Suriya Keçici Konstitusiyası və Yeni Dövr: Şaranın İdarəsi və Qarşılaşdığı Çətinliklər

Analitika 08:27 14.03.2025

Suriya lideri beş illik keçid üçün müvəqqəti konstitusiya imzaladı

Suriya’nın müvəqqəti prezidenti Əhməd əl-Şəra, üç ay əvvəl İslamçı qrupla prezident Bəşər əl-Əsədin devrilməsindən sonra beş illik keçid dövrü üçün bir konstitusiya bəyanatını imzalayıb.Sənəd, əvvəlki konstitusiyada olduğu kimi prezidentin dininin İslam dili olduğunu və İslam hüququnun “əsas qanun mənbəyi” olduğunu təsbit edir, “əsas mənbə” deyə qeyd olunan mənbə isə komitənin hazırladığı bəyanata görə dəyişdirilib.O, həmçinin hakimiyyətin ayrılmasını, hüquq müstəqilliyini təmin edir və qadınların hüquqlarını, ifadə və media azadlığı təmin edir.“Ümid edirik ki, bu, Suriyanın yeni tarixini yaradacaq, biz burada zülmü ədalətlə əvəz edəcəyik,”-Şəra qeyd etdi.

BMT-nin xüsusi nümayəndəsi Keir Pedersen, “hüquqda hökmranlığı bərpa etmək üçün atılan addımları” alqışladığını və “bu inkişafın vacib hüquqi boşluğu doldura biləcəyini” qeyd etdi. Lakin Şimali Suriyada kürdlərin rəhbərlik etdiyi idarəetmə bu konstitusiya bəyanatını tənqid edərək, “bu, Suriyanın reallığı və müxtəlifliyi ilə ziddiyyət təşkil edir” dedi.

Yanvarda üsyançı hərbi komandirlər Şəranı keçid dövrü üçün prezident təyin etdilər, Əsəd dövrünün 2012-ci il konstitusiyasını ləğv etdilər və əvvəlki rejimin parlamentini, ordusunu və təhlükəsizlik orqanlarını ləğv etdilər.

Sadəcə 10 gün əvvəl, Şəra, keçid dövrünü tənzimləyəcək hüquqi çərçivə kimi xidmət edəcək konstitusiya bəyanatını hazırlamaq üçün yeddi nəfərlik bir komitə qurduğunu elan etdi.

Komitə üzvü,Türkiyədə bir universitetdə konstitusiya hüququ üzrə müəllim olan Əbdül Həmid əl-Əvak cümə axşamı mətbuat konfransında bildirib ki, bəyanat “təhlükəsizlik cəmiyyəti ilə hüquq və azadlıqlar arasında tarazlıq yaratmaq” məqsədi güdür.O, bunun “tam hakimiyyət ayırması” nəzərdə tutduğunu qeyd edib və Əsədin 24 illik hakimiyyəti dövründə digər hakimiyyət orqanlarına müdaxiləsini göstərib.

Prezident keçid dövrü ərzində icraedici səlahiyyətə sahib olacaq, amma yalnız bir “istisna  səlahiyyəti” olacaq – fövqəladə vəziyyət elan etmək.Yeni “Xalq Məclisi” qanunvericiliyə tam məsuliyyət daşıyacaq. Onun üzvlərinin üçdə iki hissəsi prezident tərəfindən seçilmiş komitə tərəfindən təyin ediləcək, üçdə birini isə prezident özü seçəcək.Yeni daimi konstitusiyanın hazırlanması üçün də bir komitə formalaşdırılacaq.Şəra yeni konstitusiya tamamlanana və sərbəst və ədalətli seçkilər keçirilənə qədər ölkəni idarə edəcək inklüziv bir hökumət qurmağa söz verib.Lakin, o,14 il əvvəlki demokratik islahat tələblərinə qarşı amansız bir repressiyaya başladığı faciəvi vətəndaş müharibəsindən sonra ciddi çətinliklərlə qarşılaşır.

Keçən həftə, Şəranın sünni islamçı-ələvi idarəetməsi tərəfdarları, Əsədin kiçik Alavit dini qrupuna aid olan şəxsləri öldürməkdə suçlanıb. Bu qətliam, keçmiş rejim tərəfdarlarının təşkil etdiyi silahlı hücumlardan sonra baş verib. Bir müşahidə qrupu, 1500-dən çox mülki vətəndaşın öldüyünü bildirib.Şəra vətəndaş sülhünü qorumağa yönəlik komitə formalaşdırmağa əmr verib.Ancaq bir çox Alavitlər və digər dini və etnik azlıqlar, keçmişdə əl-Qaidənin Suriyadakı qolunun lideri olan Şəranın niyyətlərinə şübhə ilə yanaşırlar.

BMT-nin Baş katibi Antonio Qutera, cümə axşamı civil vətəndaşların öldürülməsini heç bir şəkildə əsaslandıra bilməyəcəyini və Suriyanın “layiq olduğu daha parlaq bir gələcəyinin” təhlükə altında olduğunu bildirdi.“O, bütün suriyalılar üçün inklüziv və etibarlı əsaslar üzərində yeni bir Suriya qurmağı dəfələrlə vəd edib ,''indi isə hərəkət etmək vaxtıdır,” deyə əlavə etdi.

Mədinə Məmmədova//EDnews

“Euronews” telekanalı Azərbaycandakı mina problemindən danışdı

Xəbər xətti

Mili Dövlət Konseptinin Azərbaycan Modeli Diplomatiya və Prestij Siyasəti Zamin Axundov yazır...
16:06 24.04.2025
İran İslam İnqilabı Yaxın Şərqi necə dəyişdi ? I Hissə: İran İslam İnqilabı və Yaxın Şərqin Geopolitik Transformasiyası
14:37 24.04.2025
Kolonializmin Süqutu Dünyaya Nə Vəd Edir? III Hissə: Azərbaycanın Müstəmləkəçilik Təcrübələri
13:15 24.04.2025
Cahangirbəyli kəndi yenidən qurulur
13:00 24.04.2025
Çin Neft Universitetinin nümayəndə heyəti Bakı Ali Neft Məktəbində olub
12:54 24.04.2025
İstanbulda 266 afterşok qeydə alınıb
12:52 24.04.2025
Muzey əməkdaşları Sankt-Peterburq şəhərində keçirilən elmi-praktik konfransda iştirak ediblər
12:45 24.04.2025
Çin növbəti kosmik missiyasını orbitə göndərir
12:44 24.04.2025
Bakıda obyektdəki yanğın söndürülüb
12:38 24.04.2025
Vatikanda 9 günlük matəm elan olundu
12:35 24.04.2025
Leyla Əliyeva Pekin Xarici Dillər Universitetində tələbələrlə görüşüb
12:32 24.04.2025
“Azərbaycan florasının səhləbkimiləri” kitabı çapdan çıxıb
12:25 24.04.2025
Astanada Qazaxıstan Xalqları Assambleyasının 34-cü sessiyası keçirilir
12:12 24.04.2025
Bəzi yerlərdə qısamüddətli yağış yağıb, şimşək çaxıb
12:09 24.04.2025
İran "Hizbullah"ın tərksilah edilməsinə qarışmayacaq
12:06 24.04.2025
İsrailin fövqəladə hallar qrupları meşə yanğınlarını nəzarətə götürüb
12:01 24.04.2025
Hərbi vəzifəlilərə xüsusi təyinatlı hərbi hissədə nəzəri və praktiki məşğələlər keçirilib
11:50 24.04.2025
Pakistan kosmosun sülh şəraitində tədqiqi sahəsində əməkdaşlığı genişləndirməyə hazırdır
11:44 24.04.2025
“Azərkosmos” Kosmik Texnologiyalar Konfransı çərçivəsində 10-dək Anlaşma Memorandumu imzalayacaq
11:21 24.04.2025
Azərbaycan paraüzgüçüsü Dünya Seriyasında mübarizə aparacaq
11:21 24.04.2025
“NomadMania” səyyah klubunun üzvləri Füzulidədirlər
11:21 24.04.2025
BSU-da “Suverenlik və Konstitusiya hüquqları” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib
11:15 24.04.2025
Fransiskin vəfatı ilə əlaqədar İtaliyanın Bakıdakı səfirliyində başsağlığı kitabı açılıb
11:12 24.04.2025
Türkiyədə “Azərbaycan kino günləri” təşkil olunacaq
10:43 24.04.2025
Kosmik Texnologiyalar Konfransı gələn il Özbəkistanda keçiriləcək
10:23 24.04.2025
Azərbaycan ABŞ-də keçiriləcək regional maliyyə konfransında təmsil olunacaq
10:20 24.04.2025
ILRS Azərbaycan ilə kosmik sahədə əməkdaşlıq imkanlarını genişləndirə bilər
10:20 24.04.2025
İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə Görüşü Xankəndidə keçiriləcək
10:11 24.04.2025
Bişkekdə Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyinə həsr olunan konsert təşkil olunub
10:10 24.04.2025
"ABŞ-nin gömrük tariflərinin artırılması Azərbaycan banklarına minimal təsir göstərəcək"
09:45 24.04.2025
Nikol Paşinyan Azərbaycan və Türkiyə bayraqlarının yandırılmasını pisləyib
09:24 24.04.2025
Azərbaycanda aprelin 27-dən mayın 3-dək “İmmunlaşdırma həftəsi” keçiriləcək
09:13 24.04.2025
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev “Energy China” şirkətinin sədri ilə görüşüb
08:23 24.04.2025
Bakıda Kosmik Texnologiyalar Konfransı keçirilir
08:13 24.04.2025
Süni intellekt ağciyər xərçəngini həkimlərdən dörd ay əvvəl aşkarlaya bilib
04:52 24.04.2025
İstanbulda zəlzələ zamanı hündürlükdən tullanaraq xəsarət alan 151 vətəndaşın müalicəsi davam edir
16:45 23.04.2025
Kolonializmin Süqutu Dünyaya Nə Vəd Edir? II Hissə: Çinin Afrika Siyasəti
13:25 23.04.2025
Bakıda leysan yağacaq, şimşək çaxacaq
12:14 23.04.2025
Azərbaycanın qadın voleybolçulardan ibarət millisinin üzvü İsrail çempionu olub
12:01 23.04.2025
Çin Sədri İlham Əliyevi ŞƏT-in Zirvə Toplantısına dəvət edib
12:00 23.04.2025
Hamısı