Müsəlmanların ən əziz bayramlarından biri olan Qurban bayramının özünə məxsus adət-ənənəsi var. Bu hər il hicri təqvimi ilə Zilhiccə ayının 10-cu günündən başlayır və adətən üç gün davam edir. Mərasimlərdə qoyun, qoç, inək, dana, keçi və ya dəvə kəsilir.
İslam dininə görə Qurban bayramında hər bir imkanlı müsəlman qurban kəsib, onun ətini imkansızlara, kasıblara paylamalıdır. Qurbanlıq ət üç yerə bölünməli, bir hissəsi qurban sahibinə və onun baxmaqla cavabdeh olduğu kimsələrə, ikinci hissəsi dost və qohumlara, üçüncü hissəsi isə qurban kəsməyən kasıblara paylanmalıdır.
Təəssüf ki, belə bir gözəl niyyəti əsas tutan bu dini ritualın mahiyyəti bəzən təhrif olunur. Bayramda qurban ətinin ancaq yaxın qohumlar arasında paylanmasına, qurban ətinin böyük qismini və ya hamısını özü istehlak edən şəxslərə, həmçinin bayramla əlaqədar sonradan yaranan adətlərdə və s. nöqsanlara rast gəlmək olur.
Dinimizdə buna necə baxılır?
İlahiyyatçı alim Elşad Miri Ednews-a bildirib ki, qurban heyvanın kəsilib yalnız imkanlı qohumlar arasında paylanması bayramın əsas məqsədinə xidmət etmir.
“Bu sadəcə “xala-xala” oynamaq kimi bir şeydir, mən sənə verim, sən də mənə. Bu nə dərəcədə doğrudur? Qurban bayramında əsas məqsəd odur ki, qurban əti ilk növbədə ət almağa imkanı olmayanlara verilsin. Bunu edərkən də birinci öz yaxın ətrafındakı imkansız insanlardan başlamalısan”.
Elşad Miri bayramda qurbanlıq heyvanın nişanlı qızın evinə aparılması barədə bildirib ki, bu sadəcə adətdir, dini ritual və ya vacib məsələ deyil.
“Allah Quranda deyir ki, kəsdiyiniz qurbanların nə əti, nə də qanı Allaha çatar. Allaha çatan sizin ona qarşı məsuliyyətli olmağınızdır. Digər məsələlərdə də nəzərə alınmalıdır ki, mən bunu nə üçün edirəm, məqsəd nədir, insanlar necə faydalanacaqlar. Bayramı bəhanə edib qurbanlıq aparırlarsa və qız evi də onu kəsib başqalarına paylayırsa, bu daha yaxşı, amma belə etmirsə, o zaman Qurban bayramının məqsədi bu deyil”.
Gülnar Səlimova
