Növbədənkənar parlament seçkilərinin siyasi proseslərə təsiri necə olacaq? – Politoloqdan ŞƏRH

Siyasət 14:08 15.08.2024

“Qanunverici orqan olaraq parlament bu sahədəki fəaliyyətinə görə prezident hakimiyyəti ilə müqayisədə hələ ki, arzuolunan səviyyədə fəal deyil, məhz buna görədir ki, müzakirəyə çıxarılan qanun layihələrinin sayında prezident aparatı 75-in 25 faiz nisbəti ilə parlamenti qabaqlayır, bu isə, o deməkdir ki, ölkə başçısının çağırışlarına baxmayaraq bizdə innovativ üsulla işləyə biləcək novatorçu parlament institutu hələ də formalaşmayıb”.

Bu sözləri Ednews-a açıqlamasında politoloq Elşən Manafov Azərbaycanda sentyabrın 1-də keçiriləcək növbədənkənar parlament seçkilərinin siyasi proseslərə təsiri ilə bağlı fikir bildirərkən deyib.

Onun sözlərinə görə, hüquqi dövlət quruluculuğunda parlamentin ölkə qanunvericiliyi ilə təsbit olunmuş səlahiyyətləri var, o qanunverici orqan olaraq qanunların qəbul olunmasına məsul olan dövlət hakimiyyətinin bir qoludur.

Azərbaycanda dövlət idarəediciliyinin prezidentli respublika idarəedicilik forması mövcuddur. Prezident həm dövlət, həm də hökumət başçısıdır. Hökumətin təşkili işində parlament geniş səlahiyyətlərə malik deyil, üstəlik onun hökumətə etimad göstərməmək səlahiyyətləri də olduqca məhduddur, hökumət büdcə məsələləri ilə bağlı parlament qarşısında ildə bir dəfə (zəruri hallar olarsa daha çox) hesabat verir, hökumətin tərkibi prezident tərəfindən müəyyənləşdirilir və fəaliyyəti yönləndirilir.

“Parlament seçkilərinin hələ də mojaritar seçki prinsipi ilə keçirilməsi siyasi partiyaların ölkədə ictimai rəyin formalaşdırılmasında, siyasi proseslərə onların gerçək təsir imkanlarının müəyyən edilməsinə tam mənada aydınlığın gətirilməsinə şərait yaratmayıb. Yeni Azərbaycan partiyası parlament çoxluğunu təmsil etsə də, hökumətin formalaşması prezidentin siyasi iradə və istəyindən asılı olaraq həllini tapır. Siyasi partiyalar parlament seçkilərinə dəyər və ideoloji prinsiplər baxımından deyil, əsasən korporativ və ya konyuktiv maraqlar çərçivəsindən yanaşırlar. Ölkədə siyasi maarifləndirmə və hüquqi, siyasi düşüncə tərzi Avropa standartları səviyyəsində olmadığından seçicilər hansı partiyaların sağçı, solçu və ya mərkəzçi mövqelərdə olduqlarını belə bilmirlər”.

Siyasi şərhçi qeyd etdi ki, cəmiyyətdəki iqtisadi, sosial proseslərin müqayisəli təhlili göstərir ki, cəmiyyət "sola hamilədir", bunu bilən sağçı partiyalar solçu şüarlarlarla "seçici ovuna" çıxmağa çalışırlar. Parlament nümayəndəli demokratiya institutu kimi fəaliyyət göstərməlidir. Burada qanunvericilik proseslərinin nizamında cəmiyyətdən gələn sosial sifariş həlledici rola malik olmalı, parlamentin qəbul edilən qanunların icrasına qanunvericiliklə təsbit olunmuş səlahiyyətləri olmalıdır:

“Ölkədəki siyasi partiyalar siyasi hakimiyyət uğrunda mübarizəni siyasi ideoloji dəyərlər konteksində qurmağı bacarmalı, parlamentdəki fəaliyyətləri də bu prinsiplər üzərində aparılmalıdır. Bu ilki parlament seçkilərinin əvvəlkilərlə müqayisədə bütün ölkə ərazisində keçirilməsi perspektivdə parlamentin nümayəndəli demokratiya institu kimi fəaliyyətinin mövcud reallıqlar üstündə qurularaq genişlənməsinə öz töhfəsini vermiş olacaq. Parlamentin səlahiyyətləri genişləndirilmədən, proporsional seçki sistemini bərpa etmədən siyasi partiyaların parlament çərçivəsindəki fəaliyyətini müasir dövrün çağırışlarına nəzərən qurmaq və genişləndirmək bir qədər çətin olacaq. Hakimiyyət güclü siyasi müxalifətin ərsəyə gəlməsində maraqlı olmalıdır, bu halda ölkədəki siyasi proseslərə demokratik prinsip və dəyərlərin təsiri də güclənəcək. Müxalifətin ölkə parlamentində fraksiya olaraq hələ toparlana bilməməsi şəraitində parlamentin siyasi proseslərə hər hansı bir ciddi siyasi təsir göstərəcəyi nonsensdir”.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

QHT Agentliyi layihələrin icrasını 100 ballıq şkala ilə qiymətləndirəcək
14:26 06.05.2025
Kürdə suyun səviyyəsi artdı
12:32 06.05.2025
İlham Əliyev Belarusu Azərbaycanda keçiriləcək Dünya Şəhərsalma Forumunda iştiraka dəvət edib
12:28 06.05.2025
Sabah 28 dərəcə isti olacaq
12:25 06.05.2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə davam edir
12:20 06.05.2025
Bakıda kibertəhlükəsizlik konfransı keçiriləcək
12:18 06.05.2025
Yuxuda bayquş görmək nə deməkdir? - Həqiqətənmi bədbəxtlik gətirir?
11:59 06.05.2025
İncilin əvvəllər məlum olmayan fraqmenti tapıldı
11:46 06.05.2025
Belarusun Baş naziri Zəfər parkını ziyarət edib
11:43 06.05.2025
Macarıstan şirkətləri əczaçılıq üzrə azərbaycanlı istehsalçılarla danışıqlar aparır
11:42 06.05.2025
Rusiya Müdafiə Nazirliyi: Ukraynadan buraxılan 100-dən çox PUA məhv edilib
11:39 06.05.2025
Nyu-Yorkda Fələstin tərəfdarları etiraz aksiyası keçirib
11:36 06.05.2025
Bakıda Beynəlxalq Aqrar İnnovasiya Forumu təşkil olunacaq
11:32 06.05.2025
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Belarusun Baş nazirini qəbul edib
11:31 06.05.2025
1167-ci gün: Rusiya Ukraynanın itkilərini yenilədi
11:29 06.05.2025
ABŞ yeni hipersəs sisteminin sınağını keçirdi
11:25 06.05.2025
Gündəlik Tehran-Bakı reysləri açıldı
11:22 06.05.2025
Xocalı və Ağdərəyə 2073 nəfər qayıdıb
11:09 06.05.2025
Belarusun Baş naziri Fəxri xiyabanı ziyarət edib
11:06 06.05.2025
Qazaxıstan Rusiyaya Volqa çayının axınını birgə tənzimləməyi təklif edəcək
11:03 06.05.2025
"Qazaxıstan Mərkəzi Asiyada ilk strateji tərəfdaşımız olacaq"
11:02 06.05.2025
Təbriz mediası Ulu Öndər Heydər Əliyev haqqında məqalə dərc edib
10:55 06.05.2025
Fərid Şəfiyev İrana səfər edəcək
10:50 06.05.2025
İslamabad Bakıya karbon kvotaları bazarına və günəş enerjisinə investisiya yatırmağı təklif edib
10:48 06.05.2025
Gənclər Kitabxanasında Əkrəm Cəfərin xatirəsi anılıb
10:45 06.05.2025
İsveçdə ərzaq inflyasiyası yavaşlayır
10:45 06.05.2025
Sudanda PUA hücumundan sonra yanğın başlayıb
10:38 06.05.2025
Azərbaycan və İranın beyin mərkəzləri Anlaşma Memorandumu imzalayıblar
10:15 06.05.2025
İrəvan Ağsaqqallar Şurasının üzvünün avtomobili yandırılıb
10:12 06.05.2025
Suriyanın keçid dövrü Prezidenti sabah Fransaya səfər edəcək
09:18 06.05.2025
Qəzza zolağının ərzaq ehtiyatları tamamilə tükənib
08:23 06.05.2025
Kubada Heydər Əliyevin anadan olmasının 102 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
08:09 06.05.2025
Hindistan çoxməqsədli sualtı minanı sınaqdan keçirib
07:13 06.05.2025
Alimlər vərəm xəstəliyi ilə mübarizədə böyük irəliləyiş əldə ediblər
03:21 06.05.2025
Hodeyda limanı İsrailin zərbələri səbəbindən fəaliyyətini dayandırıb
01:26 06.05.2025
Bu gecə Bakıda meteor yağışı müşahidə ediləcək
00:10 06.05.2025
Bu gün akademik Rəfiqə Əliyevanın xatirə günüdür
00:01 06.05.2025
Xarici İşlər Nazirliyinin fəaliyyət istiqamətləri və vəzifələri müəyyənləşib
16:14 05.05.2025
"Azərbaycanla bizi strateji tərəfdaşlıq birləşdirir"
14:38 05.05.2025
Məhkəmədə Serj Sarkisyanın və Movses Akopyanın Azərbaycan ərazilərinin işğalında iştirakını ifşa edən material nümayiş olunub
14:16 05.05.2025
Hamısı