Ana dilində təhsil almağın vacibliyi ictimaiyyətdə ən çox müzakirə olunan məsələlərdəndir. Bununla yanaşı, bəzi valideynlər övladlarını rus dili bölməsinə yönləndirir. Bunu isə əmək bazarında rus dilini bilənlərin iş tapmaq imkanının geniş olması ilə izah edirlər.
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu hesab edir ki, məktəblərin ana dilində olması daha doğru addımdır, amma rus məktəblərini birdən-birə qadağan etmək də düzgün deyil.
“Rus bölməsi nəinki məktəblərdə, məktəbəqədər müəssisələrdə də var. Bu proses tədricən baş verməlidir. Ailə uşağı 2-5 yaşından buna hazırlamalıdır. Əmək bazarında ingilis və rus dilinə çox ehtiyac var. Amma bu o demək deyil ki, biz məktəblərimizi rus məktəblərinə çevirməliyik. Uşaqlara aşağı siniflərdə müəyyən yaşdan sonra ana dili ilə yanaşı, rus və ingilis dillərini, yeri gəldikdə çin dilini öyrətmək lazımdır. Əgər onlar bunu bilmirlərsə, bu bizim tədris sisteminin günahıdır”.
Ekspertin sözlərinə görə, ana dili insanın daxili potensialını, gen yaddaşını oyatmaq gücünə malikdir.
“Ana dilini bilməyən başqa bir dilin gözəlliyini sona qədər duya bilmir. Rus məktəblərində oxuyanlar nə rus, nə də ana dilinin koloritini duya bilmirlər.
Azərbaycan Respublikası Yazıçılar İttifaqının üzvü Zəhra Bədəlbəyli isə Ednews-a bildirib ki, bütün dünya qloballaşma dövrü yaşayır, xüsusilə Bakı multikulturalizm ideyasına çoxdan meyllidir.
“XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəlləri fransız dili çox məşhur idi və bütün dünyada bu dildə məktəblər açılırdı, sonra onu ingilis dili əvəz etdi. Sovet dövründə bizdə ən savadlı insanlar rus dilini bilirdilər və hətta Azərbaycan dilində təhsil alanlar da daha geniş məlumatlar toplamaq üçün bu dilə müraciət edirdilər”.
Z. Bədəlbəyli qeyd edib ki, Azərbaycan dilində kitabların keyfiyyəti qənaətbəxş deyil.
“Tədris kitablarında kobud səhvlərə rast gəlmək olur. Bunu yüz ildən öncəki dövrə aid etmək olmaz. Son 30 il ərzində məktəb kitablarının əksəriyyəti diqqətsiz yazılır, məntiqə sığmayan tapşırıqlar olur. Çünki onların üzərində Sovet dövründə olduğu kimi işləmirlər. Heç olmasa o kitabçaları bəzi nüansları sildikdən sonra sadəcə tərcümə etsəydilər daha uyğun olardı”.
O, təssüflə bildirib ki, rus dilində təhsil ana dilində tədrislə müqayisədə daha mükəmməldir.
“Azərbaycandilli ailələrin yarısı fikirləşir ki, övladının daha yaxşı təhsil alması üçün onu ya rus, ya da ingilis sektoruna versinlər. Çünki belə məktəblərdə ünsiyyət və uşağa münasibət başqadır. Çox istərdim ki, Elmlər Akademiyası və Təhsil Nazirliyi çox diqqətlə bu məsələyə yanaşsın. Bilirəm ki, bu sahədə işlər görülür, amma hələ də rus bölməsini bağlamaq mərhələsinə hazır deyilik. Dünya ölkələrində də xarici dil bölmələri var. Rus bölməsini bağlamaqla yalnızca inkişafın dayandırılmasına doğru addım atılmış olacaq”.
Gülnar Səlimova
