Uzunömürlülüyün sirri nədir?

Sağlamlıq 12:32 12.01.2025

İnsanın ömrünün uzunluğu 80 və ya 90 yaşa çatması çox vaxt onun həyat tərzindən asılıdır. Ancaq insan 100 yaş və daha çox yaşadıqda genetik faktorlar daha böyük rol oynamağa başlayır.

"EDnyus" xəbər verir ki, Boston Universitetinin tibb elmləri üzrə professor  Tomas Perlz "The New York Times" nəşrinə  insanın həyat müddətinin təxminən 25% - nin genlərdən, 75% -nin isə ətraf mühit və həyat tərzindən asılı olduğunu açıqlayıb. Bununla belə, çox yaşlı insanlar arasında bu nisbət dəyişir.

Tədqiqatlar göstərir ki, insanların 80 və ya 90 yaşa çatması böyük ölçüdə onların həyat tərzindən asılıdır.

"Ümumilikdə əhali üçün sağlam həyat tərzinin ömür müddətini həqiqətən uzatdığına dair çox aydın sübutlar var", deyə Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin tibb və genetika professoru Sofiya Milman qeyd edib.

Keçən il dərc edilmiş bir tədqiqat 276 000 kişi və qadının həyat tərzini analiz edərək müəyyən edib ki, 8 sağlam vərdişə riayət etmək insanın ömrünə 24 il əlavə edə bilər. Bu vərdişlərə aşağıdakılar daxildir:

* sağlam qidalanma,
* müntəzəm fiziki fəaliyyət,
 * yaxşı yuxu rejimi,
* stressin idarə edilməsi,
* möhkəm münasibətlərin olması,
* siqaret, narkotik və spirtli içkilərdən imtina.

Məqalədə vurğulanır ki, insan yaşlandıqca, xüsusən 100 yaşına yaxınlaşdıqda, genlərin rolu daha da önəmli olur. Araşdırmalara görə, uzunömürlü insanların çoxu orta amerikalıdan daha sağlam həyat tərzinə riayət etməsələr də, daha uzun yaşayır və ürək xəstəlikləri və demensiya kimi yaşla bağlı xəstəliklərdən daha az əziyyət çəkirlər.

Bununla yanaşı, hər hansı bir geni bütün yaşlanma və xəstəliklərdən qoruyan əsas faktor kimi göstərmək mümkün deyil. Daha çox ehtimal olunur ki, bu, yüzlərlə genin birgə təsirindən ibarətdir.

Doktor Perlz bunu "loto udmaq" kimi təsvir edib - düzgün genetik dəstəyə sahib olmaq təsadüfdən asılıdır.

Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin Yaşlanma Tədqiqatları İnstitutunun direktoru doktor Nir Barzilai isə uzunömürlülərdən sağlamlıq məsləhətləri almağı tövsiyə etmir. Onun fikrincə, bu insanlar üçün həyat tərzi digər insanlara nisbətən daha az əhəmiyyət kəsb edib.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı