Son zamanlar qapalı məkanlarda, ictimai nəqliyyatda maska taxmayanlara tərtib olunan 200 manat məbləğində olan cərimələr cəmiyyətdə böyük narazılıq yaradıb. Bu isə adətən vətəndaşın gəliri ilə tərs mütənasib olur.
Bildiyimiz kimi pandemiya dönəmində bir çox ölkələrdə karantin rejiminə görə cərimələr tətbiq edilib, lakin sonrada əhalinin yaşayış minimumları nəzərə alınaraq, bu cərimələri ləğv edilib. Qonşu Gürcüstanda insanların toplam cərimələrə görə dövlət büdcəsinə 20 milyon dollar borclu olmasına baxmayaraq, hökümətin qərarı ilə bu cərimələr əhaliyə bağışlanılıb.
Xatırladaq ki, hazırda bir sıra Avropa ölkələrində yoluxma sayına baxmayaraq, karantin rejimi ləğv olunub və tibbi maskaya görə tətbiq olunan cərimə də aradan götürülüb. Belə ki, mütəxəssislərin fikrincə, koronavirus pandemiyası ilə bağlı ən təhlükəli mərhələ artıq geridə qalıb.
Bəs, Azərbaycanda necə, cərimələr ləğv edilə bilərmi?
“Ümid” Partiyasının sədri İqbal Ağazadənin fikrincə, ümumiyyətlə, maskaya görə 200 manat məbləğində cərimənin tərtib olunması düzgün deyil. O, bu barədə Ednews-a açıqlaması zamanı deyib.
“Axı niyə bu qədər cərimə tətbiq olunmalıdır? Hesab edirəm ki, cərimələr insanların aylıq və illik gəlirlərinə müvafiq olmalıdır. Azərbaycanda təəssüflər olsun ki, aylıq, illik gəlirlərə müvafiq cərimələr tətbiq olunmayıb. Minimum əmək haqqı 300 manat olduğu halda, adi yol hərəkəti qaydaların pozulmasına görə 10 manatdan başlamış 2000 manata qədər az qala cərimələr var və yaxud inzibati xətalarla bağlı nə qədər cərimələr müəyyən olunub. Bunlar düzgün deyil. Dəfələrlə bunu səsləndirmişəm. Bunu təklif kimi səsləndirmək heç nəyi dəyişməyəcək”.
Deputat Fazil Mustafa isə bildirib ki, cərimələrin bağışlanması barədə Milli Məclisə təkliflər verilib. Onun sözlərinə görə, hazırda cərimələrin ödənilməsi ciddi şəkildə tələb olunmur.
“Yəni niyə bunun ətrafında bu cür ajiotaj yaranıb? Əvvəllər bu intensiv idi, indi isə əksinədir. Bir-iki epizod var, amma kütləvi şəkildə cərimələr tətbiq edilmir. Kütləvi olsaydı, bu məsələni aktuallaşdırmaq olardı. Hazırda bu məsələyə bir az yumşaq yanaşılır”.
Millət vəkili bildirib ki, bütövlükdə cərimələrin ləğv edilməsinin tərəfdarıdır, çünki vətəndaşın imkanı elə də geniş deyil, amma...
“Hazırda vətəndaşı müvafiq qurumlar o qədər də sıxışdırmaq istəmir, çünki pandemiyanın psixoloji gərginliyini hamı başa düşür. Şadlıq evlərində o qədər də cərimə tətbiq olunmur. Gələcəkdə yaxın vaxtlarda pandemiya ortadan qalxandan sonra bu məsələni gündəmə gətirmək olar. İndi gətirsək, heç kim heç nəyə əməl etməyəcək. Avtobusda maska taxmayacaq ki, onsuz da cərimələr bağışlanıb. Bu da başqalarının həyatına təhlükə yaradan amillərdən biri olacaq. Digər ölkələrdə olan hər şeyi təkrar edə bilmərik. Ona görə fikrimcə, hələ tələsmək lazım deyil”.
Qeyd edək ki, 2021-ci il iyunun 23-də Gürcüstan Baş naziri İrakli Qaribaşvili koronavirusla bağlı karantin qaydalarını pozmuş vətəndaşların yığılmış cərimələrinin ləğvi təşəbbüsünü irəli sürüb. 2021-ci il sentyabrın 7-də Gürcüstan parlamenti 76 milyon lari (təxminən 25 milyon dollar) məbləğində cərimələrinin ləğvi ilə bağlı qanun layihəsini üçüncü oxunuşda qəbul edib. Əfv nəticəsində 245 mindən çox vətəndaş və 344 hüquqi şəxs həm inzibati, həm də cinayət məsuliyyətindən azad edilib.
Gülnar Səlimova