Bügün Azərbaycan dünyada idman ölkəsi kimi tanınmaqdadır. Ölkəmizdə istər olimpiya, istərsə də qeyri-olimpiya idman növlərinə maraq olduqca böyükdür. Azərbaycan hal-hazırda dünyanın ən nüfüzlü idman təşkilatlarında Olimpiya və Dünya və Avropa çempionatlarında yüksək nəaliyyətlər qazanır. Həmçinin bir çox idman növləri üzrə Dünya və Avropa çenpionatlarına ev sahibliyi edir.
Müasir dövrdə dünyada və Azərbaycanda yeni inkisaf mərhələsinə qədəm qoymuş yeni bir idman növü də Qarışıq döyüş sənəti - MMA-dır. Əvvəllər Pankration adıyla tanınan bu idman növünün kökləri qədim zamanlara dayanır. E.ə.648-ci ildən b.e.-nın 393-cü ilinə kimi, qədim Olimpiya Oyunlarına gedib çıxan yeganə movcud döyüş idman növü olması ilə fərqlənməklə dünya döyüş sənətinin mirasıdır. Bu gün Pankration qarışıq döyüş sənətinin yüngül forması kimi yaradılıb. Sonradan daha da təkminləşdirilmiş yeni forması MMA (Mixed martial arts) dünyada sürətlə tanınmağa başlayıb.
Azərbaycanda bu idman Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən 2012-ci ildə mayın 1-də Grapling və MMA federasiyası adı ilə yaradılıb. Bu idmanın ölkəmizdə yeni-yeni inkisaf etməsinə baxmayaraq, artıq Azərbaycanın bayrağını qarışıq doyüş növləri üzrə ən mötəbər yarışlarda daim zirvələrə qaldıran çoxlu sayda idmançımızın olduğunu vurğulamaq lazımdır. Hal-hazırda Azərbaycanda çoxlu sayda MMA akademiyası, peşəkar müəllimlərin fəaliyyət göstərdiyi idman zalları var. Ancaq bunların içində xüsusilə, Baku Olympic Fight Club-ı qeyd etmək isdərdim. Burada baş məşqçi Ruslan Əfəndiyevin rəhbərliyi ilə qarışıq döyüş növləri üzrə ölkəmizi dünyanın ən reytinqli təşkilatlarda təmsil edən çoxlu sayda idmançılar var.
Azərbaycanı ACB-də 70 kq çəki dərəcəsində 31 yaşlı idmançımız Tural Rəhimov təmsil edir. Pankration üzrə Azərbaycan çempionu, Kick Jitsu üzrə Azərbaycan çempionu, Karate Kiokuşinkay üzrə ikiqat Azərbaycan çempionu, Karate Kiokuşinkay üzrə Dünya çempionu, Oriental Miksfayt üzrə Beynəlxalq turnirin qalibi olmuş və bir çox nəaliyyətlər əldə etmişdir. Tural Rəhimov keçirdiyi 15 peşəkar döyüşün10-da qələbə qazanıb.
Baku Olympia Fight Club-ın digər bir idmançısı Vüqar Kərimov Azərbaycanı WWFC-da təmsil edir. Həmçinin, Vüqar Kərimov 2017-ci ildə keçirilən IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının gümüş mükafatçısı olub. Keçirdiyi 12 peşəkar döyüşdən 9-da qələbə qazanıb. Dünya və Avrasiya çempionatlarının qalibi olub. Dəfələrlə beynəlxalq turnirlərin ən yüksək pilləsinə laqiq görülüb.
Baku Olympia Fight Club-ın və Azərbaycanın MMA üzrə ən populyar idmançısı Tofiq Musayevdır. 30 yaşlı idmançı Kunkfy Sanda üzrə Dünya çempionu, MMA üzrə Dünya çempionu, Avropa və Avrasiya üzrə dəfələrlə çempion olub. WFCA 45-ci, ACB 83-cü turnirinin Bakıda təşkili ölkəmizin bu idmana göstərdiyi qayğının nümunəsidir. WFCA Bakıda təşkil olunmuş 45-ci turnirində Tofiq Musayev 19 peşəkar döyüşdə yalnız bir dəfə məğlub olmuş, rəqibi Marif Piraevin üzərində vaxtından əvvəl qələbə qazanaraq idman exspertlərinin diqqətini öz üzərinə çəkmişdir. 70 kq çəki dərəcəsində döyüşən idmaçımız 14 peşəkar döyüşdən 11-ində qələbə qazanıb. Çıxdığı son 6 döyüşün hamsında vaxtından əvvəl qələbə qazanaraq WFCA reytinq sıralamasında 2-ci pilləyə yüksəlib.
Bügün dünyanın gözü Azərbaycanı beynəlxalq arenalarda layiqli təmsil edən Tofiq Musayev, Tural Rəhimov, Vüqar Kərimov, Mehman Məmmədovun üzərindədir. Əbəs yerə deyil ki, idmançılarımız dünyanın ən nüfüzlu idman təşkilatı olan Ultimate Fighting Championship-in təlim-məşq toplanışlarında iştirak etmək üçün dəvət almışdılar. UFC tərəfindən təklif göndərilən ilk azərbaycanlı idmançı da məhz Tofiq Musayevdir. Bunların hamısı Azərbaycanın MMA üzrə beynəxalq arenalarda qazandığı uğurların göstəricisidir.
Əmrullayev Əmrulla
