Ötən gün XI sinif şagirdləri üçün buraxılış imtahanı keçirilib. Tələb olunan sənədləri özləri ilə gətirmədikləri üçün imtahana buraxılmayan abituriyentlər olub. Bundan əlavə, yoxlama prosesi zamanı bəzi abituriyentlərin üzərində kəsici‑deşici vasitələr, müxtəlif elektron cihazlar və digər köməkçi vəsaitlər aşkar olunub. 8 nəfərdə mobil telefon tutulduğu üçün imtahandan xaric edilib və nəticələri ləğv olunub. Həmin abituriyentlər qəbul imtahanının ikinci mərhələsinə də buraxılmayacaq. Qeyd olunan qayda pozuntuları protokollaşdırılıb və hazırda bunlarla bağlı araşdırma aparılır.
Sosioloq Lalə Mehralı Ednews-a bildirib ki, məktəblər və məktəb rəhbərliyi zorakılıq nümayiş etdirən uşaqları asanlıqla müəyyən edə bilir. Bunun üçün sinif rəhbəri, məktəb psixoloqu, məktəblinin dostu var”.
“Kəpənək deyilən bıçaq növü ilə qısnama, hədələmə hərəkətləri etməyə meylli olan nəsil yetişib. Böyük təəssüf hissi ilə deyim ki, məktəblilər arasında avaralıq baş alıb gedir. Şagirdlər məktəbə təsbehlə, bıçaqla gəlir. Bu tipli uşaqlar bıçaqla lovğalıq edirlər, qısnamadan hədə-qorxu gəlmək üçün istifadə edirlər. Məktəblilərin üzərindən dəfələrlə beşbarmaq deyilən təhlükəli alət aşkarlanıb. Uşaqlar saytlardan zorakılıq təbliğ edən oyunların simvolu olan silahları sifariş edirlər. Daha sonra sifariş edilən silahları məktəbə gətirib sinif yoldaşlarına paylayırlar”.
Sosiloq bildirib ki, qızların məktəbdə zorakılığa, təcavüzə məruz qalması məsələsi zaman-zaman media gündəminə çıxır. Bəzən mediadan kənar qalan hadisələr də olur ki, uşaqların təhlükəsizliyi səbəbindən gizli saxlanır. Qızlara qarşı cinsi qısnama edən məktəbli oğlanlar əksər hallarda yaşlarının az olması səbəbindən cəzasız qalırlar.
“Ən yaxşı halda valideynlər məktəbə çağırılıb xəbərdarlıq edilir, ən pis halda məktəbdən xaric edilərək başqa məktəbə göndərilir. Beləcə ayaqlı bəla məktəb-məktəb dolaşır. Xüsusilə də məktəbdə çalışan psixoloqlara çox mühüm vəzifə düşür. Amma heç zənn etmirəm ki onlar işləyir. Biz niyə görmürük onların işinin nəticəsini? Belə uşaqların nəzarətdə saxlanılması, onların ailələrinin məlumatlandırılması, kəsici və deşici, zərəverici alətlərin məktəbə daxil olması ilə bağlı ciddi tədbir görülməsi zəruridir. Hər nə qədər müvafiq nazirlik bununla bağlı tədbir görüldüyünü desə də baş verən hadisələr sübut edir ki əslində vəziyyət təhlükəli həddi çoxdan ötüb”.
Məsələ ilə bağlı danışan təhsil eksperti Elçin Əfəndi vurğulayıb ki, pendemiyadan sonraki dövrdə yeniyetmər arasında oğru aləminə maraq artıb.
“Bu gün ölkədə 4440-dan çox məktəb fəaliyyət göstərir. 50-dən çox orta ixtisas təhsil müəssəsi var. 55 ali təhsil müəssisə var. 1 milyon 600 min şagird təhsil alır. 200 mindən çox tələbə var. Bunların hər birini müvafiq qurum diqqətdə saxlamalıdır. Abituryentin imtahana bıçaq aparması əslində bəlkə də bundan əvvəldə olub. Lakin bu məsələ gündəmə gəlməyib. Ona görə də cəmiyyət bundan xəbərsiz olub. Bu kimi halların qarşısını almaq ilk ailənin üzərinə düşür. Azyaşlı uşağa telefon almaq onun məvhidir. Sonra isə məktəblərdə ciddi nəzarət olmalıdır”.
Ekspertin sözlərinə görə, məktəbli öz etdiyi səhvə görə məsuliyyətə cəlb olunmalıdır.
“Məktəblərdə psixoloji dərslər mütləq şəkildə tədris olunmalıdır. Hazırda məktəblərdə psixoloqun adı var, özü yox. Təhsili məktəbə qaytarmalıyıq. Təhsillə yanaşı təlim-tərbiyə işlərinə məktəb rəhbərliyi, sinif rəhbəri nəzarət etməlidir”.
Aysel Şahmar