bir nöqsandır, terrorla mübarizə nəzəriyyəsi siqnal daxil olduqda dərhal tədbirlərin görülməsini tələb edir, çünki söhbət insan həyatından gedir.
- Azərbaycanla Ermənistan arasında mövcud olan müharibə vəziyyətini nəzərə alsaq, ölkəmizdə belə bir halın baş verməsi nə dərəcədə mümkündür?
- Bunu demək çətindir. Bu xüsusi xidmət orqanının işindən asılıdır - onlar gözlənilən terror aktı barədə etibarlı, vaxtında və müvafiq məlumatlara malik olmalıdırlar və potensial həssas ərazidə fəal şəkildə profilaktika həyata keçirməlidirlər. Bunu etmək üçün, daha əvvəl də oxşar cinayətlərə cəlb edilmiş şəxslərə aid geniş məlumatları olmalıdır və bu istiqamətdə daim müşahidə aparılmalıdır. Bununla yanaşı, qeyri-qanuni silahlı birləşmələrin tərkibində müxtəlif münaqişələrə cəlb edilmiş şəxslərin vətəndaşlıqdan məhrum edilməsi və cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsi lazımdır. Əhali arasında maarifləndirmə işi aparılmalı, binalarda və nəqliyyat vasitələrində sahibsiz bağlamalara, paketlərə, qeyri-adekvat davranan şübhəli şəxslərə və bir sıra digər əlamətlərə diqqət yetirilməlidirlər.
- "İslam terrorizmi" haqqında yeni nəşrlər dalğasının başlanacağına əmin olun ...
- Ümumiyyətlə terrorizmi hansısa etnik və dini qruplara bağlamaq yanlışdır. Terror hücumu gücsüzün güclüyə çarəsiz şəkildə qarşı çıxmaq cəhdidir. Diqqət etsəniz, "İslam terrorizmi" geridə qalmış Yaxın Şərq və digər müsəlman ölkələrində "demokratik rejimlərin" keçirdiyi hərbi əməliyyatlardan sonra geniş yayılmağa başladı. Bu fəaliyyətlər nəticəsində Əfqanıstanda, İraqda, Suriyada, Liviyada və Yəməndə milyonlarla insan öldürüldü və öz evlərindən didərgin düşdü, onların əksəriyyəti öz yaxınlarını itirdi.
Müharibə və "terror" mahiyyətcə çox gəlirli biznes olduğundan, bu kütlələrin əhval-ruhiyyəsindən istifadə edən iş adamları da tapılıb. Sözdə "İslam terroru"nun İslama və ya onun Vəhabi və digər təriqətləri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Terroristlərin mütləq əksəriyyətinin əsl İslam barədə təsəvvürləri yoxdur və yalançı peyğəmbərlərin ona etdiyi izahlara kor-koranə inanır, çünki bu şərhlər onlarda intiqam almaq və öldürmək istəyini doğruldur.
Yeri gəlmişkən, bu cür terrorizmlə artıq Avropa qarışıqlıq içindədir - hələ ki, məscidlər və qaçqın düşərgələri yandırılır...
Ən təhlükəli olan isə, terrorizmin və yerli müharibələrin onun liderlərinə böyük gəlir gətirməsidir.
- Moskva dünyanı terrorizmə qarşı birləşməyə çağırıb, lakin onun çağırışı eşidilmədi. Bu şərdən müdafiə olunmağın bir yolu varmı?
- Terrorçu qruplaşmaların liderlərini məhv etməklə terrorun aradan qaldırılacağını söyləyən nəzəriyyəçilərin fikirlərinə münasibətim çox pessimistdir. Amerikalıların terrorçu təşkilatın rəhbəri Bin Ladeni öldürməsindən sonra, daha qəddar və təcavüzkar olan "İslam dövləti" meydana çıxdı. Müsəlman ölkələrində qırğınlar dayandırılmayınca bu şər qüvvə məhv edilə bilməz. Lakin ümumiyyətlə, terrorun hər növünün öz səbəbləri var və onu yaradan səbəblərə qarşı mübarizə aparmaq lazımdır, əks təqdirdə onu məğlub etmək mümkün deyil. Və liderlər həmişə olacaq.
KQB-nin polkovnik-leytenantı Akif Həsənov Sovet kəşfiyyatında təxminən 15 il xidmət edib, qərb ölkələrində fəaliyyət göstərib, Azərbaycanda, "qoruma altında" hərəkət edərək və KQB-nin tapşırıqlarını yerinə yetirərək başqa bir peşədə xidmət edib. Azərbaycan mətbuatında və sosial şəbəkələrdə onun KQB-nin iştirak etdiyi bəzi hadisələrlə bağlı xatirələri dərc olunur.