Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi (STM) “Qlobal araşdırmaçı jurnalist və insan hüquqları şəbəkəsinin Azərbaycana qarşı fəaliyətində erməni faktoru” adlı jurnal nəşr etdirib. Hesabatın ideya və məzmunu ilə bağlı STM İdarə Heyətinin sədri Zahid Oruc Ednews-a müsahibə verib.
Təqdim olunan analitik hesabatın mahiyyəti, daşıdığı önəm barədə olan suallarımıza Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədri, millət vəkili Zahid Oruc ilə cavab tapmağa çalışdıq.
- Zahid bəy, “Qlobal araşdırmaçı jurnalist və insan hüquqları şəbəkəsinin Azərbaycana qarşı fəaliyətində erməni faktoru” analitik hesabatı hansı ideya əsasında hazırlanıb və məqsədi nədir? Sizcə, bu hesabat bizə hansı imkanları verəcək?
- Bu kitab yeni informasiya əsrində və post-müharibə dövründə rəqəmsal inqilab, texnoloji inkişaf və süni intellekt platfotmalarından ölkəmiz əleyhinə sistemli informasiya terrorunu həyata keçirən qrupları təyin etməyə imkan verir, sifarişçiləri, iştirakçıları, maliyyələşmə mənbələrini və coğrafiyasını müəyyənləşdirir, yeni çağırış və həll yollarına işıq salır. Aparılan tədqiqatda Azərbaycan xalqının ordu və dövlətimizlə birliyini, parlaq Qələbəmizi təmsil edən Prezident İlham Əliyevin qlobal “araşdırma” şəbəkəsinin ardıcıl hədəfinə gəlməsində erməni faktorunun yeri və rolu peşəkarlıqla təhlil edilir, 44 günlük Vətən müharibəsində hərbi meydanda məğlub olan qüvvələrin informasiya savaşında total hücuma keçməsinə dair faktlara, “səlibçi jurnalist”lərin haker yürüşlərinin mahiyyətinə aydınlıq gətirir.
- Qlobal araşdırmaçı jurnalist və insan hüquqları şəbəkəsinin fəaliyyətini həqiqi araşdırmaçı jurnalistika üçün təhdid hesab etmək olarmı?
- Onu da xatırladım ki, müstəqil jurnalist Julian Assanjın Wikileaks hadisəsi yeni informasiya müharibəsi kanallarına ehtiyacı daha da artırdı. Qlobal informasiya məkanına nəzarət etməyə və milli dövlətlərin rəqəmsal-informasiya suverenliyini parçalamağa çalışan qüvvələr “müstəqil virtual dövlətlərə” çevrilən İT şirkətləri ilə birləşərək yeni ideoloji kursu elan etdilər: Qədim Romada “parçala və hökm sür” siyasəti 21-ci əsrin rəqəmsal çağırışlarına uyğunlaşaraq, idarə olunan xaosun yeni şüarı “Sındır.Sızdır.Parçala” şəklində irəli sürüldü.
Qeyd edim ki, araşdırmaçı jurnalistika adı altında 2006-cı ildə yaranan qlobal miqyaslı “Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiya Araşdırmaları Layihəsi” artıq 80 ölkədə 160 jurnalisti birləşdirir və 8 direktordan biri də Xədicə İsmayıldır. Hamısı “P” hərfi ilə başlayan, mənbələri heç vaxt açıqlanmayan “offşor dosyeləri” yayanlar içərisində adları jurnalist, reallıqda isə developer-hakerlərin Panama, Paradise, Pandora sənədləri, Pegasus adlı məlumat sızdırma fəaliyyəti konkret ölkələrdə müstəqil siyasət yürüdən iqtidarlara qarşı təzyiq silahıdır, əsas xammalı saxta xəbər olmaqla yazıçı Corc Oruelin “böyük televizor”undan ölkələri təsir dairələrində saxlamaq vasitəsidir.
- Qlobal araşdırmaçı jurnalist və insan hüquqları şəbəkəsinin Azərbaycanda hansı fəaliyyəti var və hədəfləri nədir? Ümumiyyətlə, bu şəbəkə daha hansı ölkələrdə fəaliyyət göstərməkdədir?
- Cənab Prezident media nümayəndələrinə son müsahibədə və 2 fevralda gənclərlə görüşdə əvvəlki dünya siyasi arxitekturasının çökdürüldüyünü və yenisinə ölkəmizin hazır olduğunu bəyan edib. Bir sözlə, beynəlxalq şantajın səbəb və hədəfləri təkcə biz deyilik. İnformasiya hücumları həm də Avropa ölkələrinə, Türkiyəyə, keçmiş sovet resublikalarına qarşı da eyni təhdidləri yaradır. 2016-cı ildə “post-həqiqət” (post-truth) ifadəsi Oxford dictionary tərəfindən “ilin sözü” elan olundu. İndi dünyada dəyərsizləşdirilən siyasi ideallar-demokratiya və Azadlıq haqda bigilər rəqəmsal despotizmin və faşizimin dekorasiyasına çevrilib.
- Sözügedən qlobal şəbəkənin Azərbaycana qarşı fəaliyyətində erməni faktorundan danışardınız.
- Bu gün, Vətən müharibəsindən məğlubiyyətlə çıxan dünya erməniləri, Qərb mediasının siyasi korrupsiyaya uğrayan dairələri və onların yerli uzantıları tərəfindən Azərbaycana qarşı sistemli dezinformasiya daha da intensivləşib. Qarabağı itirənlər kiberməkanda kütlələri və siyasi beyinləri ələ alır.
Dövlət başçısının qlobal tribunalarda çıxışları bu müharibəyə qarşı aşkar müqavimətdir. Münxen Təhlükəsizlik Konfransında Prezidentin nitqini yaxşı xatırlayırıq. Ondan sonra baş verənlər pərdəarxası ssenarini görməyə imkan verir. Malta jurnalistinin işində ölkəmizi günahlandıranlar, onun övladları üçün şəbəkə təsis edənlər “Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiya Araşdırmaları Layihəsi” çərçivəsində həyata keçirilən planlardır. İnformasiya müharibəsinin növbəti əməliyyatı-ölkəmizə qarşı böhtançı mövqeyinə görə Bakıda qısamüddətli həbsdə olan, Azərbaycanın məhkəməyə verdiyi adam üçün ayrıca “Forbidden stories” layihəsi də bir güc mərkəzindən idarə olunan, saxta məlumatların müxtəlif şəbəkə adları altında “ictimailəşdirilməsi”dir. Beləliklə, qlobal informasiya hücumunun 4 “P” (Panama, Paradise, Pegasus və Pandora) hərfindən sonuncu əməliyyatı bu gün də davam edir.
Beləliklə, 30 il əvvəl olduğu kimi zori balayanları, yaxud abel aqenbekyanları daha təhlükəli aleksandr papaxristolar, pyer omidyarlar, harri kasparovlar əvəzləyib. Sabiq prezident Armen Sarkisyanın dediyi “ermənilər kiçik dövlət, dünyəvi millətdir” devizi altında saxta xəbər sənayesi “bum” dövrünü yaşayır. Bəşəriyyət omikronla yanaşı, infodemiyadan əziyyət çəkir.
Biz əlbəttə, erməniçilyi dünya gücü elan etməyə toplaşmamışıq, əsla, lakin bir sıra Qərb dövlətləri, onların qlobal siyasət alətlərini bilməliyik. Bu məsələdə hibrid hücum aparanların səngərinə keçib hakimiyyət əleyhinə vuruşan qüvvələr silahlı döyüş meydanında milətimizə qarşı atəş açanlarla eyni işi görürlər. 27 ildə yaşadığımız atəşkəsdən fərqli olaraq, informasiya müharibəsində heç vaxt atəşkəs olmayıb. Halbuki indi dövlət rəhbəri nəinki Ermənistana, eləcə də bütün erməniçiliyə sülh təklif edib, lakin qlobal şəbəkəni barış düşündürmür.
Bizim reaksiyamız assimetrik, sərt və dəqiq olmalıdır. “Qlobal Araşdırmaçıları” ifşa edən kitabın başlıca ideyasına söykənərək, ölkəmizdə ekspertlər, araşdırmaçı jurnalist və media sahəsində analitiklərdən ibarət “Dezinformasiya ilə Mübarizə və Kommunikasiya Mərkəzi”nin yaradılmasını təklif edirik. 44 günlük savaşda olduğu kimi Vətəninin müdafiəsini genişləndirib, hava və dəniz məkanı kimi rəqəmsal coğrafiyamızı, “kibervətəni” də 44 günlük Zəfərdəki kimi qorumalıyıq. Bu həm də müqəddəs Şuşanın müdafiəsi deməkdir!
Gülnar Səlimova