Xəbər verdiyimiz kimi, DTX rəisinin birinci müavini, general-leytenant Ceyhun Şadlinski açıqlamasında bildirib ki, İran xüsusi xidmət orqanları Azərbaycana qarşı aktiv şəkildə kəşfiyyat-pozuculuq fəaliyyəti həyata keçirir. Bir neçə gün öncə isə İranın Ali Rəhbərinin beynəlxalq məsələlər üzrə müşaviri, keçmiş xarici işlər naziri Əli Əkbər Vilayəti qeyd edib ki, hər bir azərbaycanlı iranlıdır, hər bir iranlı isə azərbaycanlıdır. Onlar hətta qeyri-İran pasportuna malik olsalar və ya İrandan kənarda yaşasalar da, bu, belədir. Mən özüm də azərbaycanlıyam deyə fikirlər də vurğulayıb.
Bəs, həqiqətdə İranın Azərbaycana münasibəti nə dərəcədə realdır? İranın ölkəmizə qarşı hansı məkrli planları var?
Ednews bu barədə siyasi şərhçilərin fikirləini öyrənib.
Politoloq Əlimusa İbrahimovun sözlərinə görə, İranla bağlı məsələ bir qədər çətindir. Ona görə ki, İranın heç vaxt nə Azərbaycana, nə də dünyanın hər hansı bir dövlətinə qarşı münasibətində sözlərilə əməlləri üst-üstə düşməyib.
“İran hər zaman üzdə başqa, əməldə isə tamam başqa söz deyib. İranın Azərbaycandan nə istədiyi ilə bağlı çox danışlıb. Onlar son illər Azərbaycanda gedən prosesləri qəbul etmir və qəbul etmək də istəmirlər. Azərbaycanın inkişafını, regional dövlətə çevrilməyini, Türkiyə ilə münasibətlərini qəbul edə bilmirlər. Belə ki, ölkəmiz güclənərsə və Türkiyə ilə münasibətlər daha da genişlənərsə bu İranı ciddi şəkildə narahat edə bilər. İran türk dövlətlərinin birliyindən, onların böyüməsindən qorxur. Son zamanlar Azərbaycanın apardığı siyasət, həmçinin Ermənistanla apardığı siyasət İran tərəfindən qısqanclıqla qarşılanır. İranda yaşayan soydaşlarımız da bu gərginliyin fonunda hərəkətə keçə və kütləviləşə bilərlər. Ona görə də İran ölkəmizin inkişafının əleyhinə mane olmaq üçün əlindən gələni edir. Kəşfiyyat məsələsinə gəldikdə isə dövlətlər bir-birinə qarşı kəşfiyyat xarakterli təlimlər həyata keçirirlər. Ancaq bunu müəyyən çərçivədə keçirirlər ki, bu dövlətlərə qarşı münasibətlərin pozulmasına gətirib çıxarmasın. İranın etdiyi hərəkətlər son dövrlər bir qədər çərçivəni aşır. Ciddi mənada Azərbaycan tərəfini narahat etməyə başlayır. İran ölkəmizdə olan müəyyən qrupları özlərinə tərəf çəkirlər. Bu da Azərbaycan tərəfindən qəbuledilməzdir”.
Güney Azərbaycan Milli Azadlıq Cəbhəsi (CAMAC) İdarə Heyətinin üzvü, siyasi şərhçi Sadiq İsabəyli isə açıqlamasında İranda illərlə fars rejiminin amansız təzyiqlərinə məruz qalan güneyli soydaşlarımız oyanış dövrünə qədəm qoyur deyə bildirib.
“Son vaxtlar molla hakimiyyətinin sadə vətəndaşların azadlıq istəyini boğması, haqq uğrunda mübarizə aparan fəalların qətlə yetirilməsi və kütləvi həbslər bu ölkədə yaşayan azərbaycanlıların da ciddi təhlükə altında olduğunu göstərir.
Artıq dözülməz qaydalardan usanan soydaşlarımız öz tarixi torpaqlarında müstəqil dövlət qurmaq barədə düşünür və bu məqsədə çatmaq üçün mübarizə aparacaqlarını bəyan edirlər. Bildirilir ki, əsas hədəf Cənubi Azərbaycan Cümhuriyyətini yaratmaqdır.
Ən azı min il ərzində Azərbaycan türkləri bu dövlətin idarə olunmasında əhəmiyyətli rol oynayıblar. Son olayların gedişinə diqqətlə baxdıqda görmək olar ki, güneyli azərbaycanlılar üçün həqiqətən bir vətən, bir dil və bir millət düşüncəsi var. Ancaq vətən Azərbaycan, dil Azərbaycan türkcəsi, milli kimlik isə türklükdür. Artıq İranda etiraz aksiyalarının 50 günü tamam olub. Bu vaxt ərzində azərbaycanlılar çox düşünülmüş hərəkət edib və öz şüarlarını ortaya qoyub”.
Oğuz Ayvaz
