Çox zaman işdən ayrılan insanlarda dərin psixoloji problemlər yaranır. Bu ən çox təqaüd yaşına görə işindən ayrılan insanlarda müşahidə olunur. Bu əsasən illərlə vəzifədə çalışan insanlarda çox qabarıq formada özünü göstərir.
Psixoloqların fikrincə, insanlarda iş depressiyasının yaranmasının bir neçə səbəbi var. Onlar düşünürlər ki, bu bəzən onların gündəlik davam edən həyat rutinlərində birdən başlayan dəyişiklərlə, bəzən də artıq işə yararsız olduqlarını, yaşlandıqlarını düşündükləri üçün əmələ gələ bilər. Əlbəttə ki, burada digər faktorlar da rol oynaya bilər.
Məsələni psixoloq Gülnar Orucova ilə müzakirə etdik. O, Ednews-a açıqlamasında qeyd edir ki, ümumiyyətlə vəzifədə olan insanlar, işdən ayrılandan sonra ya stress yaşayır, ya da depresiyyaya düşür. Onlarda bir çox psixoloji problemlər yaranır.
“İnsan müəyən bir yerə çatmaq üçün əziyyət çəkir, oxuyur, işləyir, çalışır. Müəyyən yaşdan sonra artıq o, vəzifəyə sahib olur. Ama o vəzifəyə sahib olandan sonra kürsünü əldən vermək istəmir. Sanki bu mənimdir deyə sahiblənirlər. Bu zaman da onlarda bir sıra psixoloji problemlər ortaya çıxa bilər. Yəni əbədi olmadığını dərk etmək lazımdır”.
Mütəxəssis bəzi keçmiş məmurların adlarını qeyd edərək, onlardan sitat gətirib.
“Bəziləri hətta, vəzifələrindən sui-istifadə edirlər. Məsələn keçmiş Bakı metropoliteninin rəisi Tağı Əhmədov çox kobudcasına media işçilərini təhqir edirdi. Suallara suallarla cavab verirdi, çox aqressiv idi. Onun sonrakı halını görəndə isə 2 halda çox böyük bir fərq var idi. Ümumiyyətlə insan gündə ən azı 70 dəfə öz ölümünü düşünməlidir. Yəni insan həqiqətən düşünərək addım atmalıdır. Düşünərək hərəkət etməlidir. O, düşünməlidir bu vəzifə əbədi deyil. İnsanlara münasibəti normal qurmalıyam, insanlar ilə normal davranıb, onlara yaxşı yanaşmalıyam. Mən insanlara qeyri etik davrana bilmərəm. Vəzifəmdən sui- istifadə edə bilmərəm”.
G. Orucova belə bir məqama da toxunur ki, insan vəzifəyə gələndən sonra tamam dəyişir. İnsanın müəyyən yerə çatdıqdan sonra dəyişməsi normaldır. Ətrafını, getdiyi yerləri dəyişməsi, aldığı geyimləri belə artrıq ordan deyil, başqa bir yerdən alması. Amma insanlara davranış tərzini dəyişməsi, sərtləşməsi, kobudlaşması bunlar isə qəbul olunmazdır.
“Yəni vəzifədə olan insanın istər həkim, istər müəllim olsun özünü hər zaman olduğu kimi aparıb, insanlarla mehriban davranmalıdırlar ki, sabah vəzifədən ayrılanda, hörmətli qalsın”.
Aynurə İsmayıl
