Rusiya, Çin və ABŞ-nin Mərkəzi Asiyada rəqabəti getdikcə genişlənir.
Bəzi Mərkəzi Asiya ölkələri riskə getməyə hazır olmadıqlarını və Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyalarına qoşula biləcəklərini açıq şəkildə bildirirlər.
Bu fikirləri Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Mixail Qaluzin Valday Beynəlxalq Diskussiya Klubunun III Mərkəzi Asiya Konfransında səsləndirib.
"Birtərəfli iqtisadi məhdudiyyətlərin qəbuledilməzliyi və qeyri-legitimliyi ilə bağlı mövqelərin üst-üstə düşməsinə baxmayaraq, bir sıra Mərkəzi Asiya ölkələri müvafiq riskləri öz üzərlərinə götürmək istəmirlər, Qərbin məhdudlaşdırıcı tədbirlərinə əməl etməyə hazır olduqlarını açıq şəkildə bildirirlər", - deyə nazir müavini əlavə edib.
Məsələ ilə bağlı Ednews- a danışan britaniyalı politoloq Neil Vatson Mərkəzi Asiya ölkələrinin sanksiyalara qoşulma ehtimalı və bu regionun Rusiya üçün əhəmiyyəti barədə fikirlərini bildirib.
“Fakt budur ki, Mərkəzi Asiya ölkələri (Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Tacikistan, Türkmənistan, Əfqanıstan) )üzərində nəzarət Rusiya üçün əsasa çevrilib, çünki Çin və digər sosialist və ya kommunist ruhlu Uzaq Şərq ölkələri ilə münasibətlər sanksiyaların tətbiqindən sonra Rusiya üçün bir kömək olub və həmçinin nəqliyyat əlaqələri onların ərazisindən keçir. Bundan başqa, Mərkəzi Asiyadan çoxlu enerji və mallar gəlir”.
Ekspert Rusiyanın bu ölkələrin Rusiya sferasında mövcudluğunu təmin etmək üçün göstərdiyi səylər və bir sıra ölkələrdə dövlət çevrilişlərinin yatırılmasına aid nümunələrdən danışdı:
“Rusiya, ilk növbədə, prezident Tokayevin mütərəqqi siyasətinə qarşı Qazaxıstanda dövlət çevrilişi cəhdi ilə əks cəhdləri dayandırmağa çalışdı. Digər misal Qırğızıstandakı çevriliş və iğtişaşları göstərmək olar”.
Sonda politoloq Rusiyanın bu ölkələr üçün iqtisadi əhəmiyyətindən və onların sanksiyalara qoşulmağa hazır olmasını nəyin şərtləndirdiyindən də danışıb:
“Özbəkistan və Türkmənistan son aylarda getdikcə daha çox enerji təmin edən Rusiya ilə güclü əlaqələr saxlayır. Fakt budur ki, Mərkəzi Asiya ölkələri homojen bir qurum deyil. Onların sanksiyalara qoşulmaq istəyi onların hazırkı strukturunun və hakim elitasının Rusiya tərəfindən nə dərəcədə bağlı olması və dəstəklənməsi, ikitərəfli iqtisadi əlaqələrinin səviyyəsi, Türkiyə və türk dünyası ilə, yoxsa Qərblə ittifaqları bir ittifaq kimi gələcək üçün ən yaxşı perspektiv görüb-görməmələri ilə müəyyən ediləcək”.
Nurlana Hacıyeva
