Növbədənkənar parlament seçkilərinin siyasi proseslərə təsiri necə olacaq? – Politoloqdan ŞƏRH

Siyasət 14:08 15.08.2024

“Qanunverici orqan olaraq parlament bu sahədəki fəaliyyətinə görə prezident hakimiyyəti ilə müqayisədə hələ ki, arzuolunan səviyyədə fəal deyil, məhz buna görədir ki, müzakirəyə çıxarılan qanun layihələrinin sayında prezident aparatı 75-in 25 faiz nisbəti ilə parlamenti qabaqlayır, bu isə, o deməkdir ki, ölkə başçısının çağırışlarına baxmayaraq bizdə innovativ üsulla işləyə biləcək novatorçu parlament institutu hələ də formalaşmayıb”.

Bu sözləri Ednews-a açıqlamasında politoloq Elşən Manafov Azərbaycanda sentyabrın 1-də keçiriləcək növbədənkənar parlament seçkilərinin siyasi proseslərə təsiri ilə bağlı fikir bildirərkən deyib.

Onun sözlərinə görə, hüquqi dövlət quruluculuğunda parlamentin ölkə qanunvericiliyi ilə təsbit olunmuş səlahiyyətləri var, o qanunverici orqan olaraq qanunların qəbul olunmasına məsul olan dövlət hakimiyyətinin bir qoludur.

Azərbaycanda dövlət idarəediciliyinin prezidentli respublika idarəedicilik forması mövcuddur. Prezident həm dövlət, həm də hökumət başçısıdır. Hökumətin təşkili işində parlament geniş səlahiyyətlərə malik deyil, üstəlik onun hökumətə etimad göstərməmək səlahiyyətləri də olduqca məhduddur, hökumət büdcə məsələləri ilə bağlı parlament qarşısında ildə bir dəfə (zəruri hallar olarsa daha çox) hesabat verir, hökumətin tərkibi prezident tərəfindən müəyyənləşdirilir və fəaliyyəti yönləndirilir.

“Parlament seçkilərinin hələ də mojaritar seçki prinsipi ilə keçirilməsi siyasi partiyaların ölkədə ictimai rəyin formalaşdırılmasında, siyasi proseslərə onların gerçək təsir imkanlarının müəyyən edilməsinə tam mənada aydınlığın gətirilməsinə şərait yaratmayıb. Yeni Azərbaycan partiyası parlament çoxluğunu təmsil etsə də, hökumətin formalaşması prezidentin siyasi iradə və istəyindən asılı olaraq həllini tapır. Siyasi partiyalar parlament seçkilərinə dəyər və ideoloji prinsiplər baxımından deyil, əsasən korporativ və ya konyuktiv maraqlar çərçivəsindən yanaşırlar. Ölkədə siyasi maarifləndirmə və hüquqi, siyasi düşüncə tərzi Avropa standartları səviyyəsində olmadığından seçicilər hansı partiyaların sağçı, solçu və ya mərkəzçi mövqelərdə olduqlarını belə bilmirlər”.

Siyasi şərhçi qeyd etdi ki, cəmiyyətdəki iqtisadi, sosial proseslərin müqayisəli təhlili göstərir ki, cəmiyyət "sola hamilədir", bunu bilən sağçı partiyalar solçu şüarlarlarla "seçici ovuna" çıxmağa çalışırlar. Parlament nümayəndəli demokratiya institutu kimi fəaliyyət göstərməlidir. Burada qanunvericilik proseslərinin nizamında cəmiyyətdən gələn sosial sifariş həlledici rola malik olmalı, parlamentin qəbul edilən qanunların icrasına qanunvericiliklə təsbit olunmuş səlahiyyətləri olmalıdır:

“Ölkədəki siyasi partiyalar siyasi hakimiyyət uğrunda mübarizəni siyasi ideoloji dəyərlər konteksində qurmağı bacarmalı, parlamentdəki fəaliyyətləri də bu prinsiplər üzərində aparılmalıdır. Bu ilki parlament seçkilərinin əvvəlkilərlə müqayisədə bütün ölkə ərazisində keçirilməsi perspektivdə parlamentin nümayəndəli demokratiya institu kimi fəaliyyətinin mövcud reallıqlar üstündə qurularaq genişlənməsinə öz töhfəsini vermiş olacaq. Parlamentin səlahiyyətləri genişləndirilmədən, proporsional seçki sistemini bərpa etmədən siyasi partiyaların parlament çərçivəsindəki fəaliyyətini müasir dövrün çağırışlarına nəzərən qurmaq və genişləndirmək bir qədər çətin olacaq. Hakimiyyət güclü siyasi müxalifətin ərsəyə gəlməsində maraqlı olmalıdır, bu halda ölkədəki siyasi proseslərə demokratik prinsip və dəyərlərin təsiri də güclənəcək. Müxalifətin ölkə parlamentində fraksiya olaraq hələ toparlana bilməməsi şəraitində parlamentin siyasi proseslərə hər hansı bir ciddi siyasi təsir göstərəcəyi nonsensdir”.

Rusiyada pələng deputatı parçaladı

Xəbər xətti

Floridada bir qadın və üç uşaq güllələndi
14:11 27.03.2025
Ukrayna və Rusiya arasında ilkin razılaşma: Atəşkəs, yoxsa imitasiya?!
14:01 27.03.2025
Naxçıvanda həyat yoldaşını qətlə yetirməkdə şübhəli bilinən şəxs həbs edilib
13:57 27.03.2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Ağdamın Sarıcalı kəndinin birinci mərhələsinin açılışında iştirak edib
13:55 27.03.2025
Gürcüstan prezidenti İlham Əliyevə təbrik məktubu göndərdi
13:49 27.03.2025
Gümrüdə "Ana Ermənistan" fraksiyasının qərargahında axtarışlar aparılır
13:46 27.03.2025
"Nyu-York və Vaşinqton məhkəmələrində korrupsiya və radikallıqda birinci yeri tutur"
13:37 27.03.2025
"İrəvan Bakı ilə sülh sazişinin imzalanma yerini prinsipial hesab etmir"
13:32 27.03.2025
Trampın ABŞ-nin avtomobil idxalına tarif tətbiqi qlobal ticarətə necə təsir edir?
10:23 27.03.2025
Türkiyənin daha bir hotelində dəhşətli yanğın baş verib
09:45 27.03.2025
Ukrayna Fransadan aldığı “Mirage” qırıcılarının sayını artıracaq
09:39 27.03.2025
Rəcəb Tayyib Ərdoğan: Türkiyə Avropa, Asiya və Yaxın Şərq arasında ticarət dəhlizlərinin inkişafına səy göstərir
09:25 27.03.2025
Cənubi Sudanda vitse-prezidentin həbsinə order verilib
09:22 27.03.2025
Çin avtomobil istehsalçısı Türkiyədə zavod tikəcək
09:09 27.03.2025
BMT Rusiya-Ukrayna məsələsi ilə bağlı son diplomatik danışıqları alqışlayır
08:19 27.03.2025
Litva-Belarus sərhədi yaxınlığında dörd ABŞ hərbçisi ölü tapıldı
08:14 27.03.2025
Braziliyanın keçmiş prezidentinə qarşı cinayət işi açılacaq
08:09 27.03.2025
Gürcüstanda azərbaycanlı tələbələrə dəstək məqsədilə “Qlobal Təhsil Assosiasiyası” fəaliyyətə başlayıb
08:05 27.03.2025
Türkmənistanın Prezidenti Ramazan bayramı münasibəti ilə Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
08:02 27.03.2025
İranın yol və şəhərsalma naziri Azərbaycana səfər edəcək
07:54 27.03.2025
Azərbaycanın daimi nümayəndəsinin BMT baş katibinə məktubu qurumun sənədi kimi yayımlanıb
07:51 27.03.2025
"Ermənistan və Azərbaycan sülh sazişi imzalayana qədər müharibə təhlükəsi qalacaq"
07:39 27.03.2025
Paşinyan Ermənistanın baş naziri olmaqdan imtina etməsinin şərtini açıqlayıb
07:34 27.03.2025
"Sərhəddə atışma məsələsi diplomatik yolla həll edilməlidir"
07:29 27.03.2025
Qəzza bölgəsində uşaqların yaşadığı fəlakət: minlərlə uşaq İsrail tərəfindən öldürülüb
07:24 27.03.2025
NATO-nun Baş katibi Litvada itkin düşən amerikalı hərbçilərin taleyindən danışıb
06:15 27.03.2025
Mixael Şumaxerin səhhəti ilə bağlı yeni detallar ortaya çıxıb: Ünsiyyət qura bilmir
06:08 27.03.2025
" Qrenlandiya əhalisini ABŞ vətəndaşı olmağa inandırmalıyıq"
05:58 27.03.2025
“Mintz Group”un Beş Çin Vətəndaşı Azad Olundu: Şirkətin Çin Bazarı ilə Bağlantıları Gərginləşir
18:54 26.03.2025
İnsan Beyninin Təqlidi: Süni İntellektin İnkişafı və Cəmiyyətə Təsiri
14:24 26.03.2025
Tramp və Yeni Dünya Nizamı: Avropanın Təhlükəsizliyi və Gələcək Perspektivlər.
14:13 26.03.2025
Avropaya qarşı nifrət AI-ni dəhşətə gətirir - Tramp administrasiyasının müttəfiqləri ilə münasibətləri gərginləşir
14:09 26.03.2025
Sabah Azərbaycanda havanın temperaturu 20 dərəcəyədək artacaq
13:09 26.03.2025
Rusiyada iri şirkətlərə xaker hücumu baş verib
13:03 26.03.2025
"Tesla"ya hücumların arxasında Soros var?
13:03 26.03.2025
Gürcüstanın Bakıdakı səfiri geri çağırılır
13:01 26.03.2025
Çanaqqalada 41 nəfər qanunsuz miqrant saxlanılıb
12:59 26.03.2025
Cənubi Koreyada nə baş verir?
12:54 26.03.2025
Çox yatmağın ciddi fəsadları ola bilər
12:46 26.03.2025
"Azərbaycana investisiyalar biznes icması üçün böyük faydalar vəd edir"
12:42 26.03.2025
Hamısı