Rza Zərrab ABŞ-da keçirilən məhkəmə prosesində İrana qarşı embarqonun qida ticarəti adı altında necə yarıldığını dilə gətirib.
Məhkəmədə Zərrab qida ticarəti sisteminin ABŞ-ın qızıl ticarəti sisteminə qoyduğu embarqodan sonra tətbiq edildiyini bildirib. İş adamı bu prosesdə də “Xalqbank”dan istifadə edildiyini bildirib.
O, daha sonra qida ticarəti prosesinin necə aparılmasıyla bağlı xüsusi sxem çəkərək məhkəməyə verib.
Zərrabın məhkəmədəki ifadəsini təqdim edirik:
Sual: İrana qida satışı prosesində ilk mərhələ nədir?
Cavab: İlk xanaya NİOC adını (İran Milli Neft və Qaz Şirkəti) qoyuram. Prosesin ilk mərhələsi İranın Türkiyəyə qaz və xam neft satışı ilə başlayır. Türkiyədə NİOC-dan “Tüpraş” xam neft, “Botaş” isə təbii qaz alır. “Botaş” və “Tüpraş” neft və təbii qazın qarşılığı olan ödəmələri NİOC-un İranda birgə çalışdığı “Sərmayə Bank”ın “Xalqbank”dakı hesabına yatırır. Bütün ödənişlər “Xalqbank”ın içində gerçəkləşir.
Sual: Sonrakı mərhələ nə olur?
Cavab: İran “Sərmayə Bank”ın altındakı xanada beynəlxalq valyuta işlərini həyata keçirən “Sərmayə Eksçeync”, ondan sonrakı yerdə isə “Tose” şirkəti yer alır.
Sual: “Tose” nədir?
Cavab: “Tose” “Sərmayə Bank”ın sahib olduğu ofşor şirkətdir.
Sual: Bu şirkət qızıl ticarətində də istifadə olunub?
Cavab: Bəli, qızıl ticarətində də istifadə edilib.
Sual: Sonrakı proses necə olur?
Cavab: NİOC beynəlxalq ödənişlər üçün “Sərmayə Eksçeync”ə təlimat verir. “Sərmayə” də İrandakı qida idxalatçısı kimi “Tose Tejarət” firmasına pulu verir.
Sual: Ödəniş təlimatlarında nələr yer alır?
Cavab: Pulu kimin alacağı, çatacağı bankın məlumatları, firmanın hesab məlumatları yer alır.
Sual: Sonrakı proses necədir?
Cavab: Bunu qida ilə əlaqədar çəkirəm. “Volqam qida” mənim sahib olduğum qida şirkətidir.
Sual: “Volqam”la İranda qida ticarəti həyata keçirilir?
Cavab: Xeyir, heç vaxt belə şey olmayıb. O, sadəcə kağız üzərində olan sistemdir. Biz əslində İrana heç vaxt qida göndərməmişik. Bu sistem İranın beynəlxalq ödənişlərini həyata keçirmək üçün qurulan sistem idi. Əsas məqsəd “Xalqbank”dakı pulu ondan xaricə çıxarmaq idi.
Sual: Sonra nə baş verir?
Cavab: “Centrika” firması. Bu da mənim qrupumun sahib olduğu, mənim nəzarətimdəki firmadır. “Volqam” ilə “Centrika” arasında qida ticarətiylə bağlı sənəd hazırlanır. “Sərmayə Bank” “Xalqbank”a teleks göndərir. Bunun sayəsində “Sərmayə”nin “Xalqbank”dakı hesabından “Volqam”ın “Xalqbank”dakı hesabına pul ötürülür.
Sual: Bu pulun ötürülməsi üçün banka sənəd verilirmi?
Cavab: Bəli. Proforma nömrəsi yazılır və qida müəyyənləşdirilir. Mesajlarda da bu proforma nömrəsi yer alır. Bu proforma nömrəsi ilə pul “Xalqbank”ın içində “Centrika”nın hesabın keçir. “Centrika” sözdə “Volqam”ın qida tədarükçüsüdür. “Centrika” Dubay firmasıdır. İrana qidanı satan şirkət olaraq isə “Volqam” görünür.
Sual: Bu şirkətlərin ikisi də sizin nəzarətinizdədir?
Cavab: Bəli.
Sual: Pul “Centrika”nın hesabına keçəndən sonra nə olur?
Cavab: İki fərqli metod var. Birincisini indi çəkəcəyəm. Dubaydakı “Banqkok Baroda Bank”ında “Centrika” firmasının hesabı var. Burada bəzən yenə bizə aid fərqli qida firmalarını da istifadə edirik. Bunlardan biri də “Atlantis General”dır. Bir vaxtlar “Centrika”, bir vaxtlar isə “Atlantis General” qida tədarükçüsü kimi göstərilir. Bu tabloda çəkdiyim şirkətlərin heç biri əslində qida ticarəti ilə heç vaxt məşğul olmayıblar. Ortada real ticarət yoxdur. Bunlar sadəcə pul transferlərinin gerçəkləşməsi üçün aksesuardır.
Sual: Sonrakı mərhələ nədir?
Cavab: “Xalqbank” “Bank of Baroda”ya mesaj göndərir. Bu zaman çalışdığımız şirkətlərdən birinin hesabına, yəni ya “Centrika”, ya da “Atlantis”in hesabına pul keçir. İndi pul artıq Dubaydadır. Bu zaman İranın beynəlxalq ödəmə təlimatı mənim şirkətimə, yəni “Royal”a gəlir. Qida satışı adı altında NİOC-un “Xalqbank”dakı hesablarından çıxarılan pul yenə mənim şirkətlərim olan “Centrika” və ya “Atlatis”in Dubaydakı hesabına yerləşdirilir. İrandan bizə gələn ödəmə təlimatını Dubaydakı “Atlantis”ə yönləndiririk. Pul Dubayda olduğu üçün oradan ödəniş gerçəkləşdirilir. Pul və təlimatın ikisi eyni yerdə bir araya gətirilir. Son olaraq isə “Rostamani Eksçeync”ə bizdən gedən təlimat nəticəsində beynəlxalq ödənişlərin həyata keçirilməsi gerçəkləşir. “Rostamani” İranın borcu dollar ilə olacağı halda ABŞ-dakı “Standart Çarter”dəki dollar hesabından istifadə edir. Pul “Bank of Çayna”ya göndərilir. Bayaqdan ilk başlanğıcda söylədiyim proses pulla ortada birləşir. Ən sonda isə İranın beynəlxalq ödənişi gerçəkləşdirilir. Burada İran istədiyi ölkəyə, istədiyi pul kütləsi ilə borcunu ödəyə bilir.
Ancaq prosesin “Xalqbank” bölümü hələlik tamamlanmır. “Xalqbank”dan çıxan pulun əvəzində bir sıra sənədlərin verilməsi gərəkir. Bütün bu sənədlər isə prosesi pul transferi yox, qida satışı göstərmək üçün lazım olur.
Sual: Qızıl ticarəti ilə qida ticarəti arasındakı fərq nədir?
Cavab: Türkiyədən Dubaya fiziki olaraq qızıl ixrac olunurdu. Yəni fiziki olaraq həyata keçirilən ixracat vardı. Bu da Türkiyənin ixracat rəqəmlərində özünü göstərirdi. Ancaq o qızılın son getdiyi yer İran olaraq göstərilsə də, o heç vaxt İrana göndərilməyib. Qidada isə ortada heç biri yox idi.
Sual: Olmayan ixracatı necə olmuş kimi göstərirdiniz?
Cavab: Banka saxta sənədlər verirdik.
Sual: Bu sistem necə və harada qurulub?
Cavab: Sistem Süleyman Aslan və Hakan Atillanın mənimlə olan toplantısında quruldu. O toplantıda hər kəsin bu sistem üçün qatqıları oldu. Məsələn, “Xalqbank”da satışın “Centrika”dan “Volqam”a keçməsi fikri Hakan Atilladan gəldi. Çünki “Volqam”ın İranla iş görməsi, bizim etdiyimiz bu qida satışının İran prosesi olması və “Xalqbank”ın İran işlərini həyata keçirməsi məsələlərinin hamısının bir arada olması ucbatından diqqət çəkəcəyi düşünüldü. Normal halda “Volqam”dan“Centrika”ya birbaşa pul göndərmənin heç bir sıxıntısı yox idi.
