Uzunömürlülüyün sirri nədir?

Sağlamlıq 12:32 12.01.2025

İnsanın ömrünün uzunluğu 80 və ya 90 yaşa çatması çox vaxt onun həyat tərzindən asılıdır. Ancaq insan 100 yaş və daha çox yaşadıqda genetik faktorlar daha böyük rol oynamağa başlayır.

"EDnyus" xəbər verir ki, Boston Universitetinin tibb elmləri üzrə professor  Tomas Perlz "The New York Times" nəşrinə  insanın həyat müddətinin təxminən 25% - nin genlərdən, 75% -nin isə ətraf mühit və həyat tərzindən asılı olduğunu açıqlayıb. Bununla belə, çox yaşlı insanlar arasında bu nisbət dəyişir.

Tədqiqatlar göstərir ki, insanların 80 və ya 90 yaşa çatması böyük ölçüdə onların həyat tərzindən asılıdır.

"Ümumilikdə əhali üçün sağlam həyat tərzinin ömür müddətini həqiqətən uzatdığına dair çox aydın sübutlar var", deyə Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin tibb və genetika professoru Sofiya Milman qeyd edib.

Keçən il dərc edilmiş bir tədqiqat 276 000 kişi və qadının həyat tərzini analiz edərək müəyyən edib ki, 8 sağlam vərdişə riayət etmək insanın ömrünə 24 il əlavə edə bilər. Bu vərdişlərə aşağıdakılar daxildir:

* sağlam qidalanma,
* müntəzəm fiziki fəaliyyət,
 * yaxşı yuxu rejimi,
* stressin idarə edilməsi,
* möhkəm münasibətlərin olması,
* siqaret, narkotik və spirtli içkilərdən imtina.

Məqalədə vurğulanır ki, insan yaşlandıqca, xüsusən 100 yaşına yaxınlaşdıqda, genlərin rolu daha da önəmli olur. Araşdırmalara görə, uzunömürlü insanların çoxu orta amerikalıdan daha sağlam həyat tərzinə riayət etməsələr də, daha uzun yaşayır və ürək xəstəlikləri və demensiya kimi yaşla bağlı xəstəliklərdən daha az əziyyət çəkirlər.

Bununla yanaşı, hər hansı bir geni bütün yaşlanma və xəstəliklərdən qoruyan əsas faktor kimi göstərmək mümkün deyil. Daha çox ehtimal olunur ki, bu, yüzlərlə genin birgə təsirindən ibarətdir.

Doktor Perlz bunu "loto udmaq" kimi təsvir edib - düzgün genetik dəstəyə sahib olmaq təsadüfdən asılıdır.

Albert Eynşteyn Tibb Kollecinin Yaşlanma Tədqiqatları İnstitutunun direktoru doktor Nir Barzilai isə uzunömürlülərdən sağlamlıq məsləhətləri almağı tövsiyə etmir. Onun fikrincə, bu insanlar üçün həyat tərzi digər insanlara nisbətən daha az əhəmiyyət kəsb edib.

Prezident İlham Əliyevə  “Qarabağın fatehi” dedilər

Xəbər xətti

Rasim Dərgahzadə vəfat etdi
14:01 22.06.2025
"Türkiyə tarixi yol ayrıcındadır"
13:56 22.06.2025
Naxçıvanın muxtar statusu ləğv edilir?
13:17 22.06.2025
Braziliyada faciə- Hava şarı qəflətən alovlandı
13:13 22.06.2025
Pişiklərin sahibləri ilə münasibətinə dair bilmədiklərimiz
13:09 22.06.2025
"Azərbaycan Cammu və Kəşmir münaqişəsinin beynəlxalq hüquqla həllini dəstəkləyir"
13:07 22.06.2025
Təxirə salmaq vərdişindən necə qurtulaq?
12:29 22.06.2025
İran İsrailə hücumlarda ortamənzilli ballistik raketdən istifadə edib
12:24 22.06.2025
“Netanyahu gedəcək, amma İran qalacaq”
11:49 22.06.2025
Böyük Britaniya kralı "Netflix" üçün sənədli filmə çəkilcək
11:46 22.06.2025
"Çelsi" Mudrikdən 89 milyon avro tələb edə bilər
11:30 22.06.2025
Günəşdən 300 000 dəfə isti: Alimlər inanılmaz rekorda imza atıb
11:27 22.06.2025
Qrossi AEBA-nın təcili iclasını çağırıb
11:25 22.06.2025
"ABŞ-nin hərbi təcavüzünə bütün gücümüzlə müqavimət göstərmək haqqımız var"
10:20 22.06.2025
Vircil van Deyk ən yaxşısıdır
09:50 22.06.2025
İran BMT Təhlükəsizlik Şurasının fövqəladə iclasını tələb edib
09:08 22.06.2025
Bu gün doktorantura və dissertantura səviyyəsində xarici dil üzrə qəbul və fəlsəfə doktoru imtahanı keçiriləcək
08:06 22.06.2025
Nyu-Yorkda yaxta çay limanına çırpılıb
03:04 22.06.2025
"ABŞ-nin İrana zərbələri beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyə təhdiddir"
03:01 22.06.2025
ABŞ İranın nüvə obyektlərinə zərbə endirib
02:56 22.06.2025
“Yeni zərbələr planlaşdırılmayıb”
02:04 22.06.2025
Yaponiya sahilində güclü zəlzələ olub
00:59 22.06.2025
ABŞ Quamda B-2 strateji bombardmançılarını yerləşdirir
20:13 21.06.2025
Makron İrandan nüvə proqramının sülh xarakterinə dair zəmanətlər tələb edib
16:35 21.06.2025
Dəb Necə Siyasiləşir?
15:52 21.06.2025
"Mərakeş azad edilmiş ərazilərin bərpasına investisiya yatırmaqda maraqlıdır"
15:27 21.06.2025
"Gözlətdiyim üçün üzr istəyirəm"
15:21 21.06.2025
Niyə mən 2018-ci ildə “Qarabağ Ermənistandır!” dedim? - Paşinyan İZAH ETDİ
15:00 21.06.2025
MEDİA 17 qəzetə pul ayırdı - Siyahı
14:56 21.06.2025
BTQ Dənizaşırı ərazilərdə internetin vəziyyətinə dair araşdırma aparıb zəif sürət, yüksək qiymət
14:41 21.06.2025
ABŞ və Aİ Xameneiyə əvəz axtarır
14:38 21.06.2025
"Azərbaycanda əyləncə turizmi yeni iş yerləri və investisiya imkanları yarada bilər"
14:35 21.06.2025
İsrail İranın Qum şəhərinə zərbələr endirib
14:31 21.06.2025
İsrail Şirazda hərbi mərkəzi "vurdu"
14:28 21.06.2025
"İqlim böhranı ilə mübarizəni pulsuz qoymaq cəhdləri uzaqgörən yanaşma deyil"
14:09 21.06.2025
Çinin 740-dan çox vətəndaşı İrandan Azərbaycana təxliyə edilib
13:31 21.06.2025
İstanbulda İƏT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının qapalı iclası keçiriləcək
13:20 21.06.2025
“Polis haqqında” qanuna təklif edilən dəyişiklik qəbul olundu
12:39 21.06.2025
Ermənilər Üzeyir Hacıbəylini niyə öldürmək istəmişdilər?
12:08 21.06.2025
Bu gün Bakıda ilk dəfə UFC turniri keçiriləcək
11:40 21.06.2025
Hamısı