Son zamanlar əsasən Bakı ətrafı ərazilərdə internetin keyfiyyəti haqqında olan şikayətlər durmadan artır.
Vətəndaşları evlərə, ofislərə verilən internetin sürəti qane etmir. Problemin həllini digər provayderə keçməkdə görən vətəndaş isə bu zaman da böyük problemlə üzləşir. Belə ki, internet provayderindən narazaı qalan sakin bunu dəyişmək istədikdə “monopoliya” ilə üzləşməli olurlar. Çünki ərazidə fəaliyyət göstərən şirkət digərlərin həmin yerə girişinə süni maeələr yaradaraq qadağalarla ilə üz-üzə qoyur.
Bu zaman isə vətəndaşlar məcburiyyətdən öncə çəkilən provayderlə qane olmağa çalışırlar.
Məsələ barədə fikir bildirən İT mütəxəssisi Elvin Abbasov deyir ki, bu texniki məsələdir və ölkədə internetlə bağlı olan bütün problemlər təchizatın yetəri qədər olmamasından yaranır.
“Provayder adı altında başqa işlər görənlər var. Eləsi də var kabellər yenidən çəkilir, kommunikasiya aparatlarını qururlar və bu işə böyük investisiya qoyurlar. Bu istiqamətdə düzgün işlər görülsə, düzgün şirkətlər yaradılsa və provayder kimi fəaliyyət göstərsələr daha səmərəli internet əldə etmək mümkün olar”.
Mütəxəssis həm də provayder monopoliyası haqqında yayılan iddialara da cavab verib.
“İnanmıram ki, hər hansı bölgədə hazırki mövcud şəraitdə provayderlərə məhdudiyyət tətbiq olunsun. Bölgü məsələsi əvvəlki 5-10 illikdə var idi. Həmin zaman müəyyən yerlərə ancaq bir provayder internet paylaya bilərdi. Ancaq indi belə bir şey yoxdur. Əgər provayderin kifayət qədər investisiyası, maliyyəsi, əhalini təmin edə biləcək interneti varsa problem yoxdur. Şirkət də provayder kimi özünü təsdiq etmək istəyirsə, infrastrukrunu qura biləcək dayanıqlığı olmalıdır. Bu dayanıqlıq olmadan süni rəqabət yaratmaq çox mənasızdır”.
Bəs, rəsmi qurum nə deyir?
Həqiqətən provayderlər süni rəqabətlə məşğuldurlar, onların bu şəkildə fəaliyyəti necə tənzimlənir?
Məsələ ilə bağlı “Aztelekom” MMC-yə ünvanladığımız sorğuya cavabında qurumun sözçüsü Alidə Mustafayeva bildirdi ki, provayderlərin fəaliyyəti üzrə hər hansı ərazi - rayon, şəhər, qəsəbə, kənd və küçə üzrə hansısa məhdudiyyətlərin tətbiq olunması qanunvericilikdə nəzərədə tutulmayıb.
"Məlumat üçün bildiririk ki, internet xidmətinin verilməsi üçün lisenziya tələb olunmur. "Telekommunikasiya haqqında" qanunun 13.1-ci maddəsinə əsasən, internet telekommunikasiya xidməti göstərən operatorlar və provayderlər xidmət göstərməyə başladıqları vaxtdan 15 gün müddətində müvafiq icra hakimiyyəti orqanında (Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi) uçota durmalıdırlar, habelə uçot məlumatlarında baş vermiş dəyişiklik barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına dəyişikliyin baş verdiyi vaxtdan 10 gün müddətində məlumat verməlidirlər. Əlavə olaraq qeyd edirik ki, internet provayderlərin fəaliyyəti üzrə hər hansı ərazi - rayon, şəhər, qəsəbə, kənd və küçə üzrə hansısa məhdudiyyətlərin tətbiq olunması qanunvericilikdə nəzərədə tutulmayıb. "Aztelekom" MMC də internet xidmətlərinin verilməsində digər provayderlərlə yanaşı qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq fəaliyyət göstərir. Belə ki, respublikasının ən geniş şəbəkəyə malik olan telekommunikasiya operatoru olaraq, "Aztelekom" MMC ölkədə fəaliyyət göstərən digər operator və provayderlərlə texniki infrastrukturdan istifadə edilməsi məqsədilə əməkdaşlıq etməkdədir".
Ləman Abbaslı
