Ermənistanla Azərbaycan arasında ikitərəfli dialoq nəticə verməyə başlayıb. Bu çərçivədə delimitasiyaya start verilib, ilk sərhəd nişanları da qoyulub. Belə bir məqamda Prezident İlham Əliyev noyabradək sülh müqaviləsinin imzalana biləcəyi mesajını də açıqlamasında bildirdi. Müsbət dinamika bizi həmin vaxta qədər o nöqtəyə çatdıra bilər? Gözlənilən sülh nəhayət ki, yekunlaşa bilər?
Mövzu ilə bağlı politoloq Elşən Manafov Ednews-a açıqlamasız zamanı bildirdi ki, Ermənistanla münasibətlərdə olan problemlərin nizamlanması demilitasiya sahəsində qarşılıqlı maraq doğuran məsələlərin də həllindən əhəmiyyətli şəkildə asıldır.
Onun sözlərinə görə, bu günlərdə Qazax rayonunun işğal nəticəsində Ermənistan ərazisində qalmış məlum 4 kəndinin Azərbaycana qaytarılması bu istiqamətdə apardığımız müzakirələrin uğurlu nəticəsi, demarkasiya proseslərində ilkin mərhələnin adlanmasıdır:
"Bundan sonra danışıqların müzakirə obyekti Ermənistanla bütün təmas xətti boyunca sərhədlərin müəyyən edilməsi olacaq. Paşinyanın Azərbaycanla münasibətləri "tarixi Ermənistan deyil, real Ermənistan" prizması üzərində qurulması ilə bağlı mövqeyi göstərir ki, hazırki mərhələdə rəsmi İrəvanın əsas qayğısı onun 29,8 min kv.km ərazisinin Azərbaycan tərəfindən tanınmasıdır. Bu eyni zamanda sərhədlərin 1991-ci ilin Alma Ata bəyənnaməsindən sonra dünya birliyinin keçmiş sovet respublikalarının ərazilərinin tanınması anlamına gəlir, zira MDB-nin Alma Ata bəyənnaməsinə qoşulmuş respublikalar həmin ildə BMT-yə məhz o vaxt mövcud olan inzibati sərhədlər çərçivəsində qəbul edilmiş, beynəlxalq birliyin bərabər hüquqlu üzvləri olmuşlar. Problemin bu sayaq həlli Ermənistanı tam qane edir. Çünki bu halda Sovetlər dönəmində mərkəzin təzyiqi ilə Ermənistana pay torpaqları kimi verilmiş torpaqlar da onun ərazisi kimi qalır".
Siyasi şərhçi qeyd etdi ki, halbuki Ermənistan da Azərbaycan kimi dövlət mustəqilliyinin bərpası haqqında konstitusiya aktını qəbul etməklə,1918-20 ci illərdə mövcud olmuş Cumhuriyyətlərin hüquqi və siyasi varisi olduqlarını elan etmişlər və rəsmi Bakı demilitasiya ilə bağlı məsələlərdə bu amili diqqət yetirməyin vacibliyini vurğulayıb:
"Ermənistanın fərqli baxışı demilitasiya ətrafında hələ bir müddət ciddi müzakirələrin gedəcəyindən xəbər verir. Buna baxmayaraq rəsmi Bakı sülh müqaviləsinin imzalanması istiqamətində danışıqların aparılmasını təklif edir və müqavilənin imzalanmasından sonra Ermənistanla regional əməkdaşlıq çərçivəsində iqtisadi, ticari münasibətlərin qurulmasi və genişlənməsini təklif edir, hətta onun enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı problemlərinin həllinə yardımçı olmaq, onun qazla təchizatının razılaşdırıla biləcək hissəsini ödəməyə hazır olduğunu bəyan edib. Bu təkliflər, ilk növbədə Ermənistanın maraqlarına cavab versə də, onun Qərbdəki havadarlarını qane etmir. Qərb Ermənistandan Rusiyanın bölgədən sıxışdırılıb çıxarılması üçün alət olaraq istifadə edir, rəsmi Bakı isə Qərbin geosiyasi məzmun təşkil edən bu oyunlarında nəinki iştirak etmir, hətta Rusiyanın region dövləti olduğunu bəyan etməklə, onun həmişə Qafqazda qalacağını, regionun bəlli problemlərinin həllində fundamental rol oynadığını və oynayacağını deyir. Bu fikirləri Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev Rusiyaya olan sonuncu işgüzar səfəri, habelə ADA universitetində iki gün əvvəl Cop 29 tədbirləri ilə bağlı forum zamanı səsləndirmişdir. Ermənistan hakimiyyətinin Qərbin deyil, özünün dövlətçilik maraqlarından çıxış edərək siyasi iradə nümayiş etdirəcəyi təqdirdə istisna deyil ki, bu ilin sonuna qədər sülh muqaviləsının imzalanması mümkün olsun".
Oğuz
